ปีใหม่ ชีวิตเก่า : เราต่างหมุนวนรอบตัวเอง

"ปีใหม่ปีนี้ไปเที่ยวไหน?..." หลายคนเอ่ยถามทุกครั้ง  เมื่อใกล้ถึงวันสุดท้ายแห่งปี

"คงไม่ไปไหนหรอก  อยากอยู่นิ่ง ๆ มากกว่า..." ผมส่ายหน้า บอกทุกคนอย่างนั้น

ใช่หรือไม่ว่า  บางห้วงยามของชีวิตคนเรานั้นอยากอยู่นิ่ง ๆ  อยู่กับที่  ไม่อยากเดินทางไปไหน

"แต่การเดินทาง ก็เป็นการพักผ่อนมิใช่หรือ" ใครบางคนขัดแย้ง

ผมนิ่งเงียบ  ไม่ได้คัดค้าน  แต่เริ่มพูดคุยกับตัวเองภายใน

ชีวิตคือความจริงตามที่ตาเห็น

หรือเป็นเพียงภาพฉากหนึ่งในความฝัน

ที่พอตื่นขึ้นมา  มันก็อันตรธานไป...

โลกกึ่งจริงกึ่งฝัน  หลอกล่อเราให้เผชิญ  ด้นเดินไปข้างหน้า

บนถนนการเดินทางที่ดูเหมือนฝัน ๆ  เราอาจได้พบชีวิตจริงที่เกินฝัน...

"ไพวรินทร์  ขาวงาม"  เคยบันทึกเอาไว้ใน "เพราะภาพพูดได้  หัวใจจึงขอฟัง"

ผมหยิบมาอ่านทวนอีกครั้ง  พร้อมกับปลดปล่อยอารมณ์อยู่บนเปลที่แขวนอยู่หน้าระเบียงไม้บ้านเช่าหลังเก่า

บางห้วงผมเริ่มตั้งคำถามกับตัวเอง...

หรือว่าแท้จริงแล้ว  ชีวิตเราไม่ได้เดินทางไปไหนไกลเลย 

เราต่างหมุนวนรอบตัวเอง

                                                * * * * *

แดดสายเดินทางมา  ทำให้หมอกหนาวค่อย ๆ คลี่จางหาย

ผมยังอยู่ที่เดิม  มองออกไปเบื้องหน้า  ความจริงอยู่เบื้องหน้า...

ต้นสะเดาหน้าบ้านกำลังแตกยอดผลิดอกขาวตามกิ่งก้านสาขา 

บ้างพาตัวเองแยกแตกยอดออกตามตุ่มตาของโคนต้น  จนน่าแปลกใจ

จำได้ว่า  ก่อนนั้น  ต้นสะเดามันเกือบตายไปแล้ว  จู่ ๆ  ใบที่เคยเขียวสดเริ่มเหลืองโรยร่วงลงเต็มลานดิน ลานระเบียง จนรู้สึกผิดปกติ  ตอนแรกนึกว่านี่ช่วงฤดูผลัดใบ เพื่อรอการผลิใบใหม่ 

จนวันหนึ่ง  ผมเห็นคนงานชาวไทยใหญ่กำลังก้มเงย ๆ  ใช้จอบขุดดินรอบโคนต้น

"ทำอะไรเหรอ..." ผมเอ่ยถามเขา

"ขุดดินออกครับ  มันแน่น  ต้นไม้มันหายใจไม่ออก" เขาเอ่ยด้วยน้ำเสียงซื่อใสแฝงความอ่อนโยน

ต้นไม้หายใจไม่ออก...ผมชอบถ้อยคำ ๆ นี้มาก 

เป็นถ้อยคำดูซื่อ ๆ  ไม่ต้องประดิดประดอย แต่ให้ความหมายความรู้สึกอย่างมาก 

เขาบอกว่า หลังจากรอดูการร่วงของใบสะเดามานานหลายวันแล้ว 

คงไม่ใช่การสลัดใบแน่นอน  แต่มันกำลังจะตาย

อาจเป็นเพราะดินเหนียวที่อัดแน่นโคนต้นจนทำให้มันหายใจไม่ออก 

ผมเข้าใจความรู้สึกของเขา  ที่คน ๆ หนึ่ง  พยายามช่วยเหลือชีวิตต้นไม้ต้นหนึ่ง

ใช่  ชีวิตหนึ่งกับการพยายามช่วยยื้อชีวิตหนึ่ง.

ผ่านไปหลายวัน   อาการของสะเดาต้นนั้นก็ไม่ดีขึ้น

รุ่งเช้า  คนงานคนนั้นพาต้นไม้ต้นใหญ่สองต้น ใส่รถบรรทุกมาจอดอยู่หน้าบ้านเช่า

พวกเขากำลังพาต้นไม้ต้นใหม่มาปลูกเสริมหน้าบ้าน

"มันไม่รอดแน่ ๆ  เจ้านายก็เลยให้พามาปลูกแทนสะเดา" เขาเอ่ยเบา ๆ  ก่อนลงมือปลูก 

ผมพูดไม่ออก  ได้แต่นิ่งอยู่อย่างนั้น.

                                                * * * * *

บางครั้ง  ความอัศจรรย์แห่งชีวิตมักเผยแสดงออกมาให้เราได้พบเห็นอยู่เสมอ

เหมือนกับผมยามนี้  เมื่อจู่ ๆ  ต้นสะเดาต้นนั้นพลิกฟื้นคืนชีวิตกลับมาอย่างไม่น่าเชื่อ

มันเริ่มผลิใบเขียวสดออกมาอย่างต่อเนื่อง  พร้อมกับผลิดอกผลิยอดอ่อนออกมาให้เห็นอยู่ทุกวันๆ

ทว่าเมื่อผมจ้องมองออกไปอีกครั้ง... 

มองเห็นต้นไม้สองต้นที่เขาขนมาปลูกแทนต้นสะเดา  กลับยืนต้นตายซากอยู่อย่างนั้น

"มันถูกด้วงกัดกินเนื้อไม้ข้างใน" เขาบอกผม

เคยใช่ไหม  กับการที่เราคิดว่าไม่รอด กลับฟื้นตื่น

กับสิ่งที่เราว่ารอด  แต่กลับแห้งหายตายจาก

ทุกวันนี้  สะเดาต้นนั้นกลายเป็นสิ่งมีชีวิตที่มีค่าสำหรับผู้ผ่านทางไปมา

คนข้างบ้านเดินมาขอยอดสะเดาไปจิ้มน้ำพริก 

นกเขา นกเอี้ยง นกกระจิบบินมาเกาะกิ่งสะเดา หยอกล้อ ร้องเพลงก่อนบินจากไป

รอบโคนต้นสะเดามีดอกคุณนายตื่นสาย ผักบุ้ง ตำลึง พริก มะเขือ มะละกอ ซ่อนแซมคลุมผืนดิน

บางชีวิตของพืชพันธุ์  มาพร้อมกับหมู่นก  บางพืชพันธุ์ก่อเกิดโดยไม่ตั้งใจ

จากการที่ใครหลายคนเอาเมล็ดหล่นทิ้งไว้ตรงนั้น

ผมรดน้ำให้ทุกวัน ๆ  เพื่อต้อนรับการเกิดใหม่อีกครั้งหนึ่งของสะเดา

และผมกำลังเดินหมุนวนอยู่รอบตัวเอง. 

                                                * * * * *

เพื่อนคนหนึ่ง  โทรศัพท์เข้ามาทักทาย  บอกว่าตอนนี้กำลังเดินทางไปเยือนภูเขา

พาคณะขนผ้าห่ม  เสื้อกันหนาว ไปแจกเด็ก ๆ พี่น้องบนดอย

อีกคนบอกว่า กำลังเดินทางไปเที่ยวทะเลใต้

อีกคนบอกว่า กลับไปเยี่ยมพ่อแม่พี่น้องผองเพื่อนที่บ้านเกิด

ทุกคนกำลังเดินทาง  เป้าหมายทุกคนคือการหยุดพักผ่อน

หลังจากอ่อนล้าเหนื่อยหนักกับการงานมาตลอดห้วงปีอันยาวนาน

ผมได้อืออือ  ก่อนบอกทุกคนว่า... "ขอให้โชคดีกับการเดินทาง"

                                                * * * * *

" ...บางครั้งผมเดินออกไปจากเพื่อน 

บางครั้งเพื่อนเดินออกไปจากผม

เกิดการเว้นวรรค  เกิดระยะห่าง

เพื่อนบางคนเลือนหายไปจากชีวิตจริง

ปรากฏภาพอยู่แต่เพียงในความคิดถึงอันเลือนราง

บนถนนชีวิต  คนเราต่างเป็นนักเดินทาง 

บนเวทีโลก  คนเราต่างเป็นนักต่อสู้ 

ต่างใช้ชีวิต  ใช้หัวใจ  ตามกำลังแห่งตน

เราต่างเหมือนจุดที่เคลื่อนที่ไปบนกาลเวลาและความแปรเปลี่ยน..."

ผมชอบงานเขียนของ "ไพวรินทร์  ขาวงาม" บางบทบางตอนนี้

ทำให้นึกการเดินทางของมิ่งมิตรที่เคยคุ้น...

เพื่อนชายคนหนึ่ง ต้องออกจากบ้านเพื่อแสวงหาชีวิตในโลกกว้างตั้งแต่ยังเยาว์

แม่โยนกระเป๋าเสื้อผ้าให้ใบหนึ่ง  พร้อมกับคำพูดที่เขาสับสน  ไม่เข้าใจ

"ถ้าเอ็งอยู่บ้าน  เอ็งก็จะต้องทำนาเหมือนแม่"

ผ่านไปหลายสิบปี  เพื่อนคนนี้ยังจำคำของแม่ได้ดี

และเขาก็ยังไม่ได้กลับบ้าน

และเมื่อนึกถึงเพื่อนสนิทคนนั้น

ชีวิตเขากลับเดินทางไกล 

ล่องลอยพลัดหายไปจากโลก  ไกลลับไกล

นึกถึงหญิงสาวคนหนึ่ง,

เธอต้องการเรียนรู้จักความรัก  แต่กำลังสับสนกับความรัก

ในขณะที่อีกคนบอกว่าเข้าใจลึกซึ้งกับความรัก  แต่อยากเดินทางไกล 

เพื่อต้องการแสวงหาความหมายให้มากกว่านั้น

ในขณะที่ใครบางคน,

อยากกลับบ้าน  แต่ไม่มีบ้าน

เมื่อไม่มีพ่อไม่มีแม่  บ้านก็เหมือนไม่ใช่บ้าน 

ทว่าเมื่อย้อนกลับมาดูตัวเอง...ชีวิตยังคงอยู่ตรงที่เดิม 

พำนักอยู่บ้านเช่า  คุยกับตัวเอง

ฟังเสียงขับขานข้างใน...

ไม่รู้สิ,บางห้วงยามชีวิตคนเรา 

บางครั้งก็ต้องการอยู่นิ่ง ๆ  อยู่กับที่  ไม่อยากเดินทางไปไหนต่อไหน

ปิดเครื่องสัญญาณการติดต่อกับโลกภายนอก

เหมือนกับอยากให้หัวใจ  ร่างกาย  ได้พักผ่อนอย่างแท้จริง

แต่ก็นั่นแหละ  ไม่ว่าเราจะเดินทางไปไกลสักเท่าใด

สุดท้ายเราก็จำต้องกลับคืนมาอยู่กับความจริงอีกครั้ง,ชีวิต

หรือว่าแท้จริงแล้ว...

ชีวิตไม่ได้ไปไหนไกลเลย 

เราต่างกำลังเดินหมุนวนอยู่รอบตัวเอง. 

 * * * * *