นางฟ้าไร้ปีก : ปีกที่บินไม่ได้

ถึงผู้อ่านที่รัก

กราบสวัสดีงาม ๆ อีกครั้งนะคะคุณผู้อ่านที่รักขา เราจะเรียกกันว่าเป็นคนที่รู้จักมักจี่กันได้แล้วหรือยังคะ แต่แหม ดิฉันก็ลืมไปว่าเราเพิ่งจะทำความรู้จักกันเป็นครั้งที่สองเอง ไม่เป็นไรค่ะ ไม่เป็นไร ยังมีเวลาอีกยาวนาน ตราบใดที่ดิฉันยังไม่โดนไล่ออกซะก่อน (และตราบใดที่ดิฉันยังไม่ไปก่อเรื่อง " อะไร" ขึ้นในออฟฟิศ) เราก็ยังสามารถทำความรู้จักมักจี่กันได้เรื่อย ๆ แหละค่ะ

ถึงแม้คุณผู้อ่านที่รักทั้งหลายอาจจะไม่ได้ประสบพบพักตร์อันสวยงามของดิฉันก็ไม่เป็นไร เอาเป็นว่าดิฉันพอจะบอกแง้ม ๆ ไว้ว่า สำเนียงส่อภาษา กิริยาส่อสกุล ดังนั้นอ่านคอลัมน์ดิฉันจบก็คงจะสามารถจินตนาการได้เองว่าสวยขนาดไหน สวยจริง ๆ นะคะ คุณผู้อ่านที่รัก ไม่ได้โกหกตอแหลแต่อย่างใด

และก็ด้วยความสวยของดิฉันนี่เองกำลังก่อให้เกิดปัญหาหนักอก (ถึงแม้ว่าอกดิฉันจะสู้น้องแนทไม่ได้แต่ก็หนักไม่เบาเหมือนกัน) หนักใจ ก็เพราะว่าตอนนี้ดิฉันใกล้จะจบการศึกษาแล้วน่ะสิคะ ก็เลยไม่รู้ว่าสวย ๆ อย่างดิฉันจะไปทำอะไรดี ไอ้ครั้นจะใช้วุฒิการศึกษาจากคณะที่จบมา ก็กลัวว่าไปสมัครงานที่ไหน เขาเห็นเกรดที่จบมา เขาก็คงจะบอกไม่รับ (แต่เขาอาจจะรับเพราะหน้าตาก็ได้นะคะ ) ดิฉันก็เลยตัดสินใจเอาหน้าตาหางานดีกว่า อาจจะได้เงินเดือนสูงกว่าเอาใบปริญญาก็ได้ ก็ตามสุภาษิตไทยที่บอกว่า นารีมีรูปเป็นทรัพย์ไงคะ แต่ดิฉันก็ตัดสินใจไม่ได้อีกหละว่าจะไปเป็นดารา นางแบบหรือว่าเป็นอะไรดี เอ๊ะ หรือว่าจะไปเป็นแอร์ฯ เหมือนคุณแอน ทองประสม ในละครเรื่องนางฟ้าไร้ปีกดี ช่วยดิฉันคิดหน่อยนะคะคุณผู้อ่านที่รักขา

ไหนๆ ดิฉันก็จะไปเป็นแอร์ฯแล้ว ดิฉันก็เลยต้องติดตามดูละครเรื่อง " นางฟ้าไร้ปีก" สักหน่อย เผื่อจะได้อะไรดี ๆ ไว้ใช้เวลาไปสมัครจริง ๆ เค้าจะได้ไม่หาว่าดิฉันสวยแต่โง่ แต่ก็ดูไปหงุดหงิดไปค่ะ เพราะพระเอกน่ะสิคะ ผู้กำกับเค้าคิดอะไรกันนี่ น้องแอนออกจะสวย แต่พระเอกนี่สิ หน้าเหมือนคนงานแถว ๆ ซอยบ้านดิฉันเลยค่ะ ช่างไม่เหมาะสมกันเลยจริง ๆ คิดเหมือนดิฉันไหมคะ คุณผู้อ่านที่รักขา เอาเป็นว่า พักเรื่องพระเอกไว้ก่อน เรามาดูเรื่องราวกันดีกว่าว่าละครเรื่องนี้เป็นยังไง เผื่อคุณผู้อ่านบางคนอาจจะไม่ได้เป็นแฟนละครเหมือนดิฉัน

แล้วเธอก็ได้มาเจอกับภูผา (แอนดี้ วัชระ) นักธุรกิจหนุ่ม ลูกหนึ่ง และเมียที่กำลังนอกใจสามี สิปางเกิดมาปากเสียงกับภูผาบนเครื่องบิน ทำให้สิปางไม่ชอบหน้าภูผาตั้งแต่แรกพบ ภูผากำลังบินไปฮ่องกง เพื่อไปจับผิดเมียของตัวเอง โชติกา (เฟรช อริสรา) ที่ไปมีชู้กับศราญ และยังเป็นแม่ใจยักษ์ที่ทำร้ายได้แม้กระทั่งลูกสาวตัวเอง ศราญได้พบกับสิปางและหลงรักสิปาง ทั้งที่ตัวเองมีคู่หมั้นอยู่แล้ว ศราญได้ตามจีบสิปาง แต่สิปางก็ไม่เล่นด้วย แต่ได้ท้าศราญในงานเลี้ยงบนเรือให้ศราญกระโดดลงน้ำเพื่อเป็นการพิสูจน์รักแล้วเธอจึงจะยอมแต่งงานด้วย และศราญก็ทำจริง จนกลายเป็นข่าวใหญ่ตามหน้าหนังสือพิมพ์

ภูผาขอหย่ากับโชติกาสำเร็จ ทำให้โชติกาหันมาจริงจังกับศราญ แต่ศราญก็เริ่มตีตัวออกห่าง เพราะต้องการจะแต่งงานกับสิปาง พร้อมทั้งทิ้งคู่หมั้นของตัวเอง หลังจากที่ได้ใช้เป็นบันไดไต่เต้าทางธุรกิจสำเร็จแล้ว บริษัท เอ คิว แอร์ไลน์ ประสบปัญหาทางธุรกิจ จนต้องขายหุ้นให้กับภูผา แต่นิพนธ์ก็ยังไม่ยอมบอกสิปาง ปล่อยให้ยังใช้เงินสุรุ่ยสุร่ายตามใจชอบเช่นเคย จนสิปางรู้ความจริง จึงทำให้โกรธภูผามากขึ้น และได้ทะเลาะกับพ่อ จนนิพนธ์ เข้าโรงพยาบาลเพราะเส้นเลือดในสมองแตก และก็เสียชีวิตในที่สุด

ภูผาได้เข้ามาช่วยสิปางทุกอย่าง จนก่อเป็นความผูกพันขึ้น ศราญเร่งรัดที่จะแต่งงานกับสิปาง สิปางรู้ความจริงเรื่องที่ศราญเป็นชู้กับโชติกา จึงปฏิเสธการแต่งงาน และประกาศจะแต่งงานกับภูผาเพื่อเป็นการแก้ปัญหาเรื่องศราญและเรื่องสถานการณ์เงินของบริษัท ศราญโกรธมากจึงไปเอาเรื่องกับโชติกา แต่สุดท้ายก็ถูกโชติกาแทงจนเสียชีวิ และโชติกาก็ขับรถหนีจนเกิดอุบัติเหตุเสียชีวิตเช่นเดียวกัน เรื่องราวร้ายๆ ได้ผ่านพ้นไป แต่สิปางก็ยังเคลือบแคลงใจว่าภูผารักตนเองจริงๆ หรือจะเป็นอย่างที่โชติกาว่าเขาเพียงต้องการเอาชนะศราญ แต่สุดท้ายทุกอย่างก็คลี่คลายลง ด้วยความรักที่ทั้งสองมีให้กัน

เป็นไงบ้างคะ ดูไปดูมา ดิฉันก็ไม่เห็นว่ามันจะเกี่ยวกับเรื่องแอร์โฮสเตสเลยสักกะนิด นอกจากนางเอกจะประกอบอาชีพนี้ก็ตาม แต่ก็ไม่รู้ว่าจะเรียกว่าเธอประกอบอาชีพแอร์โฮสเตสได้อย่างเต็มปากรึเปล่า เพราะทั้งเรื่อง ดิฉันก็เห็นเธอมีไฟลท์บินแค่สองครั้งเอง คือตอนต้นเรื่องกับตอนจบของเรื่อง แต่เอ๊ะ ดิฉันก็ลืมไปว่าเธอเป็นถึงลูกสาวของเจ้าของสายการบิน อาชีพแอร์ฯ ของเธอ ก็คงเป็นแค่งานอดิเรก ที่เอาไว้ทำแก้เบื่อแก้เซ็งก็เป็นได้ เพราะถึงเธอไม่ทำก็ไม่อดตาย ตลอดทั้งเรื่องดิฉันก็เลยได้ดูแค่หน้าเหลี่ยม ๆ ของพระเอก ที่ดูยังไงก็ไม่ได้อารมณ์ แต่เรื่องนี้ก็ไม่ใช่ว่าจะไม่สนุกนะคะ สนุกมากทีเดียว เอาเป็นว่าสนุกมากน้อยแค่ไหน มาค่ะ ดิฉันจะเล่าให้ฟัง

มาเริ่มต้นที่นางเอกขอเราเลยค่ะ สิปาง อาชีพของเธอ (ถึงแม้เธอจะไม่ค่อยได้ทำก็ตามที ) ก็คือ แอร์โฮสเตส อาชีพแอร์โฮสเตส หรือที่เรารู้จักกันในชื่อแบบไทย ๆ ก็คือ พนักงานต้อนรับบนเครื่องบิน และหลาย ๆ คนก็มักขนานนามให้กับอาชีพนี้ หรือหญิงสาวที่ประกอบอาชีพนี้ว่าเป็น " นางฟ้า" ซึ่งก็สอดคล้องกับชื่อเรื่องของละครเรื่องนี้พอดี

ดิฉันก็ไม่อาจจะทราบได้ว่าคำว่านางฟ้าที่ใช้เรียกแอร์โฮสเตส (ดิฉันขอใช้คำนี้แทน พนักงานต้องรับบนเครื่องบินแล้วกันนะคะ ชื่อหลังนี้มันยาวขี้เกียจพิมพ์ แล้วก็ไม่คุ้นหูยังไงก็ไม่รู้ เอาเป็นว่าใครจะว่าดิฉันไม่เป็น " ไทย" ก็ไม่เป็นไรค่ะ ) มันมีที่มาจากไหนกัน แต่ดิฉันก็ขอเดาเอาว่า คำว่านางฟ้าอาจจะมาจากเพศสภาพของแอร์โฮสเตส ที่เป็นผู้หญิง และทำงานบนเครื่องบินที่บินสูงอยู่บนฟ้า และอาจจะประกอบกับความเชื่อของเราที่ว่า นางฟ้าที่อยู่บนฟ้านั้นน่าตาต้องสะสวย รวม ๆ กันแล้ว ผู้หญิงสวยที่ทำงานบนเครื่องบินที่บินสูงอยู่บนฟ้า จึงได้รับขนานนามว่าเป็น นางฟ้านั่นเอง

นอกจากที่นางฟ้าจะสะสวยแล้ว ความรับรู้ของคนทั่วไปนั้น นางฟ้าจะต้องใจดี เมตตากรุณา ชอบช่วยเหลือผู้คน (ตามจริงดิฉันก็เพิ่งมารู้เรื่องนี้ตอนโตนี่แหละค่ะ เพราะตอนเด็ก ๆ แม่ก็ไม่เคยมาเล่านิทานก่อนนอนเรื่องนางฟ้าแสนสวยผู้ใจดีให้ฟังสักที ) อาชีพนางฟ้า จึงเหมาะสมกับความหมายของคำว่านางเอกยิ่งนัก เพราะนางเอกเองก็มีภาพเสนอ ( representation ) ที่ไม่ต่างอะไรกับนางฟ้า (ที่ไม่ใช่แอร์โฮสเตส) การจับเอาภาพของนางเอกและนางฟ้า (ที่เป็นแอร์โฮสเตส) มารวมกันจึงเป็นการสื่อความหมายของผู้หญิงคนหนึ่งที่ทั้งสวย ใจดี มีจิตใจโอบอ้อมอารี ฯลฯ พูดง่ายๆว่า " เพอร์เฟค" นั่นเอง

แต่ที่น่าสังเกตอีกอย่างก็คือถึงแม้ละครเรื่องนี้จะดึงภาพความเป็นนางเอกละครไทยไปบวกกับความเป็นนางฟ้าผู้ใจดีในทางสัญลักษณ์เพื่อที่จะสื่อความหมายบางอย่างไว้แล้วก็ตาม แต่นางเอกเรื่องนี้นั้นก็ไม่ได้เป็นนางเอก " ธรรมดา" อย่างที่นางเอกที่มีภาพนางฟ้าเหมือน ๆ กันในละครเรื่องอื่น ๆ เพราะด้วยอาชีพแอร์โฮสเตสนี้ ได้ดึงนางเอกเรื่องนี้ให้ออกมาจากภาพนางกเอกที่มีภาพนางฟ้าที่ซ้ำ ๆ กันในละครเรื่องอื่น ๆ เพราะนางเอกที่มีภาพ" นางฟ้า" หรือภาพ " แม่พระ" ในละครเรื่องอื่น ๆ นั้น มักจะถูกจับขังภายใต้อาชีพ ครู พยาบาล หรืออาชีพอื่น ๆ ที่เอื้อประโยชน์ต่อสังคม แต่สิปางในเรื่องนี้ เธอมีภาพนางเอกที่ดูทันสมัยที่ทำให้เธอก้าวหน้าไปกว่านางเอกในเรื่องไหน ๆ แต่ก็ยังคงภาพนางฟ้าของความเป็นนางเอกไว้ได้ด้วย คำว่า " นางฟ้า" ในอีกหนึ่งความหมายของเรื่อง

แต่ถึงแม้ว่าเธอจะเป็นนางฟ้าที่ตามจินตนาการแล้ว นางฟ้าไม่น่าจะมีที่ " ติ" แต่สิปางเธออาจจะเป็นนางฟ้าที่ตกสวรรค์ ด้วยที่นิสัยของเธอนั้นเป็นคนที่เอาใจตัวเองเป็นที่สุด ไม่ยอมก้มหัวให้ใคร เป็นผู้หญิงที่ไร้เหตุผล ใช้เงินสุรุ่ยสุราย ซึ่งละครเรื่องนี้ได้วางเหตุผลเรื่องนิสัยส่วนตัวของเธอว่าเป็นเพราะเธอกำพร้าแม่ตั้งแต่เด็ก จึงถูกเลี้ยงมาอย่างตามใจ แล้วที่สำคัญมากกว่านั้นเธอยังกลายเป็นนางฟ้าที่ " ไม่เอาถ่าน" โดยในขณะที่บริษัทของพ่อเธอต้องประสบปัญหาทางด้านการเงิน เธอก็ยังเดินใช้จ่ายเงินช็อปปิ้งอย่างไม่รู้สึกรู้สาอะไร การใช้จ่ายเงินของเธอนั้น ก็เป็นการใช้จ่ายในสินค้าแบรนด์เนมสุรุ่ยสุร่ายทั้งหลาย อย่างที่เธอไม่เคยคิดเลยว่าบริษัทกำลังประสบปัญหา

ละครเรื่องนี้ได้สร้างนางเอกที่ก้าวหน้าทันสมัย ด้วยอาชีพกว่านางเอกเรื่องไหน ๆ ได้สร้างนางฟ้าแสนสวยผู้ใจดี และเป็นนางฟ้าที่แสนจะเพอร์เฟคไปเสียทุกอย่าง ไม่ว่าจะเป็นรูปร่างหน้าตา หน้าที่การงาน ครอบครัว ฐานะการเงิน พื้นฐานจิตใจ (ซึ่งเธอก็ไม่ได้เป็นคนเลวร้ายอะไร ) แต่การสร้างลักษณะนิสัยของสิปางให้เป็นในแบบฉบับ " ผู้หญิงร่วมสมัย" ที่อ้างอิงได้กับผู้หญิงชั้นสูง (ทางเศรษฐกิจ) ในสมัยนี้ได้ทั่วไปนั้น สุดท้ายสิปางก็เป็นนางฟ้าที่ยังอยู่ในภาคมนุษย์ผู้หญิง และด้วยความเป็น " ผู้หญิง" ของสิปาง ละครเรื่องนี้ก็ไม่ได้เสนอภาพที่แตกต่างอะไรกับภาพผู้หญิงในแบบฉบับทั่วไปตามภาพที่เรารับรู้แม้แต่น้อย ไม่ว่าจะเป็นขี้น้อยใจ โมโห ไม่มีเหตุผล บ้าช็อปปิ้ง ในสิ่งที่ไร้สาระ และที่หนักไปกว่านั้นละครเรื่องนี้ยังทำให้ผู้หญิงไม่สามารถจะเป็นที่พึ่งพิงทางเศรษฐกิจ ตามหลักผู้ชายเป็นหัวหน้าครอบครัวดังเช่นสังคมไทย

ชีวิตของสิปางในช่วงแรก เธอเหมือนไข่ในหิน ที่อยู่ภายใต้การปกครองการดูและของ " พ่อ" ผู้ชายเพียงคนเดียว ต่อมาเมื่อทางครอบครัวประสบปัญหาทางธุรกิจ เธอเองก็ไม่ได้มีความคิดที่จะลุกขึ้นมาบริหารงาน ต่อสู้เพื่อความอยู่รอดของบริษัทตัวเอง แต่ในสุดท้ายแล้ว เธอก็เพียงผละออกจาอก " อกพ่อ" ซึ่งเคยดูแลเธออยู่ แต่ต้องมาตายลง มาสู่ " อกผัว" ผู้ชายคนใหม่ในชีวิตที่จะคอยปกป้องชีวิตของเธอต่อไป ซึ่งก็คล้องจองกับความเป็นผู้หญิงที่เราได้รับรู้เรื่อยมา ที่ชีวิตของผู้หญิงนั้นเกิดก็ไม่มีอะไรมากมาย เพียงแค่รอวันจะมัวแล้วย้ายครอบครัวออกไปก็เท่านั้นเอง

ละครเรื่องนี้จึงยังฉายภาพซ้ำในความอ่อนแอของผู้หญิง ที่สุดท้ายแล้วผู้หญิงอาจจะเกิดมาแค่มีลูกกับมีผัวเท่านั้น หน้าที่การงานในชีวิตเป็นเพียงส่วนเล็ก ๆ ที่ไม่ได้มีความสลักสำคัญอะไรกับชีวิตสักเท่าใดนัก

ในตอนจบละครเรื่องนี้ได้ให้ความหมายของคำว่า " ไร้ปีก" ของนางฟ้าอย่างสิปางว่า เธอจะกลับมาเป็นคนติดดินไม่ใช้จ่ายสุรุ่ยสุร่าย และเป็นคนดีของสามีของเธอ แต่ดิฉันคิดว่า นางฟ้าอย่างเธอที่ไร้ปีก เพราะเธอเป็นผู้หญิงที่ไม่ยอมบินด้วยตัวเองต่างหาก เธอเด็ดปีกตัวเองเพื่อที่จะให้ผู้ชายอย่างภูผา เป็นคนคอยอุ้มไว้

" ปีก" ที่จริงแล้วเป็นสิ่งที่พาเราบินไปอย่างอิสระตามใจคิด แต่นางฟ้าในละครเรื่องนี้จึงไม่ได้ปลดปล่อยผู้หญิงจากวาทกรรมใด ๆ ทั้งสิน ไม่ยอมโบยบินเพื่ออิสระของผู้หญิงเลยแม้แต่น้อย ทั้งยังตอกย้ำความเป็นผู้หญิงตามแบบฉบับวาทกรรมชายเป็นใหญ่ให้น่าช้ำใจที่สุด ปีกของเธอจึงได้มีความหมายอย่างที่เข้าใจเลยแม้แต่นิด ปีกที่เธอได้รับมาอาจจะเป็นเพียงเครื่องประดับที่สวยงามที่คอยส่งเสริมให้ภาพของนางฟ้าดูสวยงามกว่าที่คิด (และบางทีอาจจะเอาไว้ล่อเทวดา เหมือนกับนกบางชนิดที่มันต้องมีปีกที่สวยงามที่เอาไว้ล่อตัวผู้ )

สุดท้ายแล้วละครเรื่องนี้ก็ไม่ได้พาเราไปไหนไกล ภาพของนางเอกในละครเรื่องนี้ก็เป็นภาพของผู้หญิงที่ควรจะกักไว้ภายใต้สถาบันครอบครัว พื้นที่ส่วนตัวที่ควรอยู่ เพียงแค่ย้ายจากครอบครัวหนึ่งไปสู่อีกครอบครัวหนึ่งก็เท่านั้นเอง (อย่างที่มีคำพูดกันว่าผู้หญิงไม่ตองเรียนมาก เดี๋ยวสักหน่อยมันก็ออกจากบ้านไปอยู่กับผัว ) และที่สำคัญ ผู้ชายจะต้องคอยเป็นที่พึ่งสำหรับเธอและครอบครัวตลอดไป

ดิฉันเอง

รุ้งรวี ศิริธรรมไพบูลย์