เซนว่าอย่างนี้

ผมมีหนังสืออยู่ประเภทหนึ่ง

ที่หยิบขึ้นมาอ่านคราวใดก็รู้สึกสบายใจในคราวนั้น นอกจากจะได้รับความสบายใจแล้ว ผมยังได้รับข้อคิดที่ดีงามมากมายหลาย แง่มุมจากหนังสือประเภทนี้ นำมาปฏิบัติขัดเกลาตัวเองในชีวิตประจำวันได้อีก ผมจึงพยายามเก็บรักษาหนังสือประเภทนี้เอาไว้เป็นพิเศษ เพราะเป็นหนังสือที่มีคุณค่าความหมายต่อการอ่านตลอดชีวิต เนื่องจากเป็นหนังสือที่ชี้ให้เห็นสัจธรรมของชีวิต ที่ไม่ขึ้นกับเงื่อนไขของกาลเวลาและยุคสมัย

เซนว่าอย่างนี้

คือหนังสือเล่มหนึ่งที่ผมอ่านแล้วสบายใจ-ได้ข้อคิด และมักจะหยิบออกมาอ่านบ่อยครั้ง โดยเฉพาะเวลาที่ผมมีปัญหาชีวิต และรู้สึกเป็นทุกข์ใจ

หนังสือเล่มนี้ เป็นผลงานรวบรวมหลักปรัชญา แนวคิดและสาระสำคัญตามวิถีแห่งเซน จากแง่มุมต่าง ๆ มาสรุปรวมไว้เป็นเล่ม โดยคุณไพโรจน์ อยู่มณเทียร ผู้มีผลงานวรรณกรรมแนววาทะและคำคมมาแล้วมากมายหลายเล่ม

ผมเคยซื้อหนังสือเล่มนี้เก็บไว้นานหลายปีแล้ว

แต่ทำหายไปในช่วงที่ชีวิตโยกย้ายไปที่โน่นที่นี่ จนลืมไปสนิทว่าเคยมีหนังสือเล่มนี้ มาพบมันอีกทีที่บ้านเช่าของคุณเจี๊ยบสาวสวยตาโต มาดอาร์ติสท์ จากดอยหลวงเชียงดาวลูกสาวของคุณเนรัญชลา นักแต่งเพลงไทยสากลชื่อดังในอดีต สาวเจี๊ยบนี่ เธอเป็นเพื่อนรุ่นน้องที่คบค้าสมาคมเที่ยวดื่มกินเฮฮาปาร์ตี้กับผมมาหลายปี พอเห็นหนังสือเล่มนี้ปุ๊บ ผมก็รีบขอยืมเธอไปถ่ายเอกสารเก็บไว้ทั้งเล่ม พร้อมกับช่วยซ่อมแซมหนังสือต้นแบบ ที่กำลังทำท่าจะหลุดลุ่ยไปคืนเธอเป็นการตอบแทน

แล้วผมก็ไม่นึกแปลกใจ ที่เจี๊ยบเป็นผู้หญิงที่ค่อนข้างเฉลียวฉลาด ทันคนทันสังคม และดูดีในการสมาคมกับผู้คน ไม่เคยพูดจาระรานใครให้เจ็บช้ำน้ำใจ นี่…ถ้าหากไม่บังเอิญพบหนังสือเล่มนี้ ผมคงไม่รู้หรอกว่า เพื่อนหญิงรุ่นน้องที่ชอบเฮฮาปาร์ตี้คนนี้ เป็นนัก(แอบ)อ่านหนังสือตัวฉกาจ และเลือกอ่านแต่หนังสือดี ๆ ด้วย เพราะคุยกันไปคุยกันมา ปรากฏว่าเธอยังมีงานแปลของคาลิล ยิบรานเก็บไว้อย่างมิดชิดแทบทุกเล่ม ตั้งแต่ปรัชญาชีวิต หิ่งห้อย รอยยิ้มและน้ำตา วิญญาณขบถ ฯลฯ

ที่มีคนเขาพูดกันว่า หนังสือที่คน ๆ หนึ่งอ่าน มันบ่งบอกถึงคุณภาพของคน ๆ นั้นด้วย ผมคิดว่าเป็นความจริงเป็นอย่างยิ่ง.

ถ้าหากผู้อ่านท่านใดท่านหนึ่ง

ได้อ่านหนังสือเล่มนี้ ผมเชื่อว่าคุณคงมีทัศนะเกี่ยวกับคุณค่าความหมายของหนังสือเล่มนี้ไม่ต่างจากผมมากนัก ส่วนผู้ที่ไม่ได้อ่าน " เซนว่าอย่างนี้" ลองอ่านตัวอย่างที่ผมคัดสรรมาพอหอมปากหอมคอก็แล้วกันนะครับ

คุณค่าของเวลา

เรื่องของชีวิตกับความตายเป็นเรื่องใหญ่ เวลาผ่านไปอย่างรวดเร็ว ไม่มีอะไรเหลืออยู่ และมันไม่เคยรอใคร เธอต้องไม่ปล่อยเวลาให้เสียไป

สะอาดนอกสะอาดใน

การทำความสะอาดสิ่งแวดล้อมก็เป็นการทำความสะอาดจิตไปด้วย

มีงานก็มีอาหาร

วันที่ปราศจากงาน ก็เป็นวันที่ปราศจากอาหาร

ความคิดเห็นเก่า ๆ

การที่คนเราจะเรียนรู้อะไรใหม่ ๆ ให้เข้าใจถ่องแท้นั้นได้ จะต้องละทิฐิเดิม ๆ และความคิดเห็นอันมีอยู่ในจิตใจเสียก่อน มิฉะนั้น จิตจะไม่ว่างพอที่จะรับของใหม่ได้ อีกทั้งจะเป็นการป้องกันความลังเลสงสัยอย่างไม่มีที่สิ้นสุด มิให้เกิดขึ้นได้เป็นอย่างดีด้วย

นายตน

ควบคุมตนเองให้ได้ เป็นนายของตนเองให้ได้

ยิ่งอยากยิ่งไม่ได้

อยากได้ยิ่งหนี อยากมียิ่งยาก ฉะนั้น บุคคลผู้มีปัญญาพึงตัดคำว่าอยากออกเสีย ก่อนที่จะลงมือกระทำการใด ๆ จะช่วยให้งานนั้นเสร็จเร็วยิ่งขึ้น

การเริ่มต้นที่ถูกต้อง

รู้ว่าเมื่อไรจะยุติ

รู้ว่าเมื่อไรจะไปต่อ

ด้วยตัวของท่านเอง

นี่เป็นการเริ่มต้นที่ถูกต้อง

เซนคือการรู้ตัว

ตราบใดที่คุณรู้ตัวว่า คุณกำลังทำอะไรอย่างแท้จริงในขณะนั้น ไม่ได้ทำอย่างอื่น คุณก็อยู่   กับตัวตนและกับสิ่งที่คุณกระทำอยู่ นั่นคือเซน คุณจะทำอะไรอยู่ก็จะทำได้อย่างเต็มที่

ทุกข์ทำให้เข้าใจชีวิต

ความทุกข์เป็นปัจจัยอันสำคัญที่สุดในการเข้าใจชีวิต หากปราศจากความทุกข์เสียแล้ว การตรัสรู้ก็หามีอยู่ไม่ เราจะต้องสงบพอที่จะเผชิญกับมันด้วยความหนักแน่น

โลกน่าอยู่

โลกนี้น่าอยู่ ก็เพราะมีคนดีมากกว่าคนเลว

มีความเมตตามากกว่าความโหดร้าย

มีความรักมากกว่าความเกลียดชัง

แต่ใครจะมาเป็นผู้ชั่งตวงวัดสิ่งเหล่านี้ได้เล่า

หนักเท่ากัน

ไม่ว่าจะเป็นเพชรหรือจะเป็นหิน มันก็หนักเท่ากัน ถ้าเข้าไปแบกมันเอาไว้

สิ่งที่น่าตื่นเต้น

การเดินทางต่างหากเล่า ที่สนุกสนานน่าตื่นเต้นกว่าเมื่อเราไปถึงจุดหมายปลายทางเสียอีก

ความสำเร็จมีอยู่ทุกขณะ 

ผลสำเร็จของงานมิได้รออยู่เบื้องหน้า เมื่องานเสร็จสิ้นลง หากผลสำเร็จของงานอยู่ในการทำงานทุกขณะ เป็นผลสำเร็จอันมีชีวิตชีวา การทำงานอย่างตั้งอกตั้งใจ ย่อมก่อให้เกิดผลสำเร็จที่ดีงาม เราทำขณะนั้นและก็เสร็จสิ้นในขณะนั้นด้วย

กระท่อมทุ่งเสี้ยว เชียงใหม่