กระโปรงใบมะพร้าว

เด็กเอ๋ยเด็กน้อย

ยังเล็กจ้อยบริสุทธิ์ไร้เดียงสา

สวมกระโปรงใบมะพร้าวดูพราวตา

พลางแสร้งว่าคือเจ้าหญิงพริ้งพิไล

ลมทะเลเห่กล่อมหลอมชีวิต

"ฟ้า" ลิขิตคือคนชน "ไทยใหม่"

อนาคตข้างหน้าอีกยาวไกล

เมื่อเติบใหญ่ให้รักษ์เผ่าของเจ้าเอย

อ่านบทกวีชิ้นนี้ของ ไพฑูรย์ พรหมวิจิตร เมื่อวาน  มันเป็นเรื่องราวเมื่อครั้งพวกเรา 5 ชีวิตเดินทางไปที่ท้ายเหมือง จังหวัดพังงา เมื่อสองปีก่อน  

เขาเป็นกวี เขาจึงมีดวงตาและดวงใจที่พิเศษจริง ๆ

ฉันลืมเด็กผู้หญิงคนนั้นไปแล้ว--

ในช่วงที่เห็นเด็กผู้หญิงคนนั้นเอาใบมะพร้าวมาร้อยพันรอบเอวเป็นกระโปรงยังรู้สึกขำๆ ดูตลกๆ

เราพบเธอในวันแรกที่ไปถึงที่นั้น  เด็กหญิงผิวดำ กับใบมะพร้าวสีเขียวสด วัยของเธอไม่เกิน 4 ขวบ เธอยืนอยู่หน้าบ้าน แอบชิดขอบประตู เธอเป็นเด็กหญิงมอแกลนที่บ้านลำปี  จำได้ว่าวันนั้นกวีไพฑูรย์ ยืนอยู่ห่างๆ ในมือถือจอกแก้ว นิ่งเฉย แต่ดวงตาและหัวใจนั้นไม่อาจจะรู้ได้ จนเมื่อได้อ่านบทกวีชิ้นนี้ จึงรู้ว่า  ดวงตาเขามองอยู่และใจของเขาก็ทำงาน

 "มอแกลน" ถูกเรียกว่าไทยใหม่  

เด็กมอแกลน รุ่นใหม่ไม่ได้พูดภาษามอแกลนหรือภาษาใต้แล้ว เพราะที่โรงเรียนให้พูดภาษาไทยกลาง  บางคนก็ไม่กล้าให้ใครรู้ว่าเป็นมอแกลน เพราะกลัวจะไม่ได้รับการยอมรับ กลัวถูกล้อเลียน  หนุ่มมอแกลนคนหนึ่งบอกเรา

บทกวีชิ้นนี้ ทำให้คิดถึงบ้านมอแกลน คิดถึงเด็ก ๆ อีกหลายคนที่หมู่บ้านลำปีและบ้านทับปลา

แม้ว่าช่วงนั้นจะเป็นช่วงแห่งความเศร้า เพราะความตายของผู้คนอันเกิดจากคลื่นสึนามิจึงทำให้เราเดินทางมาเจอกัน ร่องรอยแห่งความสูญเสียมีอยู่ทั่ว แต่เด็ก ๆ ก็เป็นความสดใสที่ทำให้บรรยากาศดีขึ้น

เมื่อเราล่องเรือไปดูร่องรอยความเสียหาย เด็ก ๆ บ้านทับปลา ก็ไปด้วย พวกเขาสนุกสนาน ดำผุดดำว่ายเมื่อเรือจอด เมื่อขึ้นจากน้ำก็ต่างรีบกินข้าวที่ห่อมาอย่างอร่อยที่หัวเรือ และยามกลับต่างก็หลับใหลบนหัวเรือ  ในช่วงหนึ่งพวกเขาช่วยกันสาวเชือกเรือเข้าเทียบฝั่ง ช่างเป็นภาพที่รู้สึกได้ถึงพลังของโลก

พวกเขามีอะไรๆ ตลกๆ เด็กผู้หญิงจะขี้อาย มาแอบดูเราอยู่ห่างๆ สองสามวันถึงจะเข้ามา บ้านที่เราพักเป็นบ้านสร้างใหม่มีห้องน้ำที่ไม่มีหลังคา มีประตูแบบกดล็อคสมัยใหม่  ซึ่งได้มาจากการบริจาค พร้อมกับผ้าถุงอีกหลายผืน

เด็กหญิงน้อยคนหนึ่งวัยไม่เกิน 3 ขวบ เธอชื่อจิ๊บ เธอเข้าห้องน้ำโดยไม่บอกใคร เข้าใจว่าคงอยากลอง เธอปิดประตูแล้วเปิดไม่ได้ แหกปากร้องอยู่นาน กว่าเราจะรู้ว่าเสียงมาจากห้องน้ำ  เธอบอกว่า เธอไม่รู้ว่ามันหมุนแล้วเปิดได้เธอได้แต่ดันกับดึง เรื่องใหม่ ๆ สิ่งใหม่ ๆ ที่มากับการบริจาคมีอีกมากมาย นั่นเป็นเรื่องที่พวกเขาจะต้องเรียนรู้และจัดการ จะรับหรือปฏิเสธ หรือจัดการอย่างไร

และเด็กผู้หญิงคนสุดท้ายที่ฉันพยายามลืมดวงตาเศร้าและคราบน้ำตาเปื้อนแก้มอยู่เสมอ  แม่เธอหายไปกับคลื่น ในวัยที่เธอเพียงขวบปี เป็นความยากจะลืมได้ถึงสองพ่อลูกที่ตามหาแม่ที่หายไป

และที่ฉันยังคิดถึงอยู่เสมออีกอย่างหนึ่ง เมื่อคิดถึงบ้านมอแกลนทับปลาที่ท้ายเหมือง แห่งนั้นคือ บ่อน้ำที่ใช้ดื่มกิน  

ฉันคิดถึงบ่อน้ำ เพราะมีน้ำใสสะอาดที่ไม่ต้องมีเครื่องหมายการค้า บ่อสะอาดดื่มได้ ไม่บนเปื้อนสารเคมี ไม่เน่าเหม็น

ฉันไม่รู้ว่าเดี๋ยวนี้ "บ่อน้ำแห่งนั้น" ยังคงเป็นบ่อน้ำสะอาดที่ดื่มกินได้อยู่หรือไม่ เพราะก่อนจะจากมา พวกเขาต่างกังวลว่าบ่อเลี้ยงกุ้งของกลุ่มทุนจะรุกเข้ามาและน้ำบ่อจะไม่สะอาด ดื่มกินไม่ได้อีกต่อไป

ดูไปก็ไม่ใช่เรื่องใหญ่โตอะไร  แค่บ่อน้ำบ่อเดียว แต่มันเป็นเรื่องของชีวิตที่เกี่ยวข้องกันด้วยผืนดินเดียวกันที่มีบ่อน้ำเล็กๆ กระจายอยู่ทั่ว