กลุ่มวัยรุ่น WY : We are Your Friends เราคือเพื่อนของคุณ (1)

หากมองวัยรุ่นที่เห็นกันอยู่ในปัจจุบัน กลุ่มวัยรุ่นที่รวมตัวเป็นกลุ่มแก๊ง ดูเหมือนจะเป็นกลุ่มหนึ่งที่ถูกจับตามองจากสาธารณชนเป็นอย่างมาก กลุ่มวัยรุ่นที่รวมตัวเป็นกลุ่มแก๊ง อาจเป็นกลุ่มคนที่มองว่าเป็นกลุ่มอันธพาล น่ากลัว นิยมความรุนแรงในการตัดสินการกระทำ จนมีแต่คนกลัว และไม่ชอบในพฤติกรรมที่ปรากฏออกมาให้เห็น

จังหวัดเชียงใหม่ เป็นเมืองใหญ่ในภาคเหนือ มีผู้คนที่หลากหลายทั้งด้านวัฒนธรรม ฐานะ และความเป็นอยู่ มีแหล่งท่องเที่ยวมากมาย แต่กระนั้นยังมีภาพการใช้ความรุนแรงของวัยรุ่นที่รวมตัวเป็นกลุ่มแก๊งปรากฏให้เห็นอยู่เสมอ

ด้านหนึ่งปรากฏเป็นภาพเด็กแก๊งใช้ความรุนแรง แต่อีกด้านหนึ่งยังมีกลุ่มเด็กแก๊งที่รวมตัวกันทำกิจกรรมเพื่อสังคมร่วมกับผู้ใหญ่

กลุ่มวัยรุ่น WY จ.เชียงใหม่ เป็นการรวมกลุ่มของวัยรุ่นและคนที่ทำงานด้านเยาวชน รวมตัวกันเพื่อหากิจกรรมต่างๆ มารองรับความคิดสร้างสรรค์ของกลุ่มวัยรุ่นที่คนเรียกว่า "แก๊ง"

ก่อนที่เราจะตัดสินการกระทำของเด็กแก๊ง อาจต้องมองอีกด้านหนึ่งที่เรายังไม่เห็น ผ่านกระบวนการทำงานของ กลุ่มวัยรุ่น WY กลุ่มเราคือเพื่อนของคุณ ฉันคือเพื่อนของเธอ ……

ก่อนเปิดประตู : เราคือเพื่อนของคุณ

โดยส่วนตัวแล้วผมรู้จักกลุ่ม WY มานาน ในตอนเริ่มแรกที่รู้จัก ก็นึกกลัว เพราะเป็นกลุ่มเด็กแก๊ง จึงไม่อยากรู้จัก แต่พอได้สัมผัสทั้งตัวคน และบรรยากาศการทำงานของกลุ่มนี้แล้ว จึงทำให้ความคิดเปลี่ยนแปลงไป และเริ่มเปิดใจเรียนรู้กับกลุ่มวัยรุ่น WY มากขึ้นกว่าเดิม

การเริ่มต้นเปิดใจเรียนรู้ จึงเปรียบเหมือนเปิดประตูหัวใจที่จะสัมผัสและเรียนรู้กับกลุ่มคนกลุ่มหนึ่ง กลุ่มคนที่เป็นเพื่อนของเรา

วันศุกร์ท้ายสัปดาห์ ผมมุ่งหน้าสู่ที่ทำการของกลุ่มวัยรุ่น WY วันนี้ผมจะมาแวะพูดคุยกับพี่หล้า หรือคุณรัชนี ศรีอ่อนศรี เป็นผู้ประสานงานของกลุ่ม

ข้อความขนาดใหญ่ติดอยู่บนกระดาษแข็งข้างฝา ของบ้านสองชั้น ซึ่งเป็นสำนักงานของกลุ่ม ระบุว่า….

กลุ่มวัยรุ่น WY เป็นการรวมกลุ่มวัยรุ่นที่มีการรวมตัวกันเมื่อเดือนสิงหาคม 2542 โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อจัดกิจกรรมเกี่ยวกับการรณรงค์การลดพฤติกรรมเสี่ยง โดยนักพัฒนาเอกชนที่ทำงานด้านเด็กและเยาวชน ได้รวมกลุ่มวัยรุ่นที่ใช้ยาเสพติดกลุ่มหนึ่ง จำนวน 13 คน โดยระยะแรกเป็นการรวมตัวกันเพื่อให้วัยรุ่นกลุ่มนี้ ลด ละ เลิก ยาเสพติด (WY เป็นตัวหนังสือที่ติดบนเม็ดยาบ้า ซึ่งวัยรุ่นที่ใช้ยา เห็นจะเข้าใจ) มีการพบปะพูดคุยกันตามสถานที่ต่าง ๆ เช่น หอพัก สวนสาธารณะและ แหล่งเที่ยวกลางคืน

ต่อมา กลุ่มวัยรุ่น WY มีการขยายเครือข่ายเพราะมีสมาชิกเพิ่มขึ้น และสมาชิกหลายคนเลิกใช้ยาเสพติด จึงมีการพูดคุยต่อ ๆ กัน กลุ่มวัยรุ่น WY จึงรวมตัวกันอย่างเป็นทางการ โดยมีวัตถุประสงค์ เพื่อจัดกิจกรรม เพื่อให้ความรู้เรื่องเพศ เอดส์ และยาเสพติด นอกจากนี้ยังมีการรณรงค์การลดพฤติกรรมเสี่ยงต่าง ๆ ได้แก่ พฤติกรรมเสี่ยงในเรื่องของผลเสีย จากปัญหาครอบครัว การใช้ยาเสพติด พฤติกรรมเสี่ยงทางเพศ (การเสี่ยงต่อการติดเชื้อเอชไอวี) พฤติกรรมการเที่ยวกลางคืน และแหล่งอื่นๆ โดยใช้หลัก "4 ล" คือ ลืม ลด ละ เลิก และเน้นกระบวนการให้การช่วยเหลือเพื่อน โดยใช้กิจกรรม (เพื่อนช่วยเพื่อน) โดยมีเป้าหมายการทำงานเพื่อ ให้เยาวชน ลด ละ เลิก พฤติกรรมเสี่ยงในเรื่องเพศ เอดส์ และยาเสพติด โดยใช้กระบวนการ เพื่อนสอนเพื่อน..

ภายในประตู : สัมผัสคนทำงานผ่านมุมมองคนต่างวัย (ใจเดียวกัน)

ผมเดินขึ้นไปบนชั้นสอง ซึ่งมีห้องจำนวน 3 ห้อง โดยแบ่งเป็นห้องจัดกิจกรรม พักผ่อน และห้องทำงานของคนทำงาน ระหว่างที่มองไปจนทั่วชั้นสอง พี่หล้าก็เรียกเข้ามาที่ห้องทำงาน

"เข้ามาข้างในก่อนสิ หาน้ำดื่มก่อนนะ" พี่หล้าเรียกผม ผมจึงไม่รีรอที่จะอยู่ด้านนอก เข้ามาด้านในห้อง และบอกพี่หล้าว่า มาเยี่ยมเยียน อยากมาคุยเรื่องงานกับพี่หล้า พี่หล้าไม่ปฏิเสธพร้อมกับเริ่มสนทนา

พี่หล้าเล่าให้ฟังว่าทำงานกับเยาวชนตั้งแต่ปี 2537 โดยเป็นผู้ช่วยนักวิจัยเรื่อง "เครือข่ายทางเพศ-สัมพันธ์ของวัยรุ่น" ลงพื้นที่ทำงานกับเด็กเที่ยวเธค เด็กที่อาศัยตามหอพัก และเด็กที่เดินเที่ยวตามศูนย์การค้า เมื่อทำงานเก็บข้อมูลได้ปีหนึ่ง โครงการจบลง ทำให้พี่หล้ารู้จักวัยรุ่นมากขึ้น คลุกคลีกับเขาทั้งเรื่องเที่ยว เรื่องพฤติกรรมทางเพศ โดยเฉพาะกับวัยรุ่นเที่ยวเธค

"เมื่อโครงการจบแต่ปัญหายังไม่จบ การวิจัยทำได้แค่เก็บข้อมูล ซึ่งไม่ต่อเนื่อง แล้วเราก็เล็งเห็นปัญหา ซึ่งเป็นสิ่งที่เราต้องทำการป้องกันแก้ไข" พี่หล้าบอก พร้อมกับหยิบน้ำมาดื่ม ก่อนจะเริ่มเล่าต่อ

"พอปี 2538-2539 ก็คลุกคลีกับเด็กที่เที่ยวเธค เด็กที่อาศัยตามหอพัก และเดินเที่ยวตามศูนย์การค้ามากกว่าเดิม และเปลี่ยนการทำงานเป็นการเก็บข้อมูลเรื่อง "วัยรุ่นใจแตก" ซึ่งทำให้ได้รู้จักกับเด็กกลุ่มอื่นมากขึ้น ทั้งยังมีการเก็บข้อมูลเรื่อง "ไทยกระเทย" ซึ่งได้ลงพื้นที่เก็บข้อมูลที่ข่วงประตูท่าแพ บาร์เบียร์ ทำให้ได้รู้จักเด็กเพิ่มมากขึ้นอีก"

หลังจากนั้นต่อมาในปี 2540-2542 จึงได้รวมกลุ่มทำกิจกรรมกับวัยรุ่นที่เที่ยวกลางคืน โดยร่วมกับอาจารย์ที่มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ โดยมีเด็กที่เรารู้จักเป็นกลุ่มเป้าหมายที่พี่หล้าเริ่มทำงานด้วย

(อ่านต่อตอนที่ 2 นะครับ)