60 วัน นวมทอง ไพรวัลย์ - ประชาธิปไตยวิกลจริต?

-1-

นับตั้งแต่วันที่ทราบข่าวว่าคุณลุงนวมทอง ไพรวัลย์ เสียชีวิต ผมก็ไม่เคยสามารถเขียนถึงบุคคลท่านนี้ได้สำเร็จเลยจริงๆ^[i]

ผมได้พยายามเขียนบทกวีถึงลุงครั้งแล้วครั้งเล่า แต่ก็ไม่เคยเขียนได้จบ

ราวสองสัปดาห์ที่แล้ว ผมได้เข้าไปอ่านบล็อกรัฐประหารของสมศักดิ์ เจียมธีรสกุล^[ii]

อาจารย์สมศักดิ์เขียนถึงคุณลุงนวมทอง ไพรวัลย์ ไว้เมื่อวันที่ 1 พฤศจิกายน 2549 ว่า

"คุณนวมทอง ไพรวัลย์

ผมเขียนข้อความต่อไปนี้ด้วยความยากลำบากที่สุดครั้งหนึ่งในชีวิตการเขียน

ขอเรียนให้ทราบเพียงว่า

คุณนวมทอง ทำให้ผมรู้สึกละอายใจตัวเองอย่างยิ่ง

สมศักดิ์ เจียมธีรสกุล"

ซึ่งผมได้อ่านแล้วไม่เพียงต้องอึ้งไป แต่ยังรู้สึกหน้าชาเหมือนโดนตบแรงๆ

สิ่งที่อาจารย์สมศักดิ์เขียนตรงกับความรู้สึกครึ่งหนึ่งของผมต่อการเสียชีวิตของคุณลุงนวมทอง ไพรวัลย์

ครึ่งหนึ่งผม "รู้สึกละอายใจ" อย่างยิ่ง

อีกครึ่งหนึ่งนั้น ผมรู้สึกผิดบาปอย่างรุนแรง

-2-

เมื่อคนตัวเล็กๆ ที่ยากไร้ "เครดิตทางการเมือง" โดยเฉพาะคนจากชนชั้นล่าง - ไม่ว่าคนที่ขุดดินฟันหญ้าอยู่กลางท้องนาหรือคนที่หาเช้ากินค่ำอยู่ในเมือง - ลุกขึ้นมาประกาศความเชื่อ แสดงจุดยืนทางการเมืองของตัวเองต่อสังคม และไม่ว่าความเชื่อ - จุดยืนที่ประกาศนั้นคืออะไร ปฏิกริยาแบบฉับพลันทันทีจากผู้ทำหน้าที่ปกครองบ้านเมือง ก็คือการตั้งคำถามต่อ "เบื้องหลัง" ของพวกเขา

ถ้าไม่หาว่ามี "ผลประโยชน์ส่วนตัว" ซึ่งแปลว่าถูก(คนในชนชั้นที่สูงกว่า) "จ้าง" มา

ก็ต้องหาว่า "วิกลจริต"

ที่น่าเศร้ากว่านั้นคือ สังคม(และ "สื่อ")เองก็ขานรับการกล่าวหาดังกล่าว หรืออย่างน้อยก็ไม่ว่ากระไร ราวกับว่ามันควรเป็นอย่างนั้นอยู่แล้ว (ในภาวะที่สติสัมปชัญญะครบถ้วนคนเหล่านี้ไม่ควรสามารถคิดได้ด้วยตัวเอง หากไม่เสียสติ ก็ต้องถูกจ้างมาเท่านั้น?)

กรณีของคุณลุงนวมทอง ไพรวัลย์, ทั้งที่สิ่งที่ลุงประกาศว่ายึดถือคือ "ประชาธิปไตย" อันเป็นระบอบการปกครองที่ประเทศนี้ประกาศใช้มา 70 กว่าปี และเป็นสิ่งที่ผู้มีการศึกษาหลายต่อหลายคนในประเทศนี้ต่างก็เอ่ยอ้างกันจนติดปาก

และทั้งที่สิ่งที่ลุงประกาศต่อต้านคือ "รัฐประหาร" - การขนปืนลากรถถังเข้ามาฉีกทึ้งทำลาย "ประชาธิปไตย" กันจะๆ กลางเมือง ฉีกรัฐธรรมนูญกันซึ่งหน้า ออกทีวีให้ดูกันทั้งประเทศ 

แต่การยึดถือ "ประชาธิปไตย" และต่อต้าน "รัฐประหาร" แบบยอมสละชีวิตของลุง ตั้งแต่ครั้งแรกที่ขับแท็กซี่พุ่งชนรถถัง กระทั่งครั้งหลังที่เสียชีวิต(ทั้งสองครั้ง - เจตนาคือฆ่าตัวตายเพื่อประท้วงการรัฐประหาร)ก็ยังหนีไม่พ้นข้อกล่าวหาสกปรกนี้

อาจจะถูกจ้างวานมา

อาจจะตกอยู่ภายใต้ฤทธิ์ยาเสพติด

อาจจะเป็นคนวิกลจริต

คนรังเกียจรัฐประหารมันผิดปกติตรงไหน?

ขณะเดียวกัน ผู้คนอีกชนชั้นหนึ่งซึ่งมี "เครดิตทางสังคม" เหนือกว่าลุง ไม่ว่าจะเป็นนักวิชาการ, อาจารย์มหาวิทยาลัย – ซึ่งส่วนหนึ่งเป็นผู้เชี่ยวชาญทางประวัติศาสตร์ – รัฐศาสตร์(การเมืองการปกครอง) รวมทั้งบรรดานักเคลื่อนไหวจากองค์กรเพื่อประชาธิปไตย ซึ่งต่างก็อ้างตัวว่าสนับสนุนแนวทาง "ประชาธิปไตย"  เคารพสิทธิ เสรีภาพและอำนาจของประชาชน ทั้งสิ้น กลับสามารถเรียงรายกันออกมาให้สัมภาษณ์สนับสนุนการ"รัฐประหาร" ได้อย่างเปิดเผย

ทำไมไม่มีใครกล้าตั้งคำถามว่า "ปัญญาชน" – "นักประชาธิปไตย" เหล่านี้วิกลจริต?

คำตอบที่หนึ่งคือ นอกจากประเทศนี้จะไม่ยอมรับนับถือหลักการประชาธิปไตยแล้ว ยังรังเกียจเดียดฉันท์ หมิ่นหยาม และพร้อมที่จะประณามผู้ที่ยึดถือซื่อตรงต่อมัน (ขอยืนยันว่านี่ไม่ใช่การประชดประชันใดๆ แต่คือข้อเท็จจริงที่ทะลักทลายออกมาไม่ขาดสาย และปรากฏอยู่ในสื่อเกือบทุกแขนง นับตั้งแต่เกิดเหตุการณ์ "รัฐประหาร 19 กันยายน" จนถึงนาทีนี้)

คำตอบที่สองคือ แม้ประเทศแบบที่ว่ามาจะอ้างตัวว่าปกครองด้วยระบอบประชาธิปไตยมากี่ปี มีและฉีกรัฐธรรมนูญมากี่ฉบับ ก็ไม่เคยซ่อนเร้นการกีดกัน - หมิ่นหยามทางชนชั้น โดยเฉพาะการมีส่วนร่วมทางการเมืองได้ อย่าว่าแต่จะขจัดให้หมดไป

ปัญหาของคุณลุงนวมทอง ไพรวัลย์ และผู้คนที่ไม่มี "เครดิตทางสังคม" ที่ออกมาเคลื่อนไหวต่อต้านการรัฐประหาร จึงไม่ได้อยู่ที่ "คุณคิดอะไร" หรือ "คุณเชื่ออะไร"

ไม่ใช่แม้แต่ "ถูก" หรือ "ผิด"

แต่อยู่ที่ "คุณเป็นใคร" ต่างหาก

-3-

คำสารภาพ,

ผมเป็นคนขี้ขลาด แต่ก็ผมยอมรับนับถือความกล้าหาญของคุณลุงนวมทอง ไพรวัลย์ แม้ว่าชั่วชีวิตนี้ไม่มีวันกล้าได้ขนาดลุง

ผมเป็นคนมองโลกในแง่ร้าย นับตั้งแต่วันที่ 19 กันยายน ผมแทบจะสิ้นหวังกับประเทศนี้ และพาลไม่ยอมเขียนอะไรเป็นชิ้นเป็นอัน

"เหตุการณ์ 19 กันยายน" และภาพ "วันเด็ก"   รวมทั้งบรรดา "ทรรศนะ" ของเหล่าปัญญาชน, นักประชาธิปไตย และผู้มีเครดิต-ต้นทุนทางสังคมมากกว่าผม ซึ่งทะลักตามมาอย่างมีเอกภาพยิ่ง ได้ทำให้ผมรู้สึกหมดกำลังใจที่จะเขียนอะไรออกมา ที่น่ากลัวกว่านั้นคือแม้จะพักพิงความรู้สึกกับดนตรีก็ยังทำไม่ได้ - เล่นไม่จบสักเพลง(เพลงส่วนใหญ่ที่ผมเล่นมาสิบกว่าปี เป็นเพลงแบบที่เรียกกันว่า "เพื่อชีวิต" ซึ่งโดยเนื้อหาแล้ว ถ้าไม่ตั้งความหวังต่อบางสิ่ง ก็ต้องด่าอะไรสักอย่าง แต่ "เหตุการณ์ 19 กันยายน" (รวมทั้งช่อดอกไม้และเสียงโห่ร้องขานรับการรัฐประหาร) ทำให้ผมไม่รู้จะหวังกับอะไร และไม่รู้จะด่าใครก่อนดี ทั้งนี้ ยังไม่นับความรู้สึกเมื่อบังเอิญนึกขึ้นมาได้ว่า ผู้ประพันธ์เพลงที่ผมชื่นชอบบางท่านเพิ่งไปปรากฏตัวอยู่บนเวทีใด กู่เพรียกเรียกร้องจะเอาอะไร)

สิ่งที่คนขี้ขลาด อ่อนศีลธรรม และยากไร้เครดิตทางสังคมอย่างผมทำไปตอนนั้น จึงมีแค่เมาแล้วก็ร้องไห้ไปวันๆ

"..โกรธ - เสียใจ – เมา – ร้องไห้ - โกรธ - เสียใจ – เมา – ร้องไห้…" ซึ่งจะว่าไปก็เป็นวังวนที่ไร้สติพอๆ กับ "…รัฐประหาร – ร่างรัฐธรรมนูญ - เลือกตั้ง – รัฐประหาร…"

กระทั่งทราบข่าวการเสียชีวิตของคุณลุงนวมทอง ไพรวัลย์ ผมจึงได้สติขึ้นมา…

ผมโกรธยิ่งกว่าครั้งแรก แม้ยังไม่รู้จะหวังอะไร แต่ก็รู้แล้วว่าควรด่าใครก่อน - "ตัวผมเอง"

ผมไม่รู้จริงๆ ว่า ถ้าตอนนั้น(ก่อนที่คุณลุงจะฆ่าตัวตายครั้งที่สอง)หลายๆ คน หลายๆ กลุ่ม ที่ "ไม่เห็นด้วย" กับการรัฐประหาร ซึ่งแน่นอนว่ารวมทั้งตัวผมเองด้วย ออกมาเคลื่อนไหวอย่างเปิดเผย ลุกขึ้นมาพูด – เขียน – ตะโกนในที่แจ้งอย่างที่ตัวเองคิดและเชื่อ โดยไม่ต้องยี่หระว่าใครจะชี้หน้าเราว่าอะไร เป็นพวก "มีเบื้องหลัง", เป็น "คลื่นใต้น้ำ", เป็น "ม็อบรับจ้าง" หรือเป็นพวก "วิกลจริต" คุณลุงนวมทอง ไพรวัลย์ จะเปลี่ยนใจไม่ฆ่าตัวตายหรือเปล่า

ผมรู้แต่ว่า ผมรู้สึกผิดและโกรธแค้นตัวเองมาก ที่เอาแต่ประท้วงรัฐประหารด้วยการนั่งด่าทีวี, บริภาษทางโทรศัพท์และ MSN กับเพื่อนไม่กี่คน ประกอบการเมาไปวันๆ อยู่ที่บ้านตัวเอง

เพราะถ้าหาก "ความเงียบ" หลังการรัฐประหาร เป็นส่วนหนึ่งที่ฆ่าคุณลุงนวมทอง ไพรวัลย์

ผมเองก็เป็นส่วนหนึ่งใน "ความเงียบ" นั้น

…สวัสดีปีใหม่ครับ