In Pai ..ลุงสมชาย (2)
คอลัมน์/ชุมชน
บนถนนนอกตัวเมือง (เส้น) ปาย-เชียงใหม่เรียบเรื่อยไปตามสันเขา สองข้างทางยามเย็นเขียวครึ้มและสดอิ่ม แสงแดดฤดูฝนสาดลำทำมุมเฉียงๆ ลงบนราบเหลี่ยมนาขั้นบันไดและเหนือขุนเขาโอบอ้อมเป็นทิวซับซ้อน
...ผมกับยาดาจะไปกองแลน ปาย แคนยอน...
7 กิโลเมตร จากตัวเมืองปายถึงกองแลน ถนนแทบว่างรถ เราหักหัวฮอนด้า เวฟ จอดสนิทหน้าศาลาทางขึ้น ลุงสมชายยิ้มรับ แกเป็นคนขายน้ำ ทั้งมะพร้าวอ่อนเป็นลูกๆ และน้ำอัดลมบรรจุขวด เราอุดหนุนมะพร้าวอ่อนของแกหนึ่งลูก (20 บาท)
ทางขึ้นกองแลนเป็นทางดินขนาดเดินคนเดียว ชันพอเหนื่อย นักท่องเที่ยวต่างชาติกลุ่มหนึ่งเลี้ยวมอเตอร์ไซค์เข้ามาจอดหน้าศาลา หลังจากที่เราเดินขึ้นไปถึงกึ่งกลางทาง
กองแลน คือ ภูเขาดินที่ยุบตัวเป็นแนวเหวลึก คล้ายๆ กับเรายืนอยู่บนดาดฟ้าตึกชั้นที่ 10 แล้วมองลงมาข้างล่างซึ่งมีทั้งไม้ยืนต้น ทั้งไม้เลื้อยสลับสล้าง ยุบตัวแยกเป็นสองทาง สูงชันเป็นปากปล่องขนาดเท่าๆ กัน ขอบทางซ้ายทอดตัวยาวเล็กแคบเว้าแหว่งอย่างน่าอัศจรรย์
สวยงามแต่น่าครั่นคร้ามอยู่ในที
สนสามใบสองต้นเสียดตัวสูงปรี๊ดขึ้นไปบนอากาศระหว่างหุบทั้งสอง พระอาทิตย์ลับหลังขุนเขาชวนให้บรรยากาศยิ่งเย็นยะเยือก นักท่องเที่ยวประปราย ทั้งชาวไทยและชาวต่างชาติ จับกลุ่มถ่ายรูปและพูดคุยกันเสียงดังช่วยให้เราอุ่นใจขึ้นสักนิด
หลังจากถ่ายรูปและชื่นชมความงามจนหนำใจ เราตัดสินใจกลับ เมื่ออาทิตย์กำลังลาลับ
...
ลุงสมชายยังอยู่ที่ศาลา แกกำลังเก็บข้าวของกลับบ้าน
"เป็นไง สวยไม๊" แกทักทาย เรายิ้มให้เป็นคำตอบ
อากาศเริ่มมืดลงเรื่อยๆ ...ผมควานหากุญแจรถ มันไม่อยู่ในกระเป๋า เมื่อแน่ใจว่าต้องตกหล่นแน่แล้ว ลุงสมชายแนะนำว่าให้กลับขึ้นไปบนกองแลนใหม่ หากมีคนเก็บได้เขามักจะแขวนเอาไว้ตามกิ่งไม้ เคยมีสองสามรายที่กุญแจรถหาย ทุกคนล้วนได้คืน แกว่า
เราเดินกลับขึ้นกองแลนอีกครั้งด้วยใจว้าวุ่น เงาตะคุ่มๆ ของต้นไม้ทำให้ความหวังของเราเลือนรางลงไปในความมืดที่เริ่มเข้มข้น
ลุงสมชายโผล่มาจากทางเดิน พูดเสียงดังให้เราลองค้นหาตามกิ่งไม้และถามว่าเราไปยืนอยู่ตรงจุดไหนบ้าง จนนักท่องเที่ยวคนอื่นๆ ที่ยังอยู่บนกองแลนเข้ามาถามไถ่และช่วยกันค้นหากุญแจรถมอเตอร์ไซค์ที่เกี่ยวร้อยติดกับแผ่นหนังสีดำสนิท
หมดหวัง ไม่มีใครบนนั้นเห็นกุญแจหรือเก็บแขวนเอาไว้ตามกิ่งไม้อย่างที่ลุงสมชายบอก เราเดินกลับลงมาที่ศาลาอย่างคนที่พยายามคิดหาทางออก ด้วยการโทรให้เพื่อนของเราอีก 2 คน ที่รออยู่ในเมืองไปเอากุญแจสำรองที่ร้านเช่ารถแล้วขับเอามาให้เราที่กองแลน
"ลุง กลับบ้านไปก่อนก็ได้นะครับ" ผมบอกอย่างเกรงใจ
"ไม่เป็นไร มืดๆ ค่ำ อย่างนี้น่ากลัว เด็กๆ วัยรุ่นแถวนี้ไม่น่าเสี่ยงด้วย ยิ่งคืนนี้เป็นคืนก่อนเข้าพรรษา คนจะทิ้งท้ายกันเต็มที่" น้ำเสียงลุงติดตลกเล็กๆ
คืนสุดท้ายก่อนจะงดเหล้าเข้าพรรษา
"กองแลนแปลว่าอะไรลุง" เมื่อเห็นว่าลุงคงรอเป็นเพื่อนแน่ๆ แล้ว ผมจึงชวนคุย
"กองเป็นคำไทยใหญ่แปลว่า เยอะแยะมากมาย แลน คือ ตะกวด ตะก่อนบนภูนี้เต็มไปด้วยตัวตะกวด" ลุงเน้นให้เห็นที่มาของชื่อ
"เดี๋ยวนี้ไม่เหลือ" เราหัวเราะพร้อมกัน
"ลุงเป็นคนที่นี่หรือคะ" ยาดาถามบ้าง
"เปล่า เป็นคนเชียงใหม่แต่มาได้แฟนที่นี่" ลุงยกแขนชี้นิ้วกลับไปบนถนน บอกว่า บ้านอยู่ตรงสามแยกนี่เอง หากรถไม่ติดล็อกจะให้เข็นรถไปรอที่บ้าน
"รอที่นี่มันอันตราย" ลุงย้ำคำ
เสียงโทรศัพท์ดัง ภรรยาลุงโทรมาตาม ทำไมยังไม่กลับ ลุงสมชายอธิบายหลายคำ
"แล้วลุงทำงานอะไร" ยาดาถามต่อ
"ทำไปเรื่อย" แกยั้งคำในน้ำเสียง
"เคยเป็นไกด์ขับรถพาฝรั่งไปเที่ยว ไม่รู้ว่ามันไปซื้อผง (เฮโรอีน) ถูกค้นตรงด่านตรวจ ผมถูกจับขัง 25 ปี" ศาลชั้นต้นตัดสินจำคุกตลอดชีวิตเพราะลุงสมชายไม่รับสารภาพ ส่วนฝรั่งรับสารภาพเหลือจำคุก 35 ปี
ลุงสมชายสู้ต่อ อุทธรณ์และฎีกา จนได้ลดโทษเหลือจำคุก 25 ปี ศาลไม่เชื่อว่าลุงสมชายไม่มีส่วนเกี่ยวข้อง แกว่าเหตุผลหนึ่งอาจเพราะแกเป็นไกด์ผี
"จะให้ผมรับได้ยังไง ผมไม่รู้เรื่อง" ลุงแกว่า
นอนคุก 25 ปี เพิ่งออกมาได้สองปี ชีวิตหายไปครึ่ง
ภรรยาลุงขี่มอเตอร์ไซค์มาที่ศาลาเพื่ออยู่เป็นเพื่อนลุง..และเป็นเพื่อนเรา
ท้องฟ้าหน้าฝนมืดสนิท เสาไฟริมถนนดูสลัวๆ มัวๆ เด็กวัยรุ่นขี่มอเตอร์ไซค์สองคันผ่านศาลาพร้อมเป่าปากและตะโกนเสียงดังตามความคึกคะนองในคืนส่งท้ายเข้าพรรษา
โล่งอก เพื่อนของเรามาถึงแล้ว ทุกคนขอบคุณลุงและป้าที่อยู่เป็นเพื่อนจนนาทีสุดท้าย
รุ่งเช้า ผมกับยาดาซื้อน้ำเต้าหู้และโรตี 2 แผ่น ไปฝากลุงสมชาย
...
ในวันกลับเรานั่งบัสเล็กออกจากปายสู่เมืองเชียงใหม่ รถวิ่งผ่านกองแลน ผมชะโงกหน้าผ่านหน้าต่างมองเห็นลุงสมชายอยู่ในศาลา เพียงเสี้ยวนาทีที่รถวิ่งผ่าน ยาดาโบกมืออำลาลุงสมชาย
ยาดาบอกว่า ลุงสมชายเห็นเราด้วย แกโบกมือให้
ไม่ว่าแท้จริงสิ่งที่ลุงเล่าจะเป็นอย่างไร เราทุกคนมีภาพลุงเอาไว้ในใจเสมอ
ลุงสมชาย ...
ขอบคุณยาดา
ปะติดปะต่อเรื่อง
จากมุมสูงบนวัดพระธาตุแม่เย็น ปาย เมืองเล็กๆ กลางหุบเขาโอบล้อมจะมองเห็นตึกสูง
เกสต์เฮาส์และรีสอร์ทผุดขึ้นต้อนรับไฮ ซีซั่น ที่กำลังจะมาถึงในฤดูหนาวนี้
ร้าน Coffee in Love ระหว่างทางบนถนนสายเชียงใหม่-ปาย
โดดเด่นเพราะปลูกต้นไม้บนหลังคาและหลังฉากเป็นทิวเขาซับซ้อน
กองแลนในมุมต่างๆ และสนสามใบสองต้นที่ลุงสมชายบอกว่า
"ขึ้นไปจะเห็นต้นสนสองต้น คนเค้าชอบมาดูพระอาทิตย์ตกดินกัน"
สองหนุ่มน้อย เค้าเป็นคนปายนี่แหละแต่กลับมาเยี่ยมบ้านในวันเข้าพรรษา
นาขั้นบันได มนต์เสน่ห์ของปายที่พบเห็นได้ทั่วไปในสองข้างทาง
ข้าวขจีกลางผืนนา ต้นฤดูฝน ชูต้นอ่อนสลอนรอระบัดใบเต็มวัยในช่วงย่างหนาว