อดีตและอนาคตของบทกวี

หมายเหตุ

ฉันกลับไปค้นอ่านงานเขียนเก่าๆ พบบทกวีที่เรียงต่อกัน 3 ชิ้น ทั้งที่เขียนในระยะเวลาต่างกัน

ปี 2532 (อายุ 19 ปี) ฉันเขียนงานอย่างเด็กไร้เดียงสา หลงใหลในความงาม ความดี ศรัทธากับสิ่งที่เรียกว่า "อุดมการณ์ / อุดมคติ" อ่านสารโกมล อ่านกฤษณะมูรติ อ่านซัมเมอร์ฮิลล์ อ่านฟูกูโอกะ อ่านจิตร ภูมิศักดิ์ เสกสรร ประเสริฐกุล ฯลฯ ปลิวไปกับคำว่า "พลัง /ความหวัง / ประชาชน" เขียนจบก็ส่งไปลง "วัยหวาน" (สมชื่อ!)

ถัดมา เวลาเลยผ่านถึงปี 2535 (อายุ 22 ปีแล้วสิ) ฉันทำงานแถวถนนอรุณอมรินทร์ กรุงเทพฯ ชวนกันกับเพื่อนว่า อืม เราน่าจะไปกินก๋วยเตี๋ยวแถวท่าพระจันทร์นะ จะได้ไปสนามหลวง ไปราชดำเนิน ไปเจอเพื่อนๆ ที่ชุมนุมอยู่แถวนั้น เราทำงานเช้าจรดเย็น โอกาสที่จะไปร่วมชุมนุมข้ามวันข้ามคืนดูเป็นไปไม่ได้

แล้วเราก็คิดกันว่า แหม ดีนะ เราเคยได้แต่อ่านหนังสือ 6 ตุลา 14 ตุลา ไม่เคยเจอสถานการณ์ทางการเมืองจริงๆ อย่างนี้ เวลาที่ประชาชนออกมาแสดงพลังอย่างสงบและสันติและจะไม่มีการนองเลือดอีกต่อไป!

ฉันโตแล้วด้วยนะ ฉันน่าจะมีบทกวีที่มาจากความจริงมากกว่าการเขียนในวัย 19 ปี

...แล้วฉันก็ได้เขียนบทที่ชื่อ "เชิญตำนาน" ในเดือนมิถุนายน ด้วยความโกรธ สับสน เกลียดชัง ขมขื่น รู้สึกอย่างมากต่อสถานการณ์ที่เกิดขึ้น !

เพื่อนบางคนของเราเล่าให้ฟังในภายหลังถึงการหลบหนีด้วยความตื่นตระหนก ใครต่อใครพาไปกันไปดูรอยกระสุนที่เจาะทะลุต้นไม้ อ่านบทความมากมายต่อสถานการณ์ที่เกิดขึ้น

เราคิดแล้วคิดอีกว่า เลือดกับน้ำตาเหล่านั้น มีค่าหรือไม่มี ?

ผ่านมาอีก 8 ปีเต็ม ในปี 2543 ฉันอายุ 30 ปีแล้ว จู่ๆ ก็นึกรู้ขึ้นมาว่า โลกใบนี้ไม่มีอะไรใหม่สักนิด ทุกอย่างไม่มีความจีรังยั่งยืน แม้แต่การถือครองอำนาจวาสนา มาแล้วไป ไปแล้วมา อีกความดีความเลวเกลี่ยเคล้าหากันยากจะแยกแยะ

ฉันเคยงดเว้นการเข้าร้าน 24 ชั่วโมง ไม่ซื้อของหลายยี่ห้อ เพื่อจะพบว่าเรากลายเป็นคนประหลาดในสายตาเพื่อนๆ

มีใครคนหนึ่งบอกฉันว่า โลกนี้ซับซ้อนเกินไป เราไม่สามารถจำแนกสิ่งต่างๆ ออกจากกันโดยเด็ดขาดแล้ว เราไม่อาจย้อนไปใช้ชีวิตเหมือนอดีต ควบคุมอนาคต หรือตัดสินสิ่งใดสิ่งหนึ่งด้วยมุมมองด้านเดียว

ฉันมึนงงสับสนหนักขึ้นไปอีก ในระหว่างนั้น ยิ่งแปลกแยกแม้แต่กับตัวเอง เราจะยึดถืออะไรได้บ้าง ในโลกที่เงินเป็นใหญ่? ทุกคนมุ่งหน้าไปสู่ทางเดียวกัน มีบ้าน มีรถ มีเงิน มีความมั่นคง มีเสถียรภาพ  และมีพวกพ้องเอื้ออำนวยประโยชน์แก่และกัน

ฉันมีเรื่องสะเทือนใจจนไม่อยากจดจำ แต่ก็ยังจำ เมื่อเพื่อนบางคนที่นับถือกันมาก สอนว่า

 "อย่าไปสนใจอย่างอื่น ดูแลแต่ในรั้วบ้านเราก็พอ ปลูกผักทำสวนในที่ของเรา ถึงสภาพภายนอกจะเป็นอย่างไร รุงรังมีแต่ขยะ เราก็จะมีความสุขเสมอ"

ฉันเขียนบทที่ชื่อ "เชิญคนดี" ในค่ำคืนหนึ่ง ไม่แน่ใจแล้วว่านี่เป็นความคิดจริงๆ หรือคือการประชดประชันกันแน่

สวนในบ้านของเรา เอาเข้าจริงๆ แผ่นดินนั้นก็ต่อเนื่องไปไม่อาจวัดพรมแดน สวนในหัวใจเล่า จะดูแลมันอย่างไร และถ้าโลกภายนอกถูกไฟโหมไหม้กระหน่ำ เราจะยังปลูกดอกไม้อยู่ได้อย่างไร?

ฉันเก็บบทกวีชิ้นนี้ไว้นานแสนนาน ระหว่างการเดินทางผ่านวันแต่ละวัน เลขบอกปีเดือนเคลื่อนไปเรื่อยๆ ลุถึงปัจจุบัน ฉันพบตัวเองไล่ตาอ่านข่าวสารในไซเบอร์สเปซ ว่าด้วยการ "ออกไป!" อีกครั้ง

ปีนี้ 2549 แล้ว ฉันอายุเกือบสี่สิบปีแล้ว (!) ย้ายจากกรุงเทพฯ กลับสู่เชียงใหม่

เพื่อนหลายคนส่งข่าวว่าได้ไปร่วมแสดงพลังอย่างเดิม ขณะที่เพื่อนอีกหลายคนยังยืนยันว่าไม่อยากยุ่งเกี่ยวใดๆ ในเว็บไซต์ของกลุ่มสะพานก็มีการถกเถียงกันอย่างดุเดือด (ครื้นเครงดี) ออกไปซื้อของหน้าปากซอย แม่ค้าก็พูดคุยกันถึง "ม็อบ"

ฉันถามตัวเองว่า ตอนนี้อยู่ฝ่ายไหน คำตอบในหัวใจเหี่ยวเฉาว่า "น่าจะฝ่ายจริยธรรม" เอาเข้าจริงๆ ฉันก็เป็นคนบ้านนอก ล้าหลัง ไม่ทันสมัย กลับไปบอยคอตสินค้าหลายๆ ประเภท คิดเอาเองว่าไม่มีบ้านใหญ่ ไม่มีรถแพง ไม่มีเงินมากๆ ก็ได้ แต่ขอให้มีเพื่อนบ้านที่ไม่ได้ห่วงแต่สวนในรั้วตัวเอง อย่างน้อยที่สุด อยู่มาสามสิบกว่าปี สิ่งที่ทำให้ฉันอยู่รอดมาได้ ไม่ใช่ "เงิน" ตัวเดียว

ฉันไม่รู้หรอกว่า ผู้คนมากมายที่ออกมายืนคนละฝั่งกันนั้น แต่ละฝั่ง ยังมีสีทับซ้อนอย่างไร มีเบื้องลึกเบื้องหลังแค่ไหน แต่อย่างน้อยที่สุด หลายคนที่ฉันรู้จัก พวกเขาออกไปด้วยใจ ด้วยจิตสำนึก และให้ค่ากับ "ความชอบธรรม" อย่างจริงใจ

ฉันกลับมาอ่านบทกวีเก่าๆ อีกครั้ง แล้วจึงอยากทวนกระแส ขอกลับไปไร้เดียงสา ขอมอบบทกวีในปีอายุ 19 กับปีที่อายุ 30 แด่เพื่อนๆ มากมายอีกครั้ง

แน่นอน โลกนี้ไม่มีอะไรใหม่ ทุกสิ่งมาแล้วไป ไปแล้วมา อำนาจวาสนาไม่ใช่ของจีรัง แต่เมื่อไหร่ที่มันจีรัง และผู้นำทางการเมืองปราศจากความชอบธรรม ไร้จริยธรรม ต่อให้เราล้อมรั้วตัวเองแข็งแรงแค่ไหน

ไฟก็ลามมาถึง.                                  

0 0 0