การละเมิดสิทธิ ครั้งใหญ่ของรัฐไทย

คนท้อง ไม่ใช่คนป่วย เราจะเห็นผู้หญิงท้องทำงานจนคลอด หรือใกล้คลอดที่สุดจึงจะหยุดงานเตรียมตัวคลอด การตั้งท้องไม่ได้หมายความว่าต้องนอนพักรักษาตัวเสมือนเป็นคนป่วย

ดังนั้น สิ่งที่คณะกรรมการบริหารแรงงานต่างด้าวหลบหนีเข้าเมือง (คบร.) มีมติให้ส่งกลับแรงงานต่างด้าวที่ขึ้นทะเบียนแรงงานถูกต้องจำนวน 9,383 ราย ที่อยู่ระหว่างตั้งท้องกลับภูมิลำเนา ทั้งนี้มีการระบุว่าให้ดำเนินการในทางลับด้วย คงเพราะเกรงคำวิจารณ์ว่าละเมิดสิทธิอีกแล้ว

อะไร คือเหตุผลที่ต้องส่งคนเหล่านี้กลับในเมื่อยังทำงานได้ปกติ และถูกต้องตามที่รัฐบาลไทยมีนโยบายรับขึ้นทะเบียนแรงงานเหล่านี้ด้วยซ้ำไป คนเหล่านี้เมื่อขึ้นทะเบียนแรงงานจะต้องจ่ายเงินค่าขึ้นทะเบียนทันที 1,900 บาท และถูกบังคับให้จ่ายค่าประกันสุขภาพอีก 1,900 บาท เพื่อเป็นหลักประกันว่าจะได้รับการดูแล ส่งเสริม รักษาสุขภาพ เมื่อตั้งท้องก็ต้องได้รับการดูแลระหว่างการตั้งท้อง การคลอด และหลังคลอด เด็กที่เกิดมาก็ได้รับการคุ้มครองสิทธิทันทีไม่ว่าพ่อแม่จะเป็นใคร สัญชาติใด สถานะอะไรก็ตาม

การส่งแรงงานหญิงตั้งครรภ์กลับประเทศต้นทางเป็นเรื่องที่ไม่สมควรกระทำอย่างยิ่ง เพราะเป็นการละเมิดรัฐธรรมนูญ และสิทธิขั้นพื้นฐานความเป็นมนุษย์ ในรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ. ศ. 2540 หมวด 1 บททั่วไป มาตรา 4 หมวด 5 แนวนโยบายพื้นฐานแห่งรัฐ มาตรา 80 รวมทั้งปฏิญญาสากลว่าด้วยสิทธิมนุษยชน (Universal Declaration of Human Rights (UDHR) ข้อ 6 วรรค 3 ซึ่งระบุไว้ชัดเจนว่า "ครอบครัวเป็นหน่วยธรรมชาติ และหลักมูลของสังคมและมีสิทธิที่ได้รับความคุ้มครองจากสังคมและรัฐ" และข้อ 25 วรรค 2 ระบุว่า "มารดาและเด็กมีสิทธิที่จะรับการดูแลรักษาและการช่วยเหลือเป็นพิเศษ เด็กทั้งปวงไม่ว่าจะเกิดในหรือนอกสมรส จะต้องได้รับการคุ้มครองทางสังคมเช่นเดียวกัน" (จดหมายเปิดผนึก ที่ถูกส่งให้รัฐมนตรี 3 กระทรวงคือ แรงงานฯ สาธารณสุข และมหาดไทย)

รัฐไทยนิยมดำเนินนโยบายสองหน้า หรือหน้าไหว้หลังหลอกตลอดเวลา ด้านหนึ่งก็ยอมรับว่ามีความต้องการแรงงานราคาถูก ไร้ฝีมือ ที่พร้อมจะทำงานหนักในทุกรูปแบบที่แรงงานไทยหลีกเลี่ยง อีกด้านหนึ่งก็กีดกัน แบ่งแยก เลือกปฏิบัติ ต่อแรงงานเหล่านี้ บังคับให้เขาจ่ายเงินค่าประกันสุขภาพแต่เมื่อตรวจสุขภาพเขาแล้วพบว่าท้อง หรือป่วย ก็หาทางส่งกลับ อย่างนี้แรงงานต่างด้าวเหล่านี้ก็จะไม่อยากมาขึ้นทะเบียนแรงงานให้ถูกต้อง สู้หลบ ๆ ซ่อน ๆ ทำงานไปดีกว่า ยามเจ็บป่วยก็รักษาไปตามที่พอทำได้ หากเป็นโรคระบาดก็ไม่อาจทราบได้ เพราะไม่มีใครเข้าไปตรวจสอบควบคุม ป้องกันได้

อย่างนี้เป็นการละเมิดสิทธิขั้นพื้นฐานของความเป็นมนุษย์ที่รัฐไทยกระทำต่อผู้ยากไร้ เดือดร้อน ที่เข้ามาขายแรงงานราคาถูก เป็นแรงงานที่ทำให้เศรษฐกิจไทยดำรงอยู่และก้าวหน้า โดยเฉพาะธุรกิจขนาดใหญ่ทั้งการทำประมง การทำสวนพืชเศรษฐกิจ แรงงานรับจ้างตามร้านอาหาร ปั๊มน้ำมัน และคนใช้ในบ้าน โดยเฉพาะกรณีคนท้อง เป็นการละเมิดสิทธิอนามัยเจริญพันธุ์ การตั้งท้องเป็นการสืบทอดเผ่าพันธุ์ของมนุษย์ เป็นส่วนหนึ่งของความคงอยู่ของสังคม ชุมชน

คณะกรรมการบริหารแรงงานต่างด้าวหลบหนีเข้าเมือง (คบร.) ควรมีการทบทวนมติการให้ส่งกลับในทางลับนี้อีกครั้ง การผิดพลาดแล้วมีการแก้ไข ถือว่าเป็นเรื่องที่สมควรกระทำได้ โดยเฉพาะเพื่อเป็นการแก้ไขความผิดพลาดอันเนื่องจากการละเมิดสิทธิมนุษยชน นอกจากจะต้องดำเนินการให้การดูแลรักษาแรงงานต่างด้าวที่ตั้งท้อง และผู้ป่วยต่าง ๆ ตามสิทธิที่เขาควรได้รับเมื่อจ่ายค่าประกันสุขภาพแล้ว ก็ควรทำหน้าที่ติดตาม ตรวจสอบ คุ้มครองการจ้างงานให้ได้รับความยุติธรรมทั้งด้านค่าแรง ความเป็นอยู่ สภาพแวดล้อมของการทำงาน ซึ่งอาจเป็นผลให้เจ็บป่วยได้ต่อไปด้วย