สื่อท้องถิ่นตากาล็อคกับการเมืองท้องถิ่น
คอลัมน์/ชุมชน
สื่อท้องถิ่นเฉพาะหนังสือพิมพ์และสื่อสิ่งพิมพ์ในประเทศฟิลิปปินส์มีมากกว่า 400 ฉบับ สื่อท้องถิ่นในเมืองใหญ่ๆ ตามจังหวัดในเกาะต่างๆ มีความมั่นคงทางเศรษฐกิจเช่นเดียวกับหนังสือพิมพ์ในเมืองหลวงมะนิลา แต่ส่วนใหญ่ในต่างจังหวัดมักเป็นหนังสือพิมพ์รายสัปดาห์
ประเทศฟิลิปปินส์ได้ชื่อว่าเป็นประเทศที่มีนักข่าวถูกทำร้ายถึงชีวิตมากที่สุดในแถบเอเชีย ทั้งที่เป็นประเทศที่มีเสรีภาพในการนำเสนอข่าวสารมากที่สุดในแถบเอเชียเช่นกัน ผู้เขียนเคยเก็บตัวเลขเมื่อปี พ.ศ. 2547 เพียงแค่ 2 ปีมีนักข่าวท้องถิ่นเสียชีวิตมากถึง 20 คนตามตารางข้างล่าง
รายชื่อนักข่าวที่ถูกยิงเสียชีวิต
Date | Name | Place |
April 28, 2003 | John Belen Villanueva | Legazpi City (Bicol) |
May 17, 2003 | Apolinario Polly Pobeda | Lucena City (Southern Luzon) |
July 8, 2003 | Bonifacio Gregorio | Taclac City (Central Luzon) |
August 19, 2003 | Noel Villarante | Laguna City (Southern Luzon) |
August 20, 2003 | Rico Ramirez | Butuan City (Mindanao) |
September 6, 2003 | Juan Jun Pala | Davao City (Mindanao) |
December 2, 2003 | Melson Nadura | Masbate City (Southern Luzon) |
February 11, 2004 | Ruel Endrinal | Legazpi City (Bicol) |
June 17, 2004 | Eliseo Binoya | General Santos City (Mindanao) |
July 31, 2004 | Roger Mariano | Laoag City (Northern Luzon) |
August 5, 2004 | Arnnel Manalo | Batangas City (Southern Luzon) |
August 8, 2004 | Jonathan Abayon | General Santos City (Mindanao) |
August 12, 2004 | Fernando Consignado | Laguna (Southern Luzon) |
September 29, 2004 | Romy Binungcal | Bataan (Central Luzon) |
October 19, 2004 | Eldy Gabinales | Surigao del Sur (Mindanao) |
November 12, 2004 | Gene Boyd Lumawag | Jolo (Mindanao) |
November 13, 2004 | Herson Hinolan | Kalibo, Aklan (Visayas) |
November 13, 2004 | Michael Llorin | Quezon City |
November 26, 2004 | Stephen Omais | Kalinga |
*source : National Union of Journalists of the Philippine (NUJP)
ข่าวการเลือกตั้งวุฒิสภา และสภาท้องถิ่นทั่วประเทศเมื่อวันที่ 14 พฤษภาคมที่ผ่านมา ก่อนหน้านั้นมีผู้ที่เกี่ยวพันกับการเลือกตั้งครั้งนี้เสียชีวิตมากกว่า 100 คน เพื่อนอาจารย์คนหนึ่งจากมินดาเนา Myfel Joseph D. Paluga บอกกับผู้เขียนว่า มันเป็นวัฒนธรรมของการเลือกตั้งฟิลิปปินส์ที่ต้องมีคนเสียชีวิตทุกครั้งที่มีการเลือกตั้ง เป็นเรื่องของผลประโยชน์ล้วนๆ สามารถเกี่ยวข้องกับการเมืองได้ทุกกลุ่มตั้งแต่กลุ่มหัวคะแนน กลุ่มเอ็นจีโอ ผู้สื่อข่าว สองกลุ่มหลังมักจะเป็นเรื่องที่เข้าไปเปิดโปงพฤติกรรมของนักการเมืองจนถูกคุกคาม แต่ก็มีบ้างบางคนที่เข้าไป blackmail นักการเมืองท้องถิ่น แล้วก็ถูกจัดการ กล่าวกันว่า นักข่าวท้องถิ่นของฟิลิปปินส์ประสบชะตากรรมความรุนแรงจากการกระทำของรัฐมากกว่านักข่าวจากสำนักข่าวในเมืองหลวงมะนิลา
จะเป็นด้วยความรุนแรงที่คุกคามชีวิตนักข่าวของแดนตากาล็อคมากที่สุดหรือเปล่าไม่ทราบ สำนักงานระดับภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ของ International News Safely Institute หรือ INSI จึงตั้งอยู่ที่ฟิลิปปินส์ มี Mr.Red Batario เป็นผู้ประสานงานภูมิภาค เขาเคยมาเมืองไทย อบรมนักข่าวของภูมิภาคนี้ เช่น พม่า เวียดนาม ลาว กัมพูชา และไทย ในจังหวัดเชียงใหม่หลายครั้ง เกี่ยวกับการป้องกันตนเองกับการเสนอข่าว รวมไปถึงวิธีการทำอย่างไรกับการออกทำข่าวในสนามข่าวที่มีความรุนแรง ไม่ว่าจะเป็นความรุนแรงเช่นสงคราม หรือความรุนแรงในพื้นที่เช่นความขัดแย้งด้านผลประโยชน์ของนักการเมือง องค์กร INSI ก่อตั้งขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 2546 เหตุผลที่ก่อตั้งเพราะต้องการปกป้องสื่อมวลชนจากภัยคุกคามประเภทต่างๆ ที่อาจเกิดขึ้นกับสื่อมวลชนจากการปฏิบัติงานได้ องค์กรได้รับการสนับสนุนจากองค์กรสื่อมวลชนใหญ่ระดับโลก เช่น ซีเอ็นเอ็น บีบีซี รอยเตอร์ เอเอฟพี อัลจาซีรา เอบีซี ออสเตรเลีย เป็นต้น
กลับมากล่าวถึงวัฒนธรรมความรุนแรงของสังคมท้องถิ่นในฟิลิปปินส์ มีนักเขียนนาม Chay Florentino Hofilena เขียนบทความเรื่อง Travails of The Community Press ในหนังสือ Investigating Local Government จัดพิมพ์โดย Philippine Center for Investigative Journalism (PCIJ) เมื่อปี พ.ศ. 2543 ว่า "ธรรมชาติของการเมืองท้องถิ่นมีความรุนแรงโดยตัวของมันเอง ...การฆ่าล้างแค้นในครอบครัวจากความอาฆาตของตระกูลนักการเมือง...การดิ้นรนเพื่อควบคุมเศรษฐกิจในท้องถิ่นอย่างดุเดือด...มันเป็นส่วนหนึ่งของประเทศนี้ที่ทุกแห่งล้อมด้วยอำนาจของปืน ,ความรุนแรงของการเมือง และสภาพไร้กฎหมาย ทั้งหมดนี้หยั่งรากลึกในสังคมการเมืองท้องถิ่น... ความรุนแรงอันเกี่ยวพันกับการคอรัปชั่น และการไร้ความสามารถของรัฐบาลท้องถิ่น บ่อยครั้งที่เป็นบริบทของหลายเรื่องราวท้องถิ่น ซึ่งยากต่อการเขียนถึง"
เมื่อดูสถิติของการเสียชีวิตของนักข่าวท้องถิ่นของฟิลิปปินส์ จึงไม่แปลกใจนัก ทั้งที่สื่อของฟิลิปปินส์ขึ้นชื่อว่ามีเสรีภาพในการเขียนข่าวมากที่สุดในหมู่ประเทศในแถบเอเชีย แต่การเสียชีวิตของนักข่าวก็มีมากที่สุดเช่นกัน เมื่อวันที่ 10 พฤษภาคม 2548 Mr. Philip Agustin วัย 53 ปี บรรณาธิการหนังสือพิมพ์ท้องถิ่นชื่อว่า Starline Times ในจังหวัดออโรราตอนใต้ของเกาะลูซอน ถูกยิงเสียชีวิตที่บ้านลูกสาวที่อยู่ต่างอำเภอคือ ดินกาแลน ข่าวรายงานว่า ในขณะที่เขากลับมาจากต่างเมืองที่เขานำหนังสือพิมพ์ไปพิมพ์ที่นั่นประจำ เขากลับมาพร้อมกับหนังสือพิมพ์จำนวนห้าร้อยฉบับโดยมอเตอร์ไซด์คู่ชีพ การตายของ Agustin เกิดขึ้นหลังจากเขาเขียนบทบรรณาธิการเรื่องการหายสาบสูญของเงินช่วยเหลือเรื่องอาหารและการลักลอบค้าไม้ของอำเภอดินกาแลน เมื่อครั้งที่เกิดภัยธรรมชาติน้ำท่วมฉับพลันเมื่อเดือนพฤศจิกายน 2547 ต่อมาไม่นานหลังการตายของเขา นายกเทศมนตรีของเมืองดินกาแลนถูกหมายศาลเรียกตัวเขาไปสอบสวน
ปัญหาความรุนแรงของสังคมท้องถิ่น (การเมืองระดับ อบต. อบจ. เหมือนในบ้านเรา) ของฟิลิปปินส์ เกี่ยวพันกับอำนาจในระดับท้องถิ่น และอำนาจทางการเมืองในระดับศูนย์กลาง ด้วยโครงสร้างการทางเมืองที่สภาท้องถิ่นนั้นเชื่อมโยงกับศูนย์กลางของอำนาจ การคอรัปชั่น การเห็นประโยชน์ในหมู่พวกพ้อง หรือญาติและตระกูล จึงนำมาซึ่งความขัดแย้งด้านผลประโยชน์ และการคอรัปชั่น จำนวนผู้เสียชีวิตในการเลือกตั้งครั้งนี้ของฟิลิปปินส์จึงเป็นประเด็นที่สื่อมวลชนให้ความสนใจ และจับตามอง นอกจากจะสะท้อนถึงวัฒนธรรมความรุนแรงในสังคมแล้วยังสะท้อนให้เห็นถึงประสิทธิภาพการบริหารงานของรัฐบาลด้วย