โย ชายแห่งจารีต
คอลัมน์/ชุมชน
โย เดิมทีเป็นช่างก่อสร้างตอนที่กำลังเริ่มสร้างร้านใหม่ เขาเป็นอาข่าหนุ่ม อายุยี่สิบกว่า ๆ รูปร่างบึกบึนแข็งแรง เมื่อลงเสาเข็มเริ่มงานก่อสร้าง ผู้รับเหมาให้โยกับพี่แดง ภรรยาของโยเป็นผู้นอนเฝ้าสถานที่ โดยสร้างเป็นเพิงเล็ก ๆ ให้อยู่ภายในนั้น เรียกว่าโยเป็นผู้รู้จักสถานที่แห่งนี้ทุกตารางนิ้ว
งานก่อสร้างดำเนินการมาประมาณเกือบปี ช้าบ้างเร็วบ้าง เจอหน้ากันทุกวันจนรู้จักนิสัยใจคอกัน จนเจ้าของร้านถูกใจความแข็งแรงของโย จึงชวนทั้งสองคนให้เข้าทำงานที่ร้านใหม่ โดยให้โยเป็นพ่อบ้านคอยดูแลความเรียบร้อยทุกอย่างในร้านตั้งแต่ดูแลสวน ไปจนถึงเปลี่ยนหลอดไฟ ส่วนพี่แดงนั้นก็ให้เป็นแม่บ้าน ทำความสะอาดร้านในตอนกลางวัน
เรื่องรักของโยกับพี่แดงนั้นน่าสนใจ เขาสองคนพบกันในงานก่อสร้าง ตกเย็นไม่รู้จะทำอะไรเพื่อน ๆ ที่ทำงานก็ชวนกันไปกินเหล้าก๊งยาดอง หนังควายจี่ เป็นความสุขเล็ก ๆ น้อย ๆ ของพวกเขา วันหนึ่งโยเจอพี่แดงในร้าน ดื่มกินมากไปนิด เหล้าพาให้โยเอื้อมมือไปสัมผัสมือพี่แดง
ยังค่ะ ยัง แค่จับมือไม่ได้มีอะไรล่วงเกินมากไปกว่านี้ แต่ธรรมเนียมอาข่านั้นเมื่อทำแบบนี้แล้วถือว่าผิดผีไปแล้ว ต้องเสียผีและรับผิดชอบรับสาวคนนั้นมาเป็นเมียเสียดี ๆ โยหนุ่มน้อยจึงยืดอกแต่งงานกับพี่แดงแม่ม่ายลูกติด อายุสี่สิบกว่า ลูกของพี่แดงนั้นรุ่นราวคราวเดียวกับโยด้วยค่ะ พี่แดงบอกว่าโยเค้าซื่อมากๆ จริงๆ เรื่องแค่นี้ไม่จำเป็นต้องแต่งงานกับเธอก็ได้ แต่โยยืนยันจะแต่ง พี่แดงก็ไม่มีใคร เห็นไอ้หนุ่มหน้าซื่อคนนี้อยากแต่งกับเธอมาก เธอก็แต่ง และอยู่ด้วยกันช่วยกันทำมาหากินมาจนถึงทุกวันนี้
ความแข็งแรงของโยทำให้โยทำสิ่งที่คนอื่นไม่อาจทำได้ เช่นปีนขึ้นไปบนขื่อเหล็กบนหลังคา เพื่อนำสิ่งของประดามีขึ้นไปประดับตกแต่ง ความสูงขนาดนั้นเห็นแล้วก็ใจหวิว แต่โยเดินไต่ไปมาราวเดินอยู่บนพื้นดิน
แรก ๆ นั้นโยสามารถปีนขึ้นไปตัดต้นลำไยที่ตายแล้ว รานกิ่งลงมาจนหมดทั้งต้น เมื่ออยู่มาสักปีหนึ่ง อาหารการกินเริ่มดี กล้ามเนื้อเริ่มเปลี่ยนเป็นเนื้อและไขมัน โยเริ่มอิดออดกับงานหนัก สร้างความเบื่อหน่ายให้กับเรายิ่งนัก
ที่นี่มีพนักงานที่เป็นชนเผ่าอยู่หลายเผ่า ตั้งแต่ม้ง ปกากญอ มูเซอ และอาข่า แต่ละเผ่าก็มีบุคลิกแตกต่างกันไป ที่มีมากที่สุดคือปกากญอ ส่วนใหญ่ทำงานในครัว ประสบการณ์ร้านอาหารนานสิบสี่ปีของที่นี่บอกพวกเขาว่า ปกากญอเป็นคนสะอาด รักธรรมชาติ รักต้นไม้ ในฤดูหนาวนั้นต่อให้หนาวเพียงใด เลิกงานตอนดึกพวกเขาจะอาบน้ำกันโครม ๆ ที่สำคัญคือซื่อสัตย์ ไม่ลักขโมยเนื่องจากกลัวบาปกรรม
ส่วนม้งนั้นมีนิสัยขยันอดทน มีหัวการค้า รักพี่น้องและพวกพ้องของตัวเอง โยเป็นอาข่าคนแรกที่เข้ามาร่วมเผ่าพันธุ์ในร้านนี้ เขาขี้เล่น ขณะที่เพื่อนๆ คนอื่นจะจริงจัง โยมือหนักหยิบจับสิ่งใดเป็นทำลายให้เสียหายไปหมด จนฉันต้องใช้มุกสุดท้ายคือหักเงินทุกอย่างที่ทำพัง ใครทำพังคนนั้นชดใช้
ที่ไม่น่าเชื่อที่สุดสำหรับไอ้หนุ่มพ่อบ้านของเราคือ เขาบ้าแมว รักแมวอย่างสุดๆ แมวที่คนในร้านนำไปปล่อยนั้น โยก็เก็บมาเลี้ยงไว้ที่หอพัก จนตอนนี้โตเป็นหนุ่มอ้วนหล่อเหลา ย้ายไปที่ไหนก็พาไปด้วย ส่วนพี่แดงนั้นโยว่าไงก็ว่าตามกัน เธอเป็นช้างเท้าหลังที่ดีจริง ๆ
ดูรูปแมวของโยดีกว่า