พาลูกชายไปสวนโมกข์

ลูกชายกับแม่นั่งรถไฟ ขบวนที่ ๑๖๗ กรุงเทพ – กันตัง ออกจากสถานีรถไฟบางซื่อ ล่าช้ากว่าในตารางเกือบ ๒๐ นาที คือราว ๑ ทุ่ม รถนอนชั้น ๒ ปรับอากาศ มีผู้โดยสารเต็มทั้งชาวต่างชาติและชาวไทย รถออกได้สักครู่ก็เริ่มมืดแล้ว พนักงานชายซึ่งท่าทางคล่องแคล่ว หน้าตายิ้มแย้มแจ่มใส เล่าว่ามีหน้าที่ปรับเก้าอี้นั่งให้เป็นเตียงนอนล่าง บน ปูที่นอน ปูผ้า ใส่ปลอกหมอน และใส่ผ้าม่าน จำนวน ๓๒ เตียง พอเช้าก็เก็บที่นอน ปรับเป็นที่นั่งตามเดิม เป็นงานที่ต้องใช้กำลังแขน ความว่องไว และความเป็นมิตรกับผู้โดยสาร ซึ่งต้องการบริการที่ทันใจ

พนักงานหญิงจากรถเสบียง เอาเมนูอาหารมาให้ดู มีรายการไม่กี่อย่าง จึงสั่งแค่ต้มยำทะเลกับข้าวสวยมากิน เพราะดิฉันพกไข่เค็มจากลพบุรี (ที่พอกด้วยดินสอพอง) มาด้วย

รถไฟแล่นขโยกเขยกไปมา ต้องเปิดพลาสติกคลุมถ้วยต้มยำแค่ครึ่งเดียว เพื่อกันน้ำต้มยำ กระฉอก กินต้มยำกับไข่เค็ม อร่อยดี คงเป็นเพราะได้เปลี่ยนบรรยากาศด้วย

กินเสร็จแล้ว แม่ลูกชวนกันเดินไปรถเสบียง เพื่อเรียนรู้สภาพความเป็นไปในขบวนรถไฟ ผ่านตู้นอนพัดลม เห็นผู้โดยสารเปิดหน้าต่าง ให้ลมพัดเข้าและได้เห็นวิวสองข้างทางด้วย เข้าท่ากว่าตู้นอนแอร์ ซึ่งลมไม่ถ่ายเท มองไม่เห็นข้างนอก

มาถึงตู้รถเสบียงแล้ว งงมาก เพราะเป็นเหมือนห้องคาราโอเกะ มีไฟสีกระพริบ เสียงเพลง ดังมาก และสูบบุหรี่กันคลุ้ง จึงชวนลูกเดินกลับดีกว่า

กลับมาถึงเตียงนอน เห็นฝรั่งหญิงชาย นั่งฝั่งตรงข้ามเตียง ดิฉันจึงชวนคุย ได้ความว่า มาจากฝรั่งเศส กำลังจะไปเกาะเต่า เคยไปมาครั้งหนึ่งแล้ว ได้ดำน้ำดูปะการังสวยมาก ครั้งนี้จึงจะมาอยู่หนึ่งอาทิตย์ ฟังแล้วน่าภูมิใจที่เมืองไทยยังมีธรรมชาติงดงาม เป็นมรดกของชาวโลก ทำให้คนต่างชาติสนใจมาชื่นชม

คุณสมเกียรติ ประชุมรัตน์ นักวิจัย ผู้ประสานงานเครือข่ายปฏิรูปที่ดินเพื่อคนจนภาคใต้ กรุณาขับรถมารับที่สถานีรถไฟไชยา จ.สุราษฎร์ธานี ซึ่งรถไฟล่าช้าไปชั่วโมงครึ่ง แล้วพาแม่กับลูกชายไปที่สวนโมกข์นานาชาติ  อันเป็นสถานที่ที่มีการจัดอบรม อานาปานสติภาวนา เป็นประจำ ตั้งแต่วันที่ ๑๙ ถึง ๒๗ ของทุกเดือน ซึ่งดิฉันแนะนำให้ลูกชายมาเข้าอบรมที่นี่

ทางเข้าสวนโมกข์นานาชาติมีธารน้ำแร่ ซึ่งเป็นบ่อน้ำใสแจ๋ว มีควันขึ้นกรุ่น ดิฉันเดินลงไป สัมผัสดูรู้สึกอุ่น ๆ ไม่ถึงกับร้อนจัด มีชาวบ้านพาลูกหลานมาแช่น้ำกันอยู่หลายคน เสียดายที่ดิฉันไม่ได้เตรียมตัวมาให้ดี มิฉะนั้นคงจะได้ลงไปแช่น้ำแร่ให้ชุ่มฉ่ำใจ

ที่สวนโมกข์เดิม ยังคงร่มรื่นด้วยไม้ใหญ่ที่ท่านพุทธทาสได้รักษาไว้ เป็นป่าธรรมชาติ มีไก่แจ้เดินอยู่หลายตัว ส่งเสียงขัน ฟังเสนาะหู พระอาจารย์ได้เมตตา มอบเอกสารแนะนำ โครงการอบรมอานาปานสติภาวนา ให้ลูกชายได้ศึกษา เผื่อจะสนใจมาปฏิบัติ จะได้เข้าใจแนวทาง และเตรียมตัวได้พร้อม ทั้งยังมอบหนังสือธรรมะของท่านพุทธทาสให้ลูกชายนำมาอ่านด้วยหลายเล่ม เป็นอันว่าลูกชายได้เห็นสภาพที่เป็นป่าธรรมชาติ ชวนให้ใจสงบสุขของสวนโมกข์ และได้สัมผัสความเมตตาของพระสงฆ์ที่สืบทอดเจตนารมย์ ของท่านพุทธทาสด้วย

เส้นทางรถจากอำเภอไชยา ไปยังจังหวัดนครศรีธรรมราช ใช้เวลา ๒ ชั่วโมงกว่า ผ่านสวนผลไม้นานาชนิด ผ่านสวนมะพร้าวที่ปลูกผสมกับต้นกล้วย บางช่วงเป็นสวนปาล์ม ซึ่งมีทั้งที่โตแล้วและกำลังแยกแปลงปลูกใหม่ คุณสมเกียรติซึ่งเป็นสารถีขับรถเอง บอกว่าเป็นห่วงโครงการสวนปาล์ม ๑๓ ล้านไร่ จะทำให้ป่าพรุ ซึ่งเป็นพื้นที่ชุ่มน้ำเหือดแห้งไป เพราะปาล์มเป็นพืชที่ใช้น้ำมาก ในอนาคตภาคใต้อาจประสบปัญหาขาดแคลนน้ำ ทั้งเพื่อเพาะปลูกและน้ำใช้ เพราะการส่งเสริมปลูกปาล์มโดยมิได้ศึกษาผลกระทบต่อระบบนิเวศ ทุ่งนาซึ่งมีอยู่จำกัดในส่วนของด้ามขวานภาคใต้กำลังถูกปรับเป็นสวนปาล์มเพิ่มขึ้น ชาวใต้คงต้องซื้อข้าวจากภาคอื่นมากินในอนาคต แต่ถ้าปาล์มให้ผลผลิตไม่ดีหรือราคาตกต่ำจะทำอย่างไร

เวทีสาธารณะที่ศาลาประดู่หก อำเภอเมือง จังหวัดนครศรีธรรมราช มีผู้สนใจที่ตื่นตัวทางการเมืองมาร่วมกันหลายร้อยคน ได้เสนอทางออกที่จะพัฒนาการเมืองของไทยโดยประชาชนมีส่วนร่วม ขอให้รักษาการนายกฯ ทักษิณ ลาออกจากตำแหน่ง เพื่อเปิดโอกาสให้มีการตรวจสอบ พิสูจน์ข้อกล่าวหาทั้งหมด เป็นแบบอย่างของผู้นำที่ไม่ยึดติดในตำแหน่ง ในอำนาจและผลประโยชน์ โดยเห็นแก่ศีลธรรมและความสงบสุขของบ้านเมืองเป็นหลัก

เครือข่ายปฏิรูปที่ดินเพื่อคนจนภาคใต้ จากกระบี่และสุราษฎร์ได้มาร่วมเวทีด้วย แกนนำได้เล่าถึงความยากลำบากในการทำหน้าที่ตรวจสอบการบุกรุกที่ดินของรัฐ หรือการใช้ที่ดินโดยผิดสัญญาของบริษัทเอกชนที่เช่าที่ดินของรัฐเพื่อปลูกสวนปาล์ม ซึ่งทำให้รัฐเสียหาย ควรตรวจสอบและดำเนินคดีอย่างจริงจัง และควรยุติการฟ้องร้องแกนนำ ซึ่งทำหน้าที่เพื่อส่วนรวมอย่างแข็งขัน แต่กลับได้รับความเดือดร้อนถูกจับกุม ต้องหาเงินมาประกันตัวในวงเงินสูงซึ่งหาไม่ได้

การเดินทางขากลับแม่กับลูกมาขึ้นรถไฟที่สถานีพุนพิน สุราษฎร์ธานี รถออก ๓ ทุ่ม มาสว่างแถวนครปฐม มองเห็นยอดพระปฐมเจดีย์ด้วยความปลื้มปิติ

เมื่อรถผ่านแถบศาลายา เห็นสวนผลไม้ สวนผัก สวนดอกไม้ ซึ่งส่งมาเลี้ยงปากท้องคนกรุงเทพ ฯ ดิฉันทำงานในชนบทมาตลอดชีวิต จึงชื่นชมเกษตรกรผู้มีวิถีชีวิตที่อยู่กับธรรมชาติ ทำหน้าที่ผลิตอาหารและปัจจัย ๔ ให้ผู้คนในสังคมด้วยความผูกพันและเข้าใจธรรมชาติ ความรู้จักพอเพียง กินอยู่อย่างเรียบง่าย ไม่สะสม ไม่โลภมาก

หากทิศทางการพัฒนาประเทศมุ่งเร่งความเติบโตทางเศรษฐกิจ การแข่งขันทางเทคโนโลยีและบริการ พื้นที่ชนบทและพื้นที่การเกษตรจะถูกลดลง ขยายเนื้อที่เมืองออกมารุกรานธรรมชาติและชนบท การแย่งชิงทรัพยากรจะเป็นปัญหาใหญ่ที่ก่อให้เกิดความขัดแย้งในสังคม

เช้านี้ (๑๔ มีนาคม ๒๕๔๙) ดิฉันนั่งอ่านหนังสือ "ยุวธรรมสำหรับยุวชน" ของท่านพุทธทาสภิกขุ ประทับใจที่ท่านเขียนไว้ชัดเจนว่าหน้าที่ของยุวชนมี ๖ ประการ (ซึ่งควรได้รับการบ่มเพาะจากพ่อแม่ จากครูอาจารย์ จากพระสงฆ์ จากผู้เผยแผ่ศาสนาทุกศาสนา และจากสื่อสารทุกชนิด เพื่อให้ลูกหลานของเราได้เป็นเมล็ดพันธุ์หรือหน่ออ่อนของความดีงาม) ดังนี้

ยุวชนทั้งหลาย :

หนึ่ง เป็นบุตรที่ดีของบิดามารดา :

ยกบิดามารดาขึ้นมาจากนรกแห่งความร้อนใจ

ให้สมกับที่ท่านให้ชีวิตเรามา

สอง เป็นศิษย์ที่ดีของครูบาอาจารย์ :

ไม่เป็นศิษย์ดื้อ ไม่เป็นศิษย์โง่

ไม่เป็นศิษย์ที่ขัดแย้งต่อความสงบเรียบร้อยในห้องเรียน

เรียนให้ดี  ให้ได้รับผลการเรียนที่ดีที่สุด

สาม เป็นเพื่อนที่ดีของเพื่อนด้วยกัน :

รักเพื่อนทุกคนในฐานะเป็นเพื่อนเกิด แก่ เจ็บ ตาย

สี่ เป็นพลเมืองที่ดีของประเทศชาติ :

ต้องรักชาติ ต้องช่วยกันทะนุบำรุงส่งเสริม

ให้มีชาติที่ดี ที่เป็นที่พึ่งที่อาศัยได้

ในระบอบประชาธิปไตยมีพระมหากษัตริย์เป็นประมุข

เป็นหลักเกณฑ์ดำเนินชาติ

ห้า เป็นสาวกที่ดีของพระศาสนา :

ให้ได้รับประโยชน์จากศาสนา

มีการปฏิบัติถูกต้องตามหลักของพระศาสนา

หก เป็นมนุษย์ที่เต็ม เต็มเปี่ยมของความเป็นมนุษย์ :

ได้รับสิ่งที่เป็นประโยชน์ของธรรมะ ของศาสนา

หรือของความเป็นมนุษย์

มีจิตใจสูงอยู่เหนือปัญหาทั้งปวง

                                    พุทธทาส  อินทปัญโญ

ปิดเทอมนี้มีเวลาถึง ๒ – ๓ เดือน ขอเชิญชวนให้พ่อแม่พาลูกหลานไปปฏิบัติธรรม ซึ่งวัดต่างๆ มักจัดขึ้น หรือจะมาอบรมอานาปานสติภาวนาที่สวนโมกข์ก็ดี  เพื่อให้เข้าใจหลักธรรมที่เป็นหัวใจของพระพุทธศาสนา ที่สามารถนำไปใช้แก้ปัญหาในชีวิตประจำวันได้จริง สามารถสัมผัสความสงบเย็นภายในและเกิดความเป็นอิสระของจิตใจ อันเกิดจากความประจักษ์ในสัจธรรม

 "ศีลธรรมของยุวชน คือสันติภาพของโลก" ปณิธานที่ท่านพุทธทาสมุ่งมั่น จงเป็นจริงด้วยการส่งเสริมของผู้ใหญ่ทุกคนเทอญ