คณะนักร้องประสานเสียงสวนพลู เชิดชูวัฒนธรรมไทย ด้วยสีสันทันสมัยแบบสากล
คอลัมน์/ชุมชน
เป็นบุญตา บุญหู อย่างยิ่งที่ดิฉันได้ไปชมการแสดงขับร้องประสานเสียง "สำเนียงแห่งรัก" ของคณะนักร้องประสานเสียงสวนพลู (สวนพลู คอรัส) โดยคุณรสนา โตสิตระกูล กรุณาชวนว่า "ไปฟังพี่ดุษฎี ร้องเพลงพุทธทาสจักไม่ตาย ก็คุ้มแล้ว"
เย็นวันศุกร์ที่ ๓๐ มิถุนายน ๒๕๔๙ เป็นวันเงินเดือนออก และฝนตกทั่วกรุงเทพ ฯ จึงเข้าสูตร ๓ เหตุแห่งรถติดอย่างหนัก คุณรสนากับดิฉันจึงปรึกษาคุณสันติสุข โสภณสิริ โชเฟอร์ชั้นดีว่า เราสองสาว (ผู้สูงวัย)จะสละรถแล้ววิ่งไปขึ้นรถไฟฟ้า เพื่ออาจจะได้ไปถึงห้องประชุมของสถาบันปรีดี พนมยงค์ ได้ทันเวลา ๑๙.๓๐ น. ซึ่งพี่ดุษฎี พนมยงค์ จะร้องเพลง "พุทธทาสจักไม่ตาย" เป็นเพลงแรก
แต่กว่าเราจะไปถึงห้องประชุมเกือบ ๒ ทุ่ม เหลือบมองเห็นเก้าอี้ว่างอยู่ข้างใน ๒ ที่ ก็รีบแหวกเข้าไปนั่ง ทราบจากผู้นั่งข้างๆ ว่าการแสดงผ่านไปแล้ว ๓ ๔ เพลง
การขับร้องเดี่ยว ๒ เพลง โดยคุณอิสริยา คูประเสริฐ นักร้องโซปราโนและคุณบัณจินดา เหล่าไทย เล่นเปียโน มีความไพเราะ งดงาม แสดงกิริยาท่าทางประกอบอย่างเป็นธรรมชาติ น่าประทับใจ
นักแสดงชุดใหญ่เปลี่ยนเครื่องแต่งกายเป็นชุดไทยที่ออกแบบประยุกต์ มีสีสันแวววับน่าดู โฆษกประกาศว่า นักร้องจะร้องเพลง ๔ เพลง ที่จะไปประกวดระดับโลกที่ประเทศจีน ในวันที่ ๑๘ กรกฎาคม ๒๕๔๙
ดิฉันเพลิดเพลินกับการฟัง การดู การร้องเพลง ดังถูกมนต์สะกด นึกไม่ถึงว่าเพลงเขมรไทรโยค ที่แต่งเนื้อร้อง ทำนองโดยสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอเจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัตติวงศ์ เป็นเพลงไทยเดิมที่มีทำนองและการเอื้อนอย่างอ่อนหวาน จะร้องประสานเสียงได้ไพเราะจับใจ เมื่อเปลี่ยนมาเป็นเพลงเพื่อชีวิตทำนองเรียบง่ายสไตล์ปักษ์ใต้ คือ เพลงบินหลา ของวงแฮมเมอร์ ซึ่งมีนัยทางสังคมและการเมืองที่แหลมคม ก็ทำให้ผู้ฟังมีอารมณ์คล้อยตามได้
เพลงเห่เรือ จากกาพย์เห่เรือของเจ้าฟ้าธรรมาธิเบศร์ ที่นักเรียนได้เรียนกันตั้งแต่มัธยมต้น มีคำกลอนที่รู้จักกันดีว่า "สุวรรณหงส์ ทรงภู่ห้อย งามชดช้อย ลอยหลังสินธุ์" เป็นสัญลักษณ์ที่ทำให้ชาวโลกรู้จักประเทศไทยว่ามีวัฒนธรรมประณีตงดงาม การร้องเพลงเห่เรือแบบประสานเสียงทำให้มีมนต์ขลังยิ่งนัก
เพลงที่สี่มีจังหวะสนุกสนาน เร้าใจ คือ เพลงพม่าทุงเล ซึ่งทำให้ผู้ฟังไม่ยอมให้จบ เสียงปรบมือจึงยาวนาน จนโฆษกต้องถามว่าอยากฟังเพลงอีกไหม ผู้ฟังตบมือกราวยืนยันเจตนารมณ์ จึงได้ของแถมเป็นเพลง "ลอยกระทง" อันร่าเริง แจ่มใส พร้อมกับลีลารำวงอ่อนช้อยของนักร้องหนุ่มสาวที่จับคู่ได้อย่างลงตัว เป็นการแสดงเอกลักษณ์ไทยทั้งการแต่งกาย การร้อง การร่ายรำ การตีฉิ่งและกลองรับกับจังหวะเพลง ผู้ฟังจึงปรบมือแสดงความชื่นชมกราวใหญ่อีกครั้ง
จบการแสดงแล้วเป็นการมอบช่อดอกไม้ให้แก่ผู้อำนวยการวง ผู้อำนวยเพลง และนักแสดง ดิฉันไปที่หน้าเวทีเห็น ท่านผู้หญิงพูนศุข พนมยงค์ ในวัย ๙๕ ที่ยังคล่องแคล่วกระฉับกระเฉง คุณหญิงจันทนีย์ สันตะบุตร อาจารย์สุลักษณ์ ศิวรักษ์ และรัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการคุณจาตุรนต์ ฉายแสง กับผองเพื่อนผู้ทำงานเพื่อสังคม จึงได้โอกาสทักทายกันถ้วนหน้า
หน้าห้องประชุมมีน้องถือกล่องรับบริจาค สนับสนุนเดินทางไปแข่งขัน CHOIR OLYMPICS ๒๐๐๖ ที่เมือง
ข้อมูลจากคณะนักร้องประสานเสียงสวนพลูเล่าเรื่อง ดังนี้
คณะประสานเสียงสวนพลู เป็นคณะนักร้องประสานเสียงประเภทขับร้องโดยไม่มีดนตรีบรรเลงเพลงประกอบ (A Capella) ก่อตั้งอย่างเป็นทางการเมื่อปี พ.ศ.๒๕๔๓ มีดุษฎี พนมยงค์ เป็นผู้อำนวยการคณะ และ นพ.กิตติพร ตันตระรุ่งโรจน์ เป็นผู้ร่วมก่อตั้งและผู้อำนวยเพลง สมาชิกส่วนใหญ่เป็นผู้ที่กำลังศึกษาและจบการศึกษาวิชาเอกขับร้องจากมหาวิทยาลัยต่าง ๆ
คณะฯ มีผลงานแสดงในวาระต่าง ๆ ทั้งของภาครัฐและเอกชน รวมทั้งการแสดงในต่างประเทศ ผลงานในต่างประเทศ คือ ได้รับเชิญจากกระทรวงวัฒนธรรมของสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว ไปแสดง ณ นครเวียงจันทร์ กระทรวงวัฒนธรรมเวียดนามเชิญไปแสดงที่กรุงฮานอย แสดงในเมืองต่างๆของประเทศเยอรมันนีและกรุงเวียนนา ออสเตรีย
รางวัลระดับสากลที่ได้รับมาแล้ว คือ เหรียญทองแดงประเภทเพลงพื้นเมือง (FOLKLORE A CAPPELLA) กับรางวัลดีเด่นประเภทเพลงบังคับ จากมหกรรมการขับร้องประสานเสียงนานาชาติ ครั้งที่ ๖ ที่กรุงปักกิ่ง และเหรียญเงินจากการแข่งขันขับร้องประสานเสียงโอลิมปิกครั้งที่ ๓ (CHOIR OLYMPICS 2004) ที่เมืองเบรเมน เยอรมัน ซึ่งเป็นการนำชื่อเสียงเกียรติภูมิมาสู่ประเทศไทยเป็นอย่างยิ่ง และเป็นแรงบันดาลใจจากที่ได้ยิน ได้ฟัง ได้เห็น จากคณะนักร้องประสานเสียงชั้นนำจากทั่วโลก ทำให้คณะนักร้องประสานเสียงสวนพลู ต้องฝึกฝนหนักยิ่งขึ้น
ประเทศไทยกับการแข่งขันร้องเพลงประสานเสียงระดับโลก
CHOIR OLYMPICS หรือ การแข่งขันขับร้องประสานเสียงระดับโลก จัดขึ้นครั้งแรกเมื่อปี 2000 ที่เมือง
ประเทศไทยได้ส่งคณะนักร้องประสานเสียงสวนพลูเข้าร่วมการแข่งขันอย่างเป็นทางการ เป็นครั้งแรก เมื่อปี 2004 ที่เมืองเบรเมน ประเทศเยอรมนี และสามารถคว้ารางวัลเหรียญเงิน ในประเภท Folklore A Cappella สร้างชื่อเสียงและเกียรติภูมิให้แก่ประเทศชาติ
ครั้งนี้ นับเป็นครั้งที่สอง ที่คณะนักร้องประสานเสียงสวนพลู เป็นตัวแทนประเทศไทยโดยสมาคมดนตรีแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์ เข้าร่วมการแข่งขันดังกล่าว
วัตถุประสงค์ของการแข่งขันคือ สันติภาพ และ มิตรภาพ
CHOIR OLYMPICS ไม่ใช่เป็นการแข่งขันที่จะต้องมีผู้ชนะและผู้แพ้ แต่เป็นเสมือนสนามสอบไล่ใหญ่ กรรมการให้คะแนนตามความสามารถที่กำหนดไว้แต่ละหัวข้อดังนี้ คือ คุณภาพเสียง ความแม่นยำของเสียง ความกลมกลืนในการประสานเสียง การสื่อความหมายของเพลง
การแข่งขัน CHOIR OLYMPICS นี้ จึงมีบรรยากาศแห่งมิตรภาพและความสามัคคี ไม่มีการแก่งแย่งชิงดีชิงเด่นเอาชนะกัน ทุกคณะแสดงความสามารถของตนให้ดีที่สุด คณะใดมีผลงานอยู่ในระดับใดก็จะได้รับรางวัลตามมาตรฐานนั้นๆ ไป
คณะนักร้องประสานเสียงสวนพลู เป็นคณะนักร้องเล็กๆ ที่มีเอกลักษณ์ของความเป็นไทย ตั้งแต่ชื่อของคณะ เพลงที่ขับร้อง สมาชิกของคณะ ผู้ประพันธ์และเรียบเรียงเสียงประสาน และการแต่งกาย คณะนักร้องประสานเสียงสวนพลู ประกอบไปด้วยสมาชิกจำนวนทั้งสิ้น ๓๐ คน
ไกวัล กุลวัฒโนทัย ผู้อำนวยเพลงพร่ำสอนสมาชิกอยู่เสมอว่า
คนตัดไม้ใช้เวลาลับขวานหลายวัน กว่าจะตัดไม้ได้ในวันเดียว
ชาวนาทำนาทั้งปี แต่เก็บเกี่ยวได้เพียงปีละสองครั้งเท่านั้น
ฉันใด
การฝึกซ้อมอย่างสม่ำเสมอ จึงจะทำให้สามารถสร้างผลงานที่ดีในการแสดงได้
ฉันนั้น
และเมื่อทุกคนมีเป้าหมายในชีวิต คือร้องเพลงประสานเสียง จงทำให้ดีที่สุดและไปให้ถึงจุดหมายของตน
เพลงทั้ง 4 เพลงที่เลือกมานี้มุ่งหวังเพียงเพื่อความงดงามทางศิลปะการร้องประสานเสียง ที่เหมาะสมกับคณะนักร้องคณะนี้ ผมมุ่งหวังให้การขับร้องประสานเสียงไทยได้มีมาตรฐานระดับโลก โดยไม่หลงลืมรากเหง้าทางวัฒนธรรมของเราเอง และผมมุ่งหวังให้ผู้ฟังทุกท่านที่ได้ยินการขับร้องของเรา ได้มีความเพลิดเพลินกับความไพเราะ อิ่มเอมกับเสียงเพลง และสนุกสนานร่วมไปกับพวกเรา เพียงเท่านี้ก็นับว่า ผลของความเหนื่อยยากในการทำงานของพวกเราชาวคณะนักร้องประสานเสียงสวนพลู ได้บรรลุผลอย่างสมบูรณ์แล้ว.
ไกวัล ยังอธิบายคำว่า CHORUS หรือ คณะนักร้องประสานเสียง ในทัศนะของเขาว่า
C = Collective การทำงานเป็นกลุ่ม
H = Harmony ความกลมกลืนของเสียง
O = Order ความมีระเบียบวินัย
R = Responsibility ความรับผิดชอบ
U = Unity ความเป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน
S = Spirit จิตวิญญาณ
ถ้าทุกคนทำได้ตามนี้ เราก็คงจะเป็นคณะนักร้องประสานเสียงที่ประสบความสำเร็จในระดับหนึ่ง"
ขอเป็นกำลังใจให้คณะสวนพลู คอรัส ได้ทำหน้าที่อย่างดีที่สุดในวันที่ ๑๘ กรกฎาคม ๒๕๔๙ โดยเป็นทูตวัฒนธรรมที่นำความงามของเพลงไทยไปฝากชาวโลก ขอให้เสียงเพลงได้นำสันติภาพและความสุขมาสู่ชาวโลกตลอดไป