จตุคาม-รามเทพ
คอลัมน์/ชุมชน
นับถึงนาทีนี้คงยากเหลือเกินที่จะไม่พูดถึงปรากฏการณ์ความศรัทธา "ท้าวจตุคาม-รามเทพ" (ราชันแห่งทะเลใต้) ได้อย่างแน่นอนไม่ว่าจะเป็นวงการพระเครื่อง วงการกรอบพระยาวไปจนถึงชาวบ้านชาวช่องทั่วประเทศ วงการวิชาการ และโดยเฉพาะอย่างยิ่งกับชาวนครศรีธรรมราช ที่พูดได้ว่าคึกคักมากเป็นพิเศษ จนคงไม่ต้องมานั่งอธิบายให้เหนื่อยแล้วว่า จตุคาม-รามเทพนั้นเป็นใครมาจากไหนกันถึงได้มา "ฟีเวอร์" ขนาดนี้
แน่นอนว่ากลุ่มคนที่เลื่อมใสศรัทธาส่วนใหญ่นั้นเป็นกลุ่มชนชั้นกลาง อาจมองได้จากสิ่งที่กลุ่มคนที่เลื่อมใสพูดถึงและสิ่งที่พวกเขานิยม กล่าวง่ายๆ ไปกว่านั้นว่า ความเลื่อมใสศรัทธาองค์จตุคาม-รามเทพ นั้นนอนมากับลัทธิบริโภคนิยมได้อย่างเนียนทีเดียว มากไปกว่านั้นอาจเป็นเครื่องรางชนิดแรกเสียด้วยซ้ำที่ได้รับความนิยมจนอาจกลายเป็นเครื่องประดับไปเสียแล้วด้วยซ้ำ
ผมจะพยายามไม่กล่าวถึงเรื่องของฤทธานุภาพอะไรทำนองนี้ แต่ที่ทำให้น่าสนใจคืออะไรทำให้ "องค์ท้าวจตุคาม-รามเทพ" ไปอยู่ในใจของคนไทยได้ ปรากฏการณ์นี้แปลกมากหากนับจากแรงศรัทธาอื่นๆ ของคนไทยเป็นกระแสที่กำลังพุ่งแรงแซงกระแสอื่นไปหมด มีอยู่หลายประเด็นที่เข้าข่ายน่าสนใจ ไม่ว่ารูปลักษณ์ที่ดูอลังการ เรื่องราวตำนาน ประสบการณ์ตามคำเล่าของบรรดาเซียนๆ ทั้งหลาย แต่ที่แน่ ๆ คงไม่พ้นสื่อที่ประโคมกันอยู่ทุกเมื่อเชื่อวันจนเครื่องราง "ท้าวจตุคาม- รามเทพ" กลายเป็นสินค้าไปแล้วโดยปริยาย
กล่าวย้อนถึงก่อนโน่น "ท้าวจตุคาม-รามเทพ" อาจเป็นเพียงเรื่องของชาวนครศรีธรรมราชเท่านั้น หากแต่ในปัจจุบันแพร่กระจายไปทั่วประเทศแล้วมีการจัดสร้างวัตถุมงคล "ท้าวจตุคาม-รามเทพ" กันเกลื่อนประเทศ กรณีจังหวัดนครศรีฯ นั้นเรียกได้ว่าเป็นกรณีพิเศษทุกเหตุทุกผล เพราะชาวนครศรีธรรมราชต่างเชื่อและรู้สึกว่า "ท้าวจตุคาม-รามเทพ" นั้นเป็นของชาวนครศรีธรรมราชจึงปลุกเสกทำกันสนั่นเมือง ทุกมุมมองเมืองจึงเต็มไปด้วยแผ่นป้ายโฆษณารุ่นโน้นรุ่นนี้ของวัดต่างๆ ที่จัดสร้างมาแล้ว
ทุกวันนี้ "ท้าวจตุคาม-รามเทพ" เป็นเรื่อง talk of the town ที่ดังที่สุดจนแทบไม่น่าเชื่อ ที่จริง(ความคิดส่วนตัวแบบทะลึ่งนิดหน่อย)(ฮา)กินเนสบุ๊คน่าจะมาบันทึกไว้บ้างก็น่าจะดี (ฮา)
การพูดถึง "จตุคาม-รามเทพ" ในครั้งนี้ไม่ได้กล่าวเพื่อส่งเสริมหรือคัดค้านกระแสของ "จตุคาม-รามเทพ" ด้วยเหตุผลกลใดทั้งสิ้น อย่างไรก็ตามเรารู้สึกกันทั่วว่ามันเป็นเรื่องของธุรกิจบ้างบางส่วนจึงไม่อยากให้ใครเอากลไกจำพวกนี้ไปแอบอ้าง
แบบว่าเรื่องใต้ใต้ครั้งนี้จะไม่สรุปประเด็นใดก็เพื่อที่จะให้ท่านผู้อ่านได้คบคิดกันเองว่าเรื่องนี้เป็นเช่นไร หรือบางทีท่านอาจได้คำตอบว่า "ศรัทธา" อาจเป็นจุดอ่อนของมนุษย์ก็ได้
ปรเมศวร์ กาแก้ว
วันฝนโปรยสายบนเกาะยอ-สงขลา
8 พฤษภา 2550
บรรยากาศในพิธีบวงสรวง
องค์พระบรมธาตุเจดีย์ จังหวัดนครศรีธรรมราช
องค์จตุคาม-รามเทพ
ผู้ศรัทธาในวันมารับองค์จตุคาม-รามเทพที่จองไว้ล่วงหน้าแล้ว
ท้องฟ้าในวันบวงสรวงมักเป็นเช่นนี้
พิธีบวงสรวงภายในศาลหลักเมือง จังหวัดนครศรีธรรมราช
พิธีบวงสรวงภายในศาลหลักเมือง จังหวัดนครศรีธรรมราช
บรรยากาศการรับจองวัตถุมงคลองค์จตุคาม-รามเทพ
บริเวณด้านหน้าศาลหลักเมืองจังหวัดนครศรีธรรมราช
เราจะเห็นแผ่นป้ายโฆษณารูปแบบนี้ติดอยู่ทั่วเมืองจังหวัดนครศรีธรรมราช และจังหวัดอื่นๆ ในภาคใต้