คิดถึงเธอ เด็ก ๆ ตามแนวชายแดน
คอลัมน์/ชุมชน
ในยามที่ฝนตกข้ามวันข้ามคืนลงมาคราใด ผมชอบนั่งมองเม็ดฝนหล่นโปรย นั่นทำให้ผมอดคิดถึงภาพเก่าๆ บนภูเขาไม่ได้...ใช่, ผมกำลังนึกถึงพวกเธอ...เด็ก ๆ ตามแนวชายแดน
0 0 0 0 0
ค่ำวันหนึ่ง, บนดอยสูง
ในหมู่บ้านลีซูน้ำบ่อใหม่ ไม่ไกลนักจากริมตะเข็บชายแดนไทย-พม่า สายฝนยังคงโปรยปรายลงมาไม่ขาดสาย หลายวันมาแล้วที่ดวงตะวันมิอาจสาดส่องถึง มีแต่เมฆหมอกและม่านฝน บรรยากาศในยามนี้ จึงดูซึมเซาและหงอยเหงาอย่างบอกไม่ถูก
ขณะที่ผมกำลังนั่งทำกับข้าวในครัวไฟอยู่นั้น อะเลมะ เด็กลีซูคนหนึ่งวิ่งหน้าตาตื่นมาบอกผมว่า มีใครไม่รู้ไม่รู้จัก เดินเข้ามาในหมู่บ้านเยอะแยะเลย .ผมรีบออกมายืนดูอยู่ตรงหน้าศูนย์การเรียน จดจ้องมองภาพความเคลื่อนไหวท่ามกลางสายฝนที่หล่นโปรย
ผู้คนประมาณสามสิบกว่าชีวิต กำลังดุ่มเดินเรียงราย ไต่ขึ้นมาตามทางดินที่เละลื่นด้วยโคลนแฉะชื้น ผู้ชายเดินนำหน้า ผู้หญิงก้าวตามหลังพร้อมเด็กหญิงเด็กชาย บางคนหอบกระเตงลูกน้อยไว้แนบแน่นแผ่นอก เสื้อผ้าที่สวมใส่แต่ละคนล้วนเปียกปอนโทรมกาย
พวกเขาหยุดอยู่ตรงประตูรั้วหน้าศูนย์การเรียนพักหนึ่ง ก่อนย่างเข้ามาหาผมช้าๆ ด้วยสีหน้าที่ยังหวาดหวั่นขลาดกลัว เด็กน้อยคนหนึ่งร้องไห้ลั่น เนื้อตัวสั่นเทาเพราะความหนาวเย็นของฝอยฝน ลูกน้อยกอดคอแม่ไว้ แม่พยายามปลอบ อือๆ ออๆ พร้อมกอดกระชับลูกไว้แนบอกแน่น
"คู หมู่เฮาขอค้างนอนที่โฮงเฮียนนี้ซักคืนได้ก่อค่า
"
ชายวัยกลางคนผู้มีใบหน้ากร้าน ผมจ้องมองลึกลงไปในดวงตาของเขานั้นดูหม่นเศร้า เขาเอ่ยกับผมเบาๆ เหมือนจะเกรงใจ
ผมพยักหน้า พร้อมกับเรียกทุกคนเข้ามาข้างในห้องเรียน ซึ่งเป็นเพียงเพิงพักเก่าๆ ผมไม่ถามพูดไม่ถามอะไรมาก เพราะจากที่ฟังสำเนียงภาษาที่พวกเขาพูดกัน และดูจากการแต่งกาย ก็พอรู้แล้วว่า เป็นพี่น้องไต หรือชาวไทใหญ่ผู้พลัดถิ่นนั้นแน่นอน
0 0 0 0 0
ฟ้ามืด ฝนหยุดตก
พายุคงใกล้สงบแล้ว ผมค้นหาเสื้อผ้าเก่าๆ เอาให้เด็กๆ เปลี่ยนใส่กันหนาว เด็กๆ วิ่งเล่นภายในเพิงพักและเริ่มมีรอยยิ้มและเสียงหัวเราะ แต่เมื่อหันไปมอง พ่อแม่ของเด็กๆ ไม่มีรอยยิ้ม ไม่มีเสียงหัวเราะ มีเพียงใบหน้าหมองกับดวงตาที่ไร้หวัง
พวกผู้หญิงกำลังง่วนอยู่กับการก่อกองไฟ หุงข้าว ตำน้ำพริก ผมจุดตะเกียงเจ้าพายุแขวนไว้กับเสากลาง เพียงครู่เดียวแสงไฟตะเกียงที่สว่างไสว ก็หลอกล่อให้เจ้าแมลงเม่าบินว่อนเข้ามาหาแสงไฟ
พวกผู้ชายรีบเอาน้ำใส่ถังมาตั้งไว้ในใต้ดวงตะเกียง ปล่อยให้หมู่แมลงเม่าหล่นร่วงลงในถังน้ำใบใหญ่นั้น
เด็กๆ ตื่นเต้นกับแสงไฟ ช่วยกันจับแมลงเม่ากันยกใหญ่
อาหารของค่ำคืนนี้ จึงดูเอร็ดอร่อยเป็นพิเศษ
น้ำพริกถั่วเน่ากับแมลงเม่าคั่ว
ดึกมากแล้ว
เด็กๆล้มตัวลงนอนอยู่ในอ้อมกอดของแม่อย่างอ่อนเพลีย ผมเข้าใจว่า ค่ำคืนนี้คงเป็นการพักผ่อนหลับนอนอย่างมีความสุขของพวกเขา
ผมกับชายหนุ่มไทใหญ่สี่คน ยังคงนั่งพูดคุยกันตรงแคร่ไม้ไผ่ สายลมหลังฝนโชยพัดผ่านเข้ามาเย็นยะเยียบ ผมหยิบเหล้าป่ารินให้พวกเขายกดื่มเพื่อเรียกความอบอุ่นให้กับชีวิต
บางห้วงอารมณ์ของความรันทดร้าวและโหยหาแผ่นดินที่เขาจากมา
ชายไตคนหนึ่ง ร่ำร้องบทเพลง "สัญญาปางโหลง" ด้วยน้ำเสียงสั่นเครือและเศร้ากังวาน
ในห้วงยามนั้น ผมมองเห็นน้ำใสๆ ในดวงตาของเขาหยาดหยดรดอาบแก้ม
"มันโหดร้ายมาก บ้านและยุ้งข้าวถูกเผา คนถูกต้อนเหมือนวัวควาย ผู้ชายถูกจับไปเป็นลูกหาบ ผู้หญิงและเด็กถูกกดขี่ข่มขืน สงสารพวกผู้หญิงและเด็กๆ "
ในขณะที่ผมนั่งอยู่กับภาพเหตุการณ์เลวร้ายและรุนแรงอยู่นั้น หนุ่มไทยใหญ่ผมโล้นเกรียนที่นั่งอยู่เบื้องหน้าผม ควักกระดาษยับยู่ยี่แผ่นหนึ่งออกมาจากกระเป๋าเสื้อ เขาค่อยๆ คลี่ออกมา ก่อนยื่นให้ผมดู
เป็นเอกสารของเรือนจำกลางเชียงใหม่ ที่บ่งบอกว่า เขาเพิ่งออกจากคุกมาหมาดๆ ด้วยข้อหาลักลอบเข้าเมือง และเพิ่งถูกทางการส่งตัวออกไปนอกประเทศไทย
"ผมขอยอมเสี่ยง ยอมตายที่เมืองไทย ดีกว่าถูกพวกทหารม่านมันฆ่า..."
เขาบอกเล่าเรื่องราวอันปวดแปลบ ด้วยดวงตาที่ไหวว้าง เลื่อนลอยและสิ้นหวัง
ลมภูเขายังคงพัดพาอายหนาวเข้ามายะเยือก
เราแยกย้ายกันไปเข้านอน ผมลุกเดินไปปิดไฟตะเกียง
ในห้วงยามนั้น ผมมองใบหน้าของเด็กๆ นอนซุกอยู่ใต้อ้อมกอดแม่
0 0 0 0 0
เช้ามืด,ผมงัวเงียออกห้อง ตั้งใจออกไปดูพี่น้องชาวไต แต่ไม่พบใครแม้เพียงคนเดียว
เบื้องหน้านั้น, มีเพียงผ้าห่มเก่าๆ ที่พวกเขาพับเก็บไว้ให้เรียบร้อยอยู่ตรงมุมห้อง
จริงสิ, พวกเขาต้องรีบออกเดินทาง ก่อนที่ทางการไทยจะเข้ามาพบเจอเสียก่อน
และผมก็ไม่รู้ว่า พวกเขาจะเดินไปสู่หนไหน
เขาจะถูกเจ้าหน้าที่ไทยจับเข้าคุกหรือไม่ และถูกส่งข้ามฝั่งพม่าอีกหรือไม่
และผมก็ไม่รู้ว่าเขาจะไปสิ้นสุดตรงที่ใด...
ผมรู้แต่เพียงว่า ชีวิตพวกเขาคือการเดินทางไกล
0 0 0 0 0
ไม่ว่าวันเวลาจะหมุนเวียนผ่านไปกี่สิบปีแล้วก็ตาม
ทว่าเหตุการณ์ตามแนวชายแดนก็ยังคงเหมือนเดิม
ยังคงถูกปกคลุมด้วยเมฆหมอกของความขัดแย้ง
สงครามคุกรุ่นด้วยความไม่เข้าใจ ความเกลียดชังยังคงพอกพูน
ทว่าความรักและเมตตานั้นกลับจางหาย สูญหาย...
"จะมีบ้างไหมหนอ ความดีงาม ความสงบและสันติในใจคน" บ่อยครั้งที่ผมเอ่ยถามอยู่ย้ำๆ
และทุกครั้งที่สงครามความขัดแย้งปะทุขึ้นมาคราใด
มันทำให้ผมอดคิดถึงพวกเธอไม่ได้
เด็กๆ ตามแนวชายแดน