เมืองในหุบเขา ตอน หมู่บ้านขยะลอย

บ่อขยะแตก ขยะจำนวนมหาศาลลอยออกมา

 "ขยะทั้งนั้น ลอยมาติดเต็มบ้าน"

หญิงที่นุ่งกระโจมอกด้วยผ้าถุงเพียงผืนเดียวออกมายืนเล่าให้เราฟังอยู่หน้าบ้าน ร่องรอยขยะยังมีอยู่ทั่ว เช่นเดียวกับกลิ่นที่ติดค้างอยู่

 "ขยะเต็มหน้าบ้าน เข้ามาในบ้านด้วย ตอนเช้ากลิ่นเหม็น ตอนนี้ดีขึ้นแล้วครับ เขามาเก็บกวาดแล้ว แต่เก็บกวาดอย่างไรก็ไม่หมด"

ชายหนุ่มที่อยู่บ้านตรงกันข้ามออกมาคุยด้วย เขาพูดพลางชี้ให้ดูเศษขยะที่ติดอยู่ตามต้นไม้ ขยะเก่า ๆ ที่เปื่อยไม่หมด เป็นเส้น ๆ พันอยู่ตามใต้ต้นไม้

ชายหนุ่มกับหญิงสาวคู่หนึ่งพวกเขาเพิ่งย้ายมาจากเมืองหลวง  มาสร้างบ้านหลังเล็กอยู่ในเมืองแห่งหุบเขา อยู่ได้เพียงครึ่งปีเขาก็รู้แล้วว่าเมืองในหุบเขากำลังจะถูกพัฒนาอย่างหนัก โครงการพัฒนาแหล่งท่องเที่ยวเข้ามาแล้วด้วยการสร้างถนนสายใหม่ และตามมาด้วยโครงการสร้างกระเช้าไฟฟ้าขึ้นสู่ยอดดอย ซึ่งตอนนี้ถูกระงับไปชั่วคราว  แต่อย่างไรก็ยังดีกว่าในเมืองหลวงที่เขาจากมา กลิ่นอันสะอาดยังมีอยู่

แล้ววันหนึ่งกลิ่นที่เขาหนีมาจากเมืองใหญ่ก็ตามมา แรกเขาคิดว่าฝันไปกำลังนอนอยู่ในบ้านเช่าในสลัมที่กลิ่นขยะโชยเข้ามา แต่ไม่ใช่…เป็นความจริง

เขาเป็นสมาชิกบ้านขยะลอยมา  จะเก็บกันอย่างไรและเก็บไปทิ้งที่ไหนถึงจะหมด หลังน้ำลดต่างก็ช่วยกันเก็บมากองไว้หน้าบ้าน

ชุมชนขยะลอยมามีอยู่ประมาณ 50 หลังคาเรือน เป็นหย่อมบ้านเล็ก ๆ แห่งหนึ่ง ครอบครัวนี้เป็นสมาชิกใหม่ของชุมชน เขาเล่าต่อว่า

 "ผ่านไปหลายวัน ผู้คนทนเหม็นไม่ไหวแล้วจึงรวมตัวกันไปร้องเรียนที่อำเภอ           เขาเลยจัดการให้คนมาเก็บ และจ่ายค่าทำความสะอาดบ้านหลังละ 300 บาท"

 "อะไรนะ จ่ายค่าชดเชย 300 บาทต่อหลัง" หนุ่มที่ไปด้วยถามขึ้น

 "เก็บแล้วเอาไปทิ้งที่ไหน"น้องสาวที่มาด้วยกันถามขึ้น

ผู้หญิงอีกคนที่ยืนอยู่ใกล้ ๆ บอกว่า "เอาไปทิ้งอีกอำเภอหนึ่ง เก็บได้เป็นคันรถ หลายคันรถด้วย"

ห่างออกไปจากหมู่บ้านมีสะพานสูง มองลงไปร่องรอยน้ำท่วมยังคงอยู่ ต้นหญ้า ต้นไม้เล็ก ๆ สีน้ำตาลออกดอกเป็นถุงพลาสติกสีขาวขุ่น มองไปฝั่งตรงกันข้ามแพไม้ไผ่รับฝรั่งนักท่องเที่ยวล่องไปตามน้ำที่เชี่ยวกราด น้ำเชี่ยวไหลแรงอย่างนี้คนถ่อแพไม่ต้องออกแรงมาก

เราออกเดินทางไปที่บ่อขยะ ไปดูเส้นทางสายขยะลอยมา

มันไม่ใช่บ่อขยะ เป็นแค่ที่ทิ้งขยะ ที่กว้าง ๆ ประมาณหนึ่งไร่ ล้อมกำแพงไว้สี่ด้าน มีประตูปิดเปิดให้รถเข้าไปทิ้งขยะ ทิ้งไว้อย่างนั้น ทับถมลงไปเรื่อย ๆ นานนับเป็นสิบปี ทั้งขยะที่ย่อยสลายและขยะที่ย่อยสลายไม่ได้  รวมทั้งขยะเป็นพิษด้วยเพราะไม่ได้แยกขยะ ทับถมลงไป

น้ำได้พังกำแพงออกสองด้าน ปล่อยให้ขยะที่ถูกกังขังไว้ ออกมา และล่องลอยไปตามแต่กระแสน้ำจะพัดพาไป

เมืองแห่งการท่องเที่ยวมีขยะถูกซุกซ่อนเอาไว้มากมาย ตามที่ต่าง ๆ นักท่องเที่ยวเข้ามาหนึ่งคนทิ้งขยะไว้เท่าไหร่ นี่เป็นต้นทุนหนึ่ง

 "กลิ่นสลัมจริง ๆ " ฉันบอกผู้ที่ร่วมเดินทางมาด้วย กลิ่นแบบนี้นานแล้วที่ไม่ได้สัมผัส แต่ยังจำได้ เมื่อก่อนฉันเคยเป็นอาสาสมัครตามพี่ ๆ ที่ทำมูลนิธิ ไปที่สลัมย่านคลองเตย กลิ่นเดียวกันกับหมู่บ้านขยะลอย ฉันจำได้"

ใครคนหนึ่งพูดขึ้นว่า น้ำได้ประกาศความยิ่งใหญ่ออกมาแล้ว ใครจะปิดกั้นเส้นทางสายน้ำได้ และยังเปิดเผยสิ่งที่ซุกซ่อนเอาไว้อีกหลายอย่าง