ความเหมือนและความแตกต่างของ "ตลาดหุ้น" และ "บ่อนการพนัน"

"อยากได้เงินเขา  เอาเงินเราเข้าไปเสี่ยง ไม่ได้เงินเขา  เงินเราก็เกลี้ยง" วลีสั้นๆ นี้เป็นคำพูดที่คุ้นหูของนักเล่นการพนัน ใกล้ๆบ้านผู้เขียน  ฟังแล้วก็ให้เกิดความสงสัยจริงๆ ว่า ตลาดหลักทรัพย์หรือตลาดหุ้นไทย ที่ได้รับการยอมรับว่าเป็นตลาดที่กำหนด เศรษฐกิจ  และกำหนดชะตากรรมของประเทศไทยกับบ่อนการพนัน มันต่างกันอย่างไร

เอาละสิ น่าจะสนุกนะที่คนที่ไม่เข้าใจเรื่องตลาดหุ้นเลย  ดันอยากเขียนเรื่องนี้ ก็คงเขียนเท่าที่รู้และที่สงสัย (ใครรู้เรื่องดีก็ช่วยแลกเปลี่ยนหน่อยแล้วกัน) เห็นทีวีพูดถึงตลาดหลักทรัพย์ทุกวัน เดี๋ยวก็หุ้นขึ้น เดี๋ยวก็หุ้นตก  มีอะไรสะกิดนิดสะกิดหน่อยก็มีผลของการขึ้นลงของตลาดหลักทรัพย์ตลอด   เดี๋ยวต่างชาติก็เข้ามาช้อนซื้อหุ้นไทย  เดี๋ยวต่างชาติก็เทขายหุ้น วูบวาบ หวั่นไหว จนจับต้นชนปลายไม่ถูก   แต่ละครั้งที่หุ้นตกมันก็ส่งผลกระทบอย่างทั่วถึง เดี๋ยวเงินบาทก็อ่อนระทวย เดี๋ยวก็แข็งโป๊กเป๊ก ดูช่างสำคัญมากเหลือเกิน  

ส่วนที่ว่าตลาดหลักทรัพย์เหมือนการเล่นการพนันนั้น ก็เพราะมันเป็นแหล่งให้นักลงทุนทั้งไทย-เทศ สามารถขนเงินเข้ามาซื้อขายกันอย่างเสรี  โดยผู้ซื้อจะตัดสินใจซื้อ-ขายหุ้นตัวไหนบ้างก็อยู่บนพื้นฐานของการคาดเดา ซึ่งก็ไม่ต่างกับการเล่นการพนัน 

ที่ผู้เขียนตัดสินใจเขียนเรื่องนี้ เพราะได้มีโอกาส เข้าร่วมประชุมกับสภาที่ปรึกษาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ กรณีพิจารณา พ.ร.บ.แปรรูปรัฐวิสาหกิจ ที่ดูเหมือนจะเป็นกฎหมายที่เป็นช่องทางที่นำไปสู่การนำรัฐวิสาหกิจ เข้าสู่ตลาดหลักทรัพย์อย่างถูกต้องโดยที่คนที่ไม่เห็นด้วยตามไปคัดค้านไม่ได้ (เพิ่มช่องทางให้ฝ่ายที่ต้องการแปรรูป ปิดช่องทางฝ่ายที่ไม่ต้องการให้เกิดการแปรรูป)  และเพื่อป้องกันไม่ให้เกิดเหตุการณ์ที่ประชาชนเข้าชื่อกันฟ้องศาลปกครอง อย่างเช่นกรณีการแปรรูปการไฟฟ้าฯ  ซึ่งในครั้งนั้นศาลฯ มีคำสั่งให้ระงับการซื้อ-ขาย (ฝ่ายประชาชนชนะ) ดังที่มีเรื่องราวปรากฏให้ทุกคนรู้กันทั่วไป

ดังนั้น พ.ร.บ.ฉบับนี้จึงเป็นเหมือน พ.ร.บ.ที่เป็นเครื่องมือที่ตัดช่องทางไม่ให้ประชาชนเจ้าของประเทศได้เข้าไปแสดงความเป็นเจ้าของได้เลย  เพราะเมื่อมี พ.ร.บ.ฉบับนี้ ผู้มีอำนาจสามารถตัดสินใจได้เลยว่า เขาจะเลือกนำวิสาหกิจใดแปรรูปเข้าสู่ตลาดหลักทรัพย์ ซึ่งไม่ใช่ ขสมก. และ รฟท. แน่นอน  ถึงแม้ใน พ.ร.บ.ฯ จะเขียนกำหนดไว้ว่า การซื้อ-ขายหุ้นจากการแปรรูปรัฐวิสาหกิจนั้นๆ จะต้องเปิดโอกาสให้ประชาชนทั่วไปมีสิทธิซื้อก่อน (กี่ % ก็ว่ากันไป) ซึ่งตามี-ยายมา หรือตัวผู้เขียนเองไม่มีโอกาสซื้อแน่นอน สาเหตุง่ายมากๆ คือไม่มีเงินซื้อ จะซื้ออยู่ซื้อกินไปแต่ละวันยังลำบาก แล้วจะเอาเงินที่ไหนไปซื้อหุ้นเพื่อเก็งกำไรได้เล่า แต่ถึงแม้จะซื้อได้ ใครจะรับประกันได้ว่า ผู้ซื้อหุ้นรายเล็กที่มีโอกาสซื้อหุ้นได้ก่อน เมื่อเข้าไปในตลาดหลักทรัพย์ หุ้นเหล่านั้นจะไม่ถูกกลุ่มทุนกว้านซื้อ เพราะตลาดหลักทรัพย์มันก็ไม่ต่างอะไรกับบ่อนการพนัน เพราะมันก็มีได้มีเสียคล้ายๆ กัน ใครมีทุนมากก็ซื้อได้มาก ใครมีทุนน้อยก็ลดหลั่นกันไป ตามฐานะต้นทุน  การซื้อ-ขายหุ้นมีข้อยกเว้นไม่ต้องเสียภาษีให้รัฐ ซึ่งบ่อนการพนันก็ไม่เสียภาษีเช่นกัน

สิ่งที่แตกต่างกันชัดเจนก็คือ คนเล่นการพนันไม่ต้องผูกไทด์เข้าไปเล่นการพนัน  แต่คนเล่นหุ้นแต่งตัวโก้กว่า เท่ห์กว่า (โกงได้มากกว่า เล่ห์เหลี่ยมหลายชั้นกว่าเท่านั้นเอง)  และหากหุ้นตกไปอยู่ในมือของกลุ่มทุนทั้งหมด มันจะต่างอะไรกับการแปรรูปที่ไม่มี พ.ร.บ.ตัวนี้กำหนด  และที่น่ากลัวที่สุดคือเมื่อรัฐวิสาหกิจนั้นเข้าไปในตลาดหลักทรัพย์ ใครจะเป็นผู้ค้ำประกันว่าจะไม่ถูกปั่นราคาจากนักเล่นหุ้น การซื้อ-ขายหุ้นในตลาดหลักทรัพย์  เพราะเมื่อซื้อแล้ว สุดยอดของความปรารถนาก็คือ "กำไร" และการที่จะทำให้หุ้นในตลาดมีราคา นั่นต้องหมายความว่าธุรกิจนั้น ต้องทำกำไรให้ผู้ที่จะตัดสินใจซื้อหุ้น เห็นว่าหากซื้อหุ้นตัวนี้ มีโอกาสได้กำไรแน่นอน และการที่เราต้องเอารัฐวิสาหกิจที่มีกำไรเข้าตลาดหลักทรัพย์ เพื่อให้กำไรนั้นกระจายเข้าไปในกลุ่มทุน แทนที่กำไรเหล่านั้น ควรจะนำมาบริหารจัดการประเทศ มันมีความหมายอะไรมากกว่านั้นหรือไม่?

รัฐวิสาหกิจของไทย ส่วนใหญ่เป็นสิ่งจำเป็นในการดำรงชีวิตของประชาชนทั้งประเทศ  และการที่จะนำสิ่งจำเป็นเหล่านี้เข้าไปปั่นราคาในตลาดหลักทรัพย์ ซึ่งมันไม่แตกต่างอะไรกับการเอาชีวิตของคนทั้งประเทศโยนเข้าไปในบ่อนการพนัน  จริงๆ ผู้เขียนมีความรู้สึกว่าวันนี้รัฐวิสาหกิจของไทยควรได้รับการพัฒนาจริงๆ แต่ไม่ใช่นำไปขายเลหลัง ให้นายทุนและฝรั่งมังค่ามันไล่ต้อนให้คนไทยเข้าตาจนอย่างนี้  วันไหนมันอยากให้เงินบาทแข็ง มันก็เพิ่มเม็ดเงินเข้ามา วันไหนมันอยากให้เงินบาทอ่อนมันก็เทขายหุ้นออกมา  โดยผ่านกระบวนการซื้อ-ขายอย่างถูกต้อง โดยพี่ไทยก็ทำอะไรไม่ได้ (มาก)ได้แต่ร้องแบ๊ะๆ อย่างที่เห็นในปัจจุบัน 

จึงเขียนมาเล่าสู่กันฟังว่าทิศทางของประเทศเรากำลังจะเข้าสู่ ยุคมือใครยาวสาวได้สาวเอา หรือ ตาดีได้ตาร้ายเสีย  หรือจะเป็นแบบ "อยากได้เงินเขา เอาชีวิตของประชาชนเราเข้าไปเสี่ยง  ไม่ได้เงินเขา พวกเราหายหัวเกลี้ยงกันละพี่น้อง"