Tropical Dome รวมพรรณไม้เขตร้อนชื้น

2 November 2006

คอลัมน์/ชุมชน

เรื่องบ้าน ๆ

งานใกล้เข้ามาทุกที ไหน ๆ ก็จะมาแอ่วกันแล้วก็ขอนำเสนอข้อมูลที่น่าสนใจไว้ประกอบวันเวลาอันน่าตื่นตาตื่นใจของท่านผู้ชม ด้วยข้อมูลที่เขาให้มาส่วนหนึ่ง และจากการเข้าไปเห็นของจริงอีกส่วนหนึ่ง วันนี้ขอแนะนำความน่าสนใจอีกอย่างหนึ่งในงานมหกรรมพืชสวนโลก เขาเรียกว่า Tropical Dome ซึ่งเป็นอาคารรวบรวมพรรณไม้หายากจากประเทศต่าง ๆ ที่อยู่บริเวณเส้นศูนย์สูตรทั่วโลก มาไว้ที่นี่จำนวนมากกว่า 50 สายพันธุ์ อันเป็นพันธุ์ไม้หายาก แบ่งเป็น 5 ส่วน คือ

1. นิทรรศการเทคโนโลยีการขยายพันธุ์พืช จัดการแสดงนิทรรศการเพื่อให้ความรู้แก่ผู้เข้าชม โดยการสาธิตประกอบเทคโนโลยีการขยายพันธุ์พืช การตัดแต่งพันธุกรรม การปั่นตา การเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ และเทคโนโลยีสมัยใหม่ต่าง ๆ

2. นิทรรศการพืชทะเลทรายในกลุ่มแคคตัสและไม้อวบน้ำ

3. นิทรรศการพืชไร้ดิน เป็นการปลูกพืชด้วยเทคนิคสมัยใหม่ 3 แบบ คือ การปลูกพืชในน้ำ การปลูกพืชในวัสดุที่ไม่ใช้ดิน และการปลูกพืชโดยให้อาหารและน้ำทางอากาศสู่ระบบรากโดยตรง เพื่อแก้ไขปัญหาในเรื่องการปนเปื้อนของสิ่งสกปรก และสารเคมีที่อยู่ในดิน

4. นิทรรศการพืชเมืองหนาว มีทั้งไม้ผล ไม้ดอกไม้ประดับในประเทศไทย โดยเน้นผักจากโครงการหลวง และการพัฒนาไม้เมืองหนาวที่มีมูลค่าทางเศรษฐกิจ จนสามารถทดแทนการปลูกฝิ่นได้ จำนวนกว่า 50 ชนิด

5. นิทรรศการพรรณไม้หายาก อยู่ในโดมที่มีอุณหภูมิ 28-30 องศาเซลเซียส และความชื้นสัมพัทธ์ 88-90 เปอร์เซ็นต์ สำหรับคนที่ไม่เคยชิน อาจต้องรีบเดินรีบออกมาสูดอากาศข้างนอก การที่ต้องปรับอุณหภูมิและความชื้นไว้เช่นนี้ เพราะเป็นอุณหภูมิที่พรรณไม้เหล่านี้เจริญเติบโตได้เร็ว แต่ถ้าอากาศภายนอกร้อนมากกว่าภายในอาคาร ระบบก็จะฉีดสเปรย์น้ำเพื่อให้ความชุ่มชื้นแก่ต้นไม้โดยอัตโนมัติ

ในส่วน Tropical Dome นี้มีต้นไม้ที่น่าสนใจหลายอย่าง เช่น ต้นมะพร้าวทะเล พบได้ที่บริเวณเกาะ

Sea Shell ในมหาสมุทรอินเดีย ผลมีลักษณะผลแฝดติดกัน 2 ผล คล้ายหัวชนกันสองหัว ต้นกรด หรือ ต้นเปรต ซึ่งเป็นพันธุ์ไม้จากแถบอเมริกา ต้น Ant Wood พันธุ์ไม้จากออสเตรเลีย ซึ่งจัดอยู่ในประเภทเดียวกับจำปา แต่ปรับตัวให้เข้ากับธรรมชาติให้อยู่ในสภาพแวดล้อมที่มีน้ำน้อยได้ (อันนี้แปลกที่สุด เพราะหาข้อมูลจากใน google พบว่าต้นมดไม้นี้ คือสัตว์ชนิดหนึ่ง ยังงง ๆ อยู่) ต้นแมกโคซีเมีย ในสายพันธุ์เดียวกับต้นปรง มีลำต้นเป็นตอ ใบเป็นเส้น ๆ เรียวยาว

พันธุ์ไม้อีกชนิดหนึ่งที่นับว่าหายาก แต่มีขึ้นในเขตป่าชื้นของประเทศไทย คือ ต้นค้างคาวดำ หรือที่ชาวบ้านที่โป่งแยงเรียกว่า ว่านค้างคาวดำ เป็นดอกไม้สีดำชนิดเดียวในโลก หน้าตาเหมือนค้างคาว ว่านค้างคาวมีหลายสี สีขาวก็มี แต่มีดอกขนาดใหญ่มาก ออกดอกช่วงเดือนพฤษภาคม-มิถุนายน สีแดงจะออกดอกทั้งปี ส่วนค้างคาวอีกชนิดหนึ่งที่นำมาแสดงให้ดูคือ ค้างคาวแคระ ซึ่งมีดอกและลำต้นเล็กมาก

หมากแดง ก็มีเยอะ เดินชมพันธุ์ไม้ใน Tropical Dome ขอแนะนำให้แลหาดอกไม้สีเหลืองที่มีรูปร่างหน้าตาเหมือนหงส์ ดอกหงส์เหิน หรือดอกเข้าพรรษา เป็นดอกไม้ที่ออกดอกในช่วงเข้าพรรษาเท่านั้น ในเชียงใหม่พบได้ในบริเวณป่า หลังห้วยตึงเฒ่า

นอกจากนี้ยังมีเฟิร์นอีกหลายชนิดที่นำมาปลูกไว้ เช่น ต้นตีนแรด หรือกลีบแรด ซึ่งจัดอยู่ในจำพวกเฟิร์น และเฟิร์นที่มีอายุมากกว่า 50 ปี มีความสูงเพียง 3 นิ้ว เป็นต้นไม้ที่หาดูได้ยาก ก็นำมาแสดงไว้ในงานนี้ด้วยเช่นกัน

เอื้องหมายนา พบได้ทั่วไปในป่าภาคเหนือ ก็ออกจากป่ามาสู่โดมด้วยเช่นกัน

ดาหลาสีขาวที่หาดูได้ยากก็นำมาแสดงไว้รวมกับดาหลาสีแดง

ผู้ชอบปาล์มก็มีให้ชมเยอะ เช่น ปาล์มราหู ปาล์มศรีสยาม เป็นปาล์มที่มีชื่อเสียงในเรื่องความงาม แต่มีขนาดลำต้นเท่านิ้วก้อย สูงประมาณ 2 เมตร รูปทรงสวยงามแปลกตา ปาล์มช้างร้องไห้ มีลำต้นสูงใหญ่ ใบคม ถึงขนาดช้างตัวใหญ่ ๆ ถ้านำงวงหรือลำต้นไปโดนใบปาล์มชนิดนี้บาดเข้า ก็ต้องร้องไห้เพราะความเจ็บปวด ปาล์มเม็ง หรือปาล์มเมร็ง เป็นสุดยอดของนักสะสมปาล์มอีกชนิดหนึ่ง อยู่ในตระกูลอีกานูล่า มีใบรูปทรงสวยงาม พบได้ยาก เป็นที่ต้องการของนักสะสมปาล์มยิ่งนัก และที่เพิ่งค้นพบใหม่ล่าสุดก็คือ ปาล์มกระพ้อพูนศักดิ์ มีลำต้นเล็กเรียว และใบอันอ่อนช้อย ทำให้ดูงดงามกว่าปาล์มชนิดอื่น ๆ