ความผูกพันที่ควรจะมี

ความเป็นสายเลือดของเผ่าพันธุ์สองแผ่นดิน มีความเป็นมาที่ช้านานมากพอที่จะทำให้คนรุ่นหลังลืมเลือนได้ง่ายดาย หากว่าประวัติศาสตร์ที่แท้จริงนั้นไม่มีใครได้เรียนรู้อย่างถ่องแท้ แต่ส่วนมากนั้น คนต้องการเรียนรู้ความเป็นจริง

มีแต่ความเป็นจริงเท่านั้นแหละ ที่ไม่มีโอกาสให้คนได้เรียนรู้อย่างถ่องแท้

แต่ว่าเวลาพูดอย่างนี้ อาจมีคนถามขื้นมาว่า เพราะอะไรความจริงไม่มีโอกาสให้คนได้เรียนรู้ ทั้งๆ ที่รู้อยู่ว่ามันมีความเป็นจริงและไม่จริงเพียงใด?

ส่วนมากแล้ว อำนาจและความรักที่มีต่อแผ่นดินนั้นไม่เสมอกัน เหตุนั้นจึงทำให้ประวัติศาสตร์บางอย่างไม่ประกอบด้วยความจริง ในระยะประวัติศาสตร์ ผู้นำส่วนมากก็มองตรงอำนาจมากกว่าการมองเห็นความสุขของประชาชน

*ดูเมื่อนางส่งยี้ม               เหมือนหยาดคำไหล
เหมือนหัวใจหอมฮัก           มิเสื่อมคลายลืมได้
ยี้มส่งไปไปทางก้ำ             แดนลาวบ่อนอ้ายอยู่
ฝากใจจากยอดชู้               ยินเสียงอู้ "เจ้าๆ"

สาวนางเจ้าส่งหา

*อ้ายอยากบอกให้ฟ้า         ทั้งอาจองค์อินทร์
ใจถวิลสาวนาง                   อยู่แดนดอยกว้าง
เชียงใหม่ทางเหนือก้ำ          อ่างงาคำช้างเผือก
เถือกแถวแนวค่าล้าน           นานมื้ผ่องป่วยใจ

*คิดหลายย้านบ่ได้             ใจสิขาดเพราะนาง
คิดถึงเปิงปางหลัง                เก่าเดิมดาเค้า
เจ้าแผ่นดินก็ยังร่วม              ความจาบ่แตกต่าง
ความคิดปางเก่ากี้                ถึงครานี้ก็บ่ลืม

ผมก็ยังไม่เข้าใจนะว่า ทุกๆ คนคิดเหมือนกับผมหรือเปล่า แต่ที่เข้าใจ ก็คือ ผมมีลมหายใจเหมือนกับทุกคน มีเลือดเนื้อและชีวิต ผมมีความต้องการอยากให้ทุกคนนึกถึงสิ่งเก่าๆ ที่ไม่ล้าหลัง

มองภาพบนผืนดิน สีเขียวบนผืนป่าและแม่น้ำ ทั้งหมดนั้นเหมือนกัน มีหลายคนบอกว่าทำอย่างนั้นอย่างนี้ไม่ทันสมัย ถ้าอู้กำเมืองก็ล้าสมัย ทั้งคนไทยและ คนลาวถ้าผมมีสีแดงเหมือนผมฝรั่งทุกคน ก็พูดว่าทันสมัยใช่มั้ย?

แต่เธอรู้หรือไม่ว่า - - กำลังตกเป็นทาสของคนอื่นเขาแล้ว
เราๆ ก็ไม่เหลืออะไรไว้ให้ซึ่งชาติพันธุ์