ม็อบไร้เดียงสา

ผมได้รับแจกหนังสือเล่มเล็ก ๆ ที่เขียนว่า "กู้ชาติ 4 กุมภา" เปิดอ่านดูผ่าน  ๆ เนื้อหาข้างในประกอบด้วย 2 ส่วน ส่วนแรกคือ "การชุมนุมใหญ่ประกาศเจตนารมณ์ของประชาชน ปฏิเสธรัฐบาล พ.ต.ท. ทักษิณ  ชินวัตร วันที่ 4 กุมภาพันธ์ 2549 เวลา 13.00 น. เป็นต้นไป ณ ลานพระบรมรูปทรงม้า กทม."  เนื้อหาส่วนนี้เขียนโดยคุณสนธิ  ลิ้มทองกุล ซึ่งอ้างในนามของ "คณะทำงานจัดการชุมนุมใหญ่กู้ชาติ 4 กุมภา"  

เนื้อหาส่วนที่ 2 คือ "คู่มือเข้าร่วมการชุมนุมมวลชน" มีวงเล็บไว้ด้วยว่า "ฉบับคนกรุงฯ" ซึ่งไม่ระบุว่าใครเป็นคนเขียน

ผมมองว่าหนังสือเล่มเล็ก ๆ นี้มีความน่าสนใจหลายอย่าง ที่โดดเด่นมากที่สุดก็คือมันได้บอกให้รู้ว่ารูปแบบและลักษณะของคนที่เข้าร่วมการชุมนุมทางการเมืองในปัจจุบันนั้นแตกต่างกับเมื่อก่อนมาก โดยเฉพาะเนื้อหาในส่วนที่ 2 นั้น ผมอ่านไปขำไป แต่ก่อนจะกล่าวถึงเนื้อหาส่วนที่ 2 จะขอกล่าวถึงเนื้อหาในส่วนแรกสักเล็กน้อย

ข้อความตอนหนึ่งเขียนไว้ว่า "รัฐบาลชุดนี้ได้ละเลยและละทิ้งแนวทางเศรษฐกิจพอเพียง มุ่งนำประเทศไปสู่กับดักของทุนนิยมเสรีโลกาภิวัตน์ โดยอาศัยอำนาจการบริหารที่ท่วมท้น..."

ข้อความข้างต้นที่เขียนโดยสนธิ  ลิ้มทองกุล น่าสนใจดีเพราะมันชวนให้ผมสงสัยมากว่า รัฐบาลชุดไหนบ้างที่ไม่ได้นำประเทศไปสู่กับดักของทุนนิยมเสรีโลกาภิวัฒน์ และผมก็สงสัยอีกเหมือนกันว่า บริษัทในเครือผู้จัดการคงจะไม่ได้ละเลยและละทิ้งแนวทางเศรษฐกิจพอเพียง ธุรกิจในเครือผู้จัดการคงจะเดินตามแนวทางเศรษฐกิจพอเพียงสินะ ว่าแต่เขาอิเหนาเป็นเองทั้งนั้น  โกงเขาอย่างหน้าด้าน ๆ แล้วจะมาเรียกร้องหาจริยธรรมเอาจากคนอื่น! ตลกดี

มาที่เนื้อหาในส่วนที่ 2 ซึ่งตลกกว่า ในส่วนนี้เป็นคู่มือการเข้าร่วมชุมนุม เขียนไว้เป็นข้อ ๆ ถึงการเตรียมตัวในการเข้าร่วมชุมนุมซึ่งพออ่านแล้ว ก็ชวนให้คิดถึงการพานักเรียนชั้นประถมไปทัศนศึกษานอกสถานที่อย่างไรก็อย่างนั้นเลยทีเดียว  ในคู่มือการเข้าร่วมชุมนุมนี้เขียนไว้ว่า

ข้อ 1  เตรียมความพร้อมร่างกาย

 "การเตรียมพร้อมร่างกายให้สมบูรณ์ แข็งแรง เป็นพื้นฐานของการออกมานอกบ้าน นั่ง ๆ นอน ๆ กลางถนน กลางดินกลางทราย..."

ประโยคนี้กล่าวถึงสิ่งที่รู้กันอยู่แล้ว ไม่เห็นจะต้องบอก พวกม็อบไม่ใช่เด็กประถมเสียหน่อย   สิ่งที่สำคัญเหนืออื่นใดในการม็อบก็คือจิตใจหรืออุดมการณ์

ข้อ 2 ยาประจำตัวฉุกเฉิน

 "สำหรับผู้ที่มีโรคประจำตัวจะต้องไม่ลืมจัดเตรียมยาติดตัวไว้เอาไว้ให้ครบและเตรียมเผื่อไว้สำหรับอีก 2 มื้อต่อไป สำหรับคนกรุง ฯ ที่เคยชินกับการทิ้งยาไว้ในรถส่วนตัว พึงเข้าใจการชุมนุมใหญ่ทางการเมืองอาจจะต้องเคลื่อนที่โดยไม่คาดฝัน จึงควรติดตัวเอาไว้ทุกสถานการณ์ ยา-ที่หลายคนมองข้ามก็คือน้ำยาหยอดตาสำหรับผู้ที่ใส่คอนแทคเลนส์ นี่ก็ต้องติดตัวไว้..."

พึงเข้าใจการชุมนุมใหญ่ทางการเมืองอาจจะต้องเคลื่อนที่โดยไม่คาดฝัน  เหมือนกำลังบอกเด็กนักเรียนที่กำลังจะไปเข้าค่ายลูกเสือเป็นครั้งแรกในชีวิต  สำหรับคนกรุง ฯ ที่เคยชินกับการทิ้งยาไว้ในรถส่วนตัว เข้าใจว่า คนกรุง ฯ ในความหมายนี้คงจะไม่นับรวมคนที่นอนในสนามหลวงหรือใต้สะพานลอย

ข้อ 3 เครื่องแต่งกาย

 "อย่างมองข้ามความสำคัญของเครื่องแต่งกายไปร่วมการชุมนุมมวลชนโดยเด็ดขาดเพราะการจะกิน นอน นั่ง หรือเดินในท่ามกลางหมู่ชนจำนวนมากนั้น มันไม่สะดวกสบายเหมือนใช้ชีวิตปกติแน่ ๆ"

เห็นได้ชัดว่าม็อบนี้มีความพิถีพิถันทางร่างกายอย่างสูง แต่ไม่แน่ใจนักว่าคนเข้าร่วมม็อบจะมีความพิถีพิถันทางความคิดมากน้อยเพียงไร คิดว่าคงไม่มาก

-รองเท้า  เลือกคู่ที่ใส่สบายที่สุดและเหมาะกับการเดินนาน ๆ ไกล ๆ รองเท้าผ้าใบหรือรองเท้าจ๊อกกิ้งดีกว่ารองเท้าชนิดอื่นทุกแบบ แต่ควรติดถุงเท้าสำรองเอาไว้ด้วยเพราะถุงเท้าที่หมักหมมข้ามคืนคู่เดิม อาจจะทำให้ความสัมพันธ์ของเรากับเพื่อนร่วมอุดมการณ์ที่นั่งข้าง ๆ ถึงขั้นขาดสะบั้นกันแม้จะมีจุดประสงค์การเรียกร้องเดียวกันก็ตาม

ต้องให้ 5 ดาวสำหรับความรอบคอบเรื่องถุงเท้าและรองเท้า แต่อันที่จริงคนที่มี "ใจ" จะเดินตีนเปล่าก็ไม่ใช่ปัญหา แต่ก็อย่างว่าม็อบคนกรุง

-กระโปรง ควรเป็นกระโปรงยาว แต่ขอแนะนำให้ใส่กางเกงจะเหมาะที่สุด บางคนชอบยินส์ ก็ขอแนะนำว่าให้เป็นยีนส์ที่ไม่คับ เป็นยีนส์ทรงหลวม นั่งและนอนสะดวก

เอาเป็นว่าละเอียดกันทุกช็อตจริง ๆ

-เสื้อ หลายคนมองข้ามการเตรียมพร้อมเรื่องเสื้อ แต่แท้จริงแล้วสำคัญไม่ยิ่งหย่อนกว่าเรื่องอื่น ๆ คนที่วางแผนเพื่อการอยู่ท่ามกลางฝูงชนนานในระดับข้ามวันข้ามคืน มักจะมีเสื้อยืดสำรองใส่กระเป๋าเอาไว้อีกตัว ไม่เพียงเท่านั้น หากใส่เสื้อยืดภายในและมีเสื้อเชิ้ตหรือแจ๊คแก็ตบาง ๆ สวมทับภายนอกในบางสถานการณ์ เจ้าเสื้อตัวนอกอาจจะทำหน้าที่แทนที่ปูนั่ง ปูนอน กันแดด หรือแม้แต่หมอนหนุนหัวได้ตามแต่สถานการณ์เรียกร้อง ในกรณีนี้ถ้ามีเสื้อยืดสีเหลือง "เราจะสู้ในหลวง" หรือ "ยามเฝ้าแผ่นดิน" จะสวมใส่หรือพกพาไปก็ดี แต่ไม่ถือเป็นสัญลักษณ์ เพราะครั้งนี้ผู้จัดการชุมนุมจะเตรียมสัญลักษณ์อย่างอื่นไว้ให้ ไม่ต้องห่วง

เป็นห่วงเป็นใยในสุขภาพและรูปลักษณ์ภายนอกอย่างมากอย่างที่ไม่เคยปรากกฏมาก่อนในม็อบของเอ็นจีโอ  แล้วก็เพิ่งจะรู้ว่าเดี๋ยวนี้มีเสื้อยามเฝ้าแผ่นดินด้วย ชื่อฟังแล้วน่ากลัวมาก ชวนให้นึกถึงพวกขวาตกขอบสมัยก่อน

-ชุดชั้นใน ก็แล้วแต่ว่าท่านจะทนตัวเองได้นานแค่ไหน บางคนคืนดียว บางคนข้ามสองคืนแล้วไม่ต้องเปลี่ยนก็มี ขอแนะนำว่าเดี๋ยวนี้มีชั้นในกระดาษใช้ครั้งเดียวทิ้งก็เป็นทางเลือกที่น่าพิจารณา

ถ้าข้อเขียนนี้เขียนด้วยผู้ชาย ก็เป็นเรื่องที่น่าทึ่งทีเดียวที่ผู้ชายจะรอบรู้เรื่องส่วนตัวของสุภาพสตรีขนาดว่าให้คำแนะนำเกี่ยวกับการใช้ชุดชั้นในได้

-ผ้าขนหนูเล็ก ก็เหมือนผ้าขาวม้าของชาวชนบท ที่เป็นผ้าสารพัดประโยชน์ ใช้ทั้งเช็ดหน้า เช็ดตาหรือซักแห้งตัวเองเวลาที่เหนอะหนะมากจนทนไม่ได้ ในสถานการณ์รุนแรง(ซึ่งคงไม่เกิด) อาจจะใช้เป็นผ้าชุบน้ำปิดหน้า-จมูก-ตา เมื่อเจอแก๊สน้ำตา รวมถึงใช้โบกไปมาตอนฟังปราศรัยก็เท่ไม่หยอก

อ่าน ๆ ไปก็ยิ่งตื่นเต้น เหมือนกับว่าจะได้ไปผจญภัยเล็ก ๆ น้อย ๆ เพื่อเปลี่ยนกิจวัตรประจำวันอันจำเจซ้ำซาก

-เรื่องส่วนตัวสุภาพสตรี สุภาพสตรีจะรู้ว่าตัวเองต้องการอุปกรณ์พิเศษในช่วงไหนของเดือน หากถึงรอบนั้นของเดือน ยาแก้ปวดและเครื่องป้องกันต้องเตรียมติดตัวไว้ให้พร้อม

คนเขียนนี่ละเอียดมาก ๆ แม้แต่เรื่องประจำเดือนของผู้หญิงก็ไม่เล็ดรอดสายตาความเอาใจใส่ไปได้ อ่านไปก็ยิ่งสงสัยแล้วว่าจะไปประท้วงกันแน่เหรอเนี่ย

-เครื่องเสริมสวย สุภาพสตรีจะรู้ดีว่าอุปกรณ์พกพาฉบับกระเป๋า ควรมีสิ่งใดบ้าง แต่สำหรับสุภาพบุรุษอาจจะติดหวีไปสักอันก็ไม่เสียหายอะไร

เอาเป็นว่าความหล่อ ความสวยต้องมีอยู่ในทุกสถานการณ์ คุณจะต้องสวยแม้ว่ากำลังแหกปากตะโกน คุณจะต้องหล่อแม้เวลาชูกำปั้น

-หมวก/ร่ม/แว่นกันแดด อย่าลืมว่าเวลาชุมนุมไม่ได้มีแค่ตอนเย็นหรือกลางคืน สภาพอากาศตอนกลางวันในเมืองหลวงบนลานซีเมนต์ของลานพระบรมรูปทรงม้า และถนนราชดำเนินเป็นอย่างไรทุกคนน่าจะจินตนาการได้ ยิ่งในครั้งนี้นัดหมายกันตั้งแต่เวลา 13.00 น.

จะไปม็อบแต่กลัวตัวดำ จะไปไล่ทักษิณ แต่กลัวอากาศร้อน คนที่หมกมุ่นแต่เรื่องความสวยงามเนี่ยนะจะมาแสดงพลังประชาธิปไตย!

ข้อ 4 โทรศัพท์มือถือ

โทรศัพท์มือถือหลายยี่ห้อใช้แทนไฟฉายได้ดี แต่สิ่งที่ผู้เข้าร่วมชุมนุมมวลชนห้ามมองข้ามก็คือ ต้องเตรียมชาร์จแบตเตอรี่เอาไว้ให้เต็มก่อนออกจากบ้านหรือถ้าจะให้ดีควรมีแบตเตอรี่สำรองที่ชาร์จเต็มพกพาติดไปด้วย เพราะท่านจะต้องใช้มากกว่าปกติ โทรศัพท์มือถือ ถือเป็นอาวุธ ประจำกายชาวประชาธิปไตยที่ทรงพลานุภาพที่สุด ในยุคการปิดกั้นข้อมูลข่าวสารยุคดิจิตอล เพราะไม่ว่าเขาจะปิดข่างทางวิทยุ หรือโทรทัศน์ แต่เราสามารถใช้เสียงรายงานไปยังเพื่อนฝูงโดยตรง ไม่เพียงเท่านั้น ยังสามารถ SMS แบบลูกโซ่ แจ้งข่าวและความเคลื่อนไหวของการชุมนุม จะเป็นช่องทางใหม่ที่ยากต่อการปิดกั้น

คงอยากจะเลียนแบบม็อบมือถือ แต่อยากจะแนะนำให้ว่าเฉพาะม็อบมือถือไม่มีพลังเพียงพอจะเปลี่ยนแปลงอะไรได้หรอก ในพฤษภาทมิฬจะว่าไปก็มีคนชั้นล่างไม่น้อย ผู้จัดการม็อบถ้าจะให้ได้ผลไม่ควรมองข้ามคนชั้นล่างในกรุงเทพ

ข้อ 5 น้ำยาบ้านปาก

ปัจจุบันมีขนาดเล็กสำหรับพกพา วางขายตามร้านสะดวกซื้อทั่วไป ราคา 30-40 บาทแล้วแต่ยี่ห้อ พกพาเพื่อใช้ทดแทนแปรงสีฟัน ยาสีฟันได้ชะงัดนัก

ความห่วงใยในสุขภาพของผู้เข้าร่วมม็อบลงลึกไปถึงช่องปากแล้วในตอนนี้  แต่ม็อบเพียงระยะสั้น ๆ ไม่จำเป็นต้องใช้น้ำยาบ้วนปากก็ได้มั้ง

ข้อ 6 อาหาร-น้ำดื่ม

ธรรมดาเมื่อมีการชุมนุมมวลชน มักจะเป็นโอกาสทองของพ่อค้าแม่ค้าเร่ ที่จะทำการค้าเป็นล่ำเป็นสัน แต่อย่าลืมว่าการอยู่ในที่ชุมนุมนั้นจะต้องอยู่ข้ามวัน ข้ามคืน บางคนคิดว่ากินข้าวเย็นแล้ว ก็รอกินมื้อเช้าอีกรอบทีเดียว แต่ข้อเท็จจริงก็คือส่วนใหญ่มักจะหิวมากในรอบดึก

ขอให้ติดอาหารสำเร็จรูปง่าย ๆ เช่น ขนมปัง แซนด์วิชหรือซาลาเปาติดตัวไว้สำหรับอาการหิวฉุกเฉิน ถ้าไม่ชอบแบบฝรั่ง อาหารที่เหมาะสมสำหรับติดตัวอีกชนิดคือข้าวเหนียว-หมูทอด หมูย่าง รวมไปถึงไส้อั่ว ไส้กรอกอีสาน พกพาสะดวก-แพ็คใส่เป้ไดเข้ามวัน ข้ามคืน ที่ลืมไม่ได้เด็ดขาด คือขวดน้ำประจำตัว ซึ่งในบางเวลาใช้เป็นอุปกรณ์เคาะพื้นพร้อม ๆ กันให้เกิดเสียงดังข่มขวัญฝ่ายตรงข้าม ขวดน้ำประจำตัวถือเป็นอุปกรณ์ที่จำเป็นอย่างยิ่ง ไม่ควรละเลยกับเรื่องนี้ การชุมนุมมวลชนครั้งใหญ่ ๆ รวมทั้งครั้งนี้ จะมีอาหารแห้งแจกจ่ายจำนวนหนึ่งควรรับแจกเฉพาะจากเจ้าหน้าที่คณะจัดการชุมนุมเท่านั้นไม่ควรรับจากบุคคลภายนอกที่เราไม่แน่ใจ

ประโยคที่ว่า ควรรับแจกเฉพาะจากเจ้าหน้าที่คณะจัดการชุมนุมเท่านั้นไม่ควรรับจากบุคคลภายนอกที่เราไม่แน่ใจ  ทำให้นึกถึงคำเตือนของพ่อแม่คนชั้นกลางที่บอกลูกว่าอย่ารับของหรือพูดคุยกับคนแปลกหน้า

ข้อ 7 กระเป๋าสารพัดประโยชน์

กระเป๋าที่พกพาไม่ควรจะใหญ่จนเทอะทะเพราะคุณไม่ได้ออกไปพักร้อนฮอลิเดย์ รูปแบบที่เหมาะสมคือเป้หรือกระเป๋าสะพายใส่สิ่งของเครื่องใช้จุกจิก ตั้งแต่หมวดยารักษาโรค เสื้อผ้าและอาหาร

ผมว่าคนที่เคย "เข้าป่า" และใช้ชีวิตอยู่ในป่ามาแล้ว คงจะอดสงสารเอ็นดูม็อบเด็ก ๆ พวกนี้ไม่ได้

ข้อ 8 อุปกรณ์เชียร์

ป้ายผ้า ป้ายกระดาษและอุปกรณ์ที่ผ่านการคิดค้นและประดิษฐ์จากมือตัวเองนำมาโชว์ในที่ชุมนุมเป็นความภาคภูมิใจของเจ้าตัวไม่น้อย ไม่เพียงเท่านั้น ยังสร้างสีสันให้กับการชุมนุม ในภาพรวมได้เป็นอย่างดี ในยุคโลการภิวัฒน์แบบนี้ ป้ายภาษาอังกฤษ มักจะได้รับเกียรติให้ขึ้นโชว์ในสื่อต่างประเทศ ครั้งนี้หากมีป้ายภาษาต่างประเทศเข้ามาร่วมด้วย ก็ไม่ผิดกติกา

อุปกรณ์เชียร์ทำให้นึกถึงการแข่งกีฬาสีสมัยเรียนชั้นมัธยมต้น สนุกสิ้นดี

ข้อ 9 ห้องน้ำ

การชุมนุมมวลชนครั้งใหญ่ ๆ รวมทั้งครั้งนี้จะมีรถสุขา เคลื่อนที่มาให้บริการ การเตรียมความพร้อมส่วนตัวที่มองข้ามไม่ได้ก็คือกระดาษทิชชู่ส่วนตัวเอาไว้ด้วย

ถึงตอนนี้ คงจะเห็นแล้วว่าม็อบพวกนี้  ไร้เดียงสามากเพียงใด  คำแนะนำที่ให้สำหรับคนที่เข้าร่วมม็อบนั้น เหมือนคำแนะนำสำหรับลูกแหง่ติดแม่ที่กำลังจะไปเข้าค่ายลูกเสือ หรือไปทัศนศึกษานอกสถานที่   สงสัยจริง  ๆ ว่า คนไร้เดียงสาพวกนี้เนี่ยนะ จะมากู้ชาติ !