ออกพรรษา อย่าออกจากศีลธรรม

ดวงจันทร์สว่างกระจ่างฟ้า เมื่อคืนวันออกพรรษา ขึ้น ๑๕ ค่ำ เดือน ๑๑ ตรงกับวันอังคารที่ ๑๘ ตุลาคม ๒๕๔๘ ดิฉันนั่งเครื่องบินกลับเชียงราย ได้สัมผัสถึงความปิติในใจ ยามใดที่หมู่เมฆเคลื่อนมาบดบังดวงจันทร์ จิตก็คิดเปรียบเทียบถึงสภาวะที่กิเลสเข้ามาครอบงำจิตให้มืดมัว แต่หากได้ฝึกจิต เจริญภาวนา ให้จิตแจ่มใส ประภัสสร รู้ตื่น เบิกบาน เท่าทันกิเลส จิตก็จะสว่างดั่งดวงจันทร์กลางท้องฟ้าที่ไร้เมฆ  ส่องแสงสว่างให้มนุษย์และสรรพสัตว์อยู่ร่วมกันด้วย ปัญญาและสันติสุข

เช้าตรู่วันที่ ๑๙ ตุลาคม ๒๕๔๘ เทศบาลนครเชียงรายร่วมกับคณะสงฆ์จังหวัดเชียงราย นำโดยพระธรรมราชานุวัตร รองเจ้าคณะภาค ๖ และพระราชสิทธินายก เจ้าคณะจังหวัดเชียงราย ได้จัดพิธีตักบาตรเทโวโรหณะ เริ่มเวลา ๐๗.๑๙ น. พระสงฆ์จำนวน ๓๙๓ รูป จาก ๒๗ วัด ในเขตเทศบาลนครเชียงราย เริ่มขบวนจากวัดงำเมือง เพื่อให้พุทธศาสนิกชน ตักบาตรข้าวสาร อาหารแห้ง

สองฝั่งถนนงำเมืองและถนนธนาลัยเนืองแน่นด้วยชาวพุทธผู้มีจิตศรัทธา ล้วนหน้าตายิ้มแย้ม แม่หญิงล้านนานุ่งซิ่น ใส่เสื้อจากผ้าทอมือ ถือตะกร้า ใส่ดอกไม้พื้นเมืองที่เก็บมาจากบ้าน เช่นดอกคำปู้จู้ (ดาวเรือง) ดอกราชาวดีสีขาวหอมเย็น ดอกหางนกยูงไทยสีเหลืองส้ม ดอกบานไม่รู้โรยสีม่วง บ้างก็ทำกรวยใบตองใส่ดอกไม้ ใบโกศล แต่ดอกไม้ที่เห็นนำมาไหว้พระส่วนใหญ่ในวันนี้คือดอกบัวสีขาว กับดอกกล้วยไม้ ที่แม่ค้านำมาขายคู่กับธูปเทียน

เด็กน้อยทั้งหญิงชายได้มาทำบุญกับพ่ออุ๊ย แม่อุ๊ยและคุณพ่อคุณแม่ด้วย เป็นภาพที่น่าชื่นใจ

ที่หนูน้อยเหล่านี้ได้ซึมซับความศรัทธาในพระศาสนา ตั้งแต่วัยเยาว์

เมื่อขบวนคณะสงฆ์เคลื่อนมาถึงเบื้องหน้า สาธุชนก็นำดอกไม้ถวายในพานหน้าพระพุทธรูป ท่านเจ้าคณะจังหวัดเดินนำคณะสงฆ์ด้วยสีหน้าผ่องใส ดิฉันศรัทธาในวัตรปฏิบัติของท่านที่มุ่งมั่นสืบทอดพระพุทธศาสนา โดยบวชเณรตั้งแต่อายุ ๑๔ ปี รักษาศีลอย่างบริสุทธิ์ต่อเนื่อง จนเมื่อได้เป็นเจ้าคณะจังหวัดเชียงรายก็เป็นแบบอย่างที่ดีของคณะสงฆ์ ได้แสดงธรรมเทศนาแก่สาธุชนเป็นประจำ พัฒนาให้วัดพระสิงห์ยกฐานะจากวัดราษฎร์เป็นวัดพระอารามหลวงได้

นอกจากนี้ท่านยังได้เปิดโรงเรียนพระปริยัติธรรมแผนกธรรม-บาลี ที่มีพระภิกษุสามเณรมาบวชเรียนถึง ๕๕ รูป ท่านปฏิบัติกิจของพระสงฆ์ คือ ออกบิณฑบาตทุกเช้าตรู่ และนำสวดมนต์ ทำวัตรเช้า-เย็น เป็นประจำทุกวัน ทั้งยังจัดประชุมคณะสงฆ์ระดับอำเภอ จังหวัด และออกเยี่ยมเยือนวัดในอำเภอต่างๆ เพื่อพัฒนางานเผยแผ่ธรรม และจัดระเบียบวินัยคณะสงฆ์ให้เป็นที่ศรัทธา ของพุทธศาสนิกชน โดยไม่รู้จักความเหน็ดเหนื่อย

พระปลัดวุฒิชัย กิตฺติเมธี เลขานุการเจ้าอาวาสวัดพระสิงห์ เป็นพระสงฆ์รุ่นใหม่ที่ใส่ใจต่อการนำธรรมะเยียวยาสังคม สนใจศึกษาสถานการณ์สังคมจนได้ผลักดันให้ตั้งห้องเรียนพิเศษ สำหรับพระสงฆ์ ด้วยความเมตตาของท่านพระครูอุดมธรรมนิเทศก์ เจ้าอาวาสวัดมุงเมือง ทำให้มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงราย จัดหลักสูตรพิเศษสำหรับพระสงฆ์ได้สำเร็จ ตั้งแต่ปีการศึกษา ๒๕๔๕

ได้ใส่บาตรพระสงฆ์สุปฏิปันโน ๒ รูปนี้แล้ว ดิฉันรู้สึกชุ่มชื่นใจ ยิ่งได้เห็นเณรน้อย อายุสัก ๑๔ – ๑๕ จนถึง ๒๐ ปี เดินแถวมารับบิณฑบาตรด้วยความสงบสำรวม ก็รู้สึกมีความหวังว่า ธรรมะขององค์พระสัมมาสัมพุทธเจ้าจะได้รับการศึกษา ปฏิบัติ เผยแผ่ และสืบทอดไม่ขาดช่วง เพื่อนำธรรมะอันเปรียบประดุจแสงสว่างแห่งปัญญา มาสู่จิตใจของชาวไทยและชาวโลกทั้งมวล

เสียดายที่วันออกพรรษาไม่ถูกกำหนดเป็นวันหยุดราชการ ทั้ง ๆ ที่เป็นวันสำคัญในพระพุทธศาสนา ดิฉันขอเสนอให้สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ ช่วยให้ชาวพุทธได้เพิ่มวันปฏิบัติศาสนกิจได้อีก ๑ วัน อย่างเป็นทางการ โดยเสนอให้คณะรัฐมนตรี กำหนดให้วันออกพรรษาเป็นวันสำคัญแห่งชาติและเป็นวันหยุดราชการ เพื่อให้สังคมได้ตระหนักถึงความจำเป็นที่ต้องนำศีลธรรมกลับคืนสู่สังคมไทย

เสร็จจากการตักบาตรเทโว ดิฉันได้มาร่วมเป็นวิทยากร เสนอประสบการณ์การเจริญวิปัสสนากรรมฐาน ที่ศูนย์ปฏิบัติวิปัสสนากรรมฐานถ้ำพระผางาม ตำบลผางาม อำเภอเวียงชัย  จังหวัดเชียงราย ซึ่งเป็นสาขาของวัดอัมพวัน จังหวัดสิงห์บุรี รศ.บุญทัน อยู่ชมบุญ เป็นเจ้าภาพแลเป็นวิทยากรหลักโดยพระอาจารย์ทองสุข ฐิตสีโล เป็นวิปัสสนาจารย์และเป็นผู้นำของสำนัก น่าประทับใจที่เห็นป่าไม้ร่มครึ้มด้วยไม้น้อยใหญ่นานาชนิดมองขึ้นไปบนดอยผางามเห็นต้นจันทน์ผาและพืชอื่นๆเป็นป่าสมบูรณ์ ทั้ง ๆ ที่อยู่ห่างจากตัวเมืองเชียงรายแค่  ๓๕ กิโลเมตร

พระอาจารย์ทองสุขได้เมตตาเล่าความเป็นมาของศูนย์ปฏิบัติวิปัสสนากรรมฐานถ้ำพระผางามว่าได้ก่อตั้งมาราว   ๘   ปีแล้ว   โดยในอดีตเคยเป็นศูนย์ธุดงควัตรของวัดมหาธาตุ  ซึ่งเป็นสายวิปัสสนากรรมฐานมีพระสงฆ์มาอยู่ประจำเพื่อเผยแผ่ธรรมะ   แต่ไม่สามารถอยู่ได้เนื่องจากขัดแย้งกับผู้มีอิทธิพลเรื่องของการรักษาป่า  พระอาจารย์ทองสุขได้มาอยู่แทน  โดยมีญาติโยมที่ศรัทธาในการเจริญวิปัสสนากรรมฐานช่วยสร้างอาคารปฏิบัติธรรม  เรือนพัก  และห้องน้ำ เพื่อให้เอื้ออำนวยต่อการปฏิบัติ  จนปัจจุบันรองรับได้ถึง ๒๐๐ คนขึ้นไป

ที่ศูนย์ปฏิบัติวิปัสสนาสถานแห่งนี้ จะมีการอบรมปฏิบัติธรรมอย่างสม่ำเสมอตลอดทั้งปี มีทั้งนักเรียน นักศึกษา  ข้าราชการ  และประชาชนทุกอาชีพ มาเข้าอบรม รุ่นละ ๑๐๐-๒๐๐ คน เพราะความสะดวกของอาคารสถานที่ ห้องน้ำ สภาพแวดล้อมที่สงบร่มรื่น ปราศจากการรบกวน  เพราะอยู่ห่างเมืองและปลอดสัญญาณโทรศัพท์มือถือ      มีวิปัสสนาจารย์และคณะวิทยากรที่ดูแลแนะนำการปฏิบัติอย่างใกล้ชิด  อาหารถูกหลักโภชนาการ กินข้าวกล้องกับมังสวิรัต

แนวทางปฏิบัติธรรมที่นี่ใช้แนวเดียวกับหลวงพ่อเจริญแห่งวัดอัมพวัน สิงห์บุรี ผู้ปฏิบัติถือศีลแปด ตื่นตี ๓ ครึ่ง เริ่มปฏิบัติตีสี่ เข้านอน ๓ ทุ่มครึ่ง ฝึกการเจริญสติ รู้ตัวทั่วพร้อมกับปัจจุบันขณะ เดินจงกรม นั่งสมาธิ และฟังธรรมะบรรยาย

อุปสรรคสำคัญของการเผยแผ่ธรรมของศูนย์วิปัสสนาแห่งนี้คือ  ยังไม่เป็นวัดที่ถูกต้อง เป็นเพียงสำนักปฏิบัติธรรม  เนื่องจากยังติดขัดเรื่องเอกสารสิทธิ์ในที่ดิน ซึ่งดิฉันอาสาที่จะประสานกับองค์กรบริหารส่วนท้องถิ่นและหน่วยงานที่รับผิดชอบ  เพื่อทำให้สถานที่แห่งนี้ถูกต้องตามพระธรรมวินัยและทางกฎหมาย สามารถทำหน้าที่ในการเผยแผ่ธรรมได้อย่างสมบูรณ์

หนึ่งชั่วโมงที่ดิฉันได้มีโอกาสแบ่งปันประสบการณ์ในการเจริญวิปัสสนากรรมฐานกับอานิสงส์ที่ได้รับต่อตนเอง   ครอบครัว   ผู้ร่วมงานและหน้าที่การงาน   ได้เห็นผู้ปฏิบัติธรรมหลากหลายวัยอายุตั้งแต่  ๑ ขวบ  ถึง  ๗๐ กว่า ในชุดนุ่งขาวห่มขาว หน้าตาแจ่มใส อยากเห็นชาวไทยทุกคนตั้งเป้าหมายที่จะดำเนินชีวิตด้วยการรักษาศีลและการปฏิบัติธรรม  มีความกลัวต่อบาปและการละอายต่อการทำบาปทั้งต่อหน้าและลับหลังผู้อื่น  อยากเห็นทุกบ้าน  ทุกที่ทำงานมีบรรยากาศของความร่มเย็น เปี่ยมด้วยเมตตากรุณา เหมือนเป็นวัด เป็นโบสถ์  

ในช่วงออกพรรษานานถึง  ๙   เดือนดิฉันขอเสนอให้มหาเถระสมาคมและสำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ  ส่งเสริมให้พุทธศาสนิกชนที่มีใจศรัทธา มีเวลา     และมีความรู้ความเข้าใจในในหลักธรรมและธรรมชาติ  ได้มาร่วมเป็นกรรมการวัดเพื่อบริหารจัดการวัดให้เป็นศาสนสถานที่คนทุกวัยจะเข้าไปสงบจิตสงบใจ หาความรื่นรมย์ในมิติทางจิตวิญญาณ   ด้วยการปลูกต้นไม้ที่ร่มครึ้มมีกลิ่นหอม สีสดใส แทนการลาดซีเมนต์เป็นลานจอดรถหารายได้ หรือมุ่งสร้างพระพุทธองค์ใหญ่ที่สุด สร้างโบสถ์วิหารที่ใหญ่โต แต่ขาดความร่มรื่นแห่งธรรมชาติและความสะอาดมีระเบียบวินัย

วัดบวรนิเวศวิหารเป็นตัวอย่างของวัดที่ร่มรื่นด้วยแมกไม้ มีกระรอก กระแต นก เต่า มาอาศัยอยู่อย่างเป็นสุข ดิฉันได้พาคุณแม่และคุณป้าไปไหว้พระพุทธรูปศักดิ์สิทธิ์ในช่วงทำบุญสมเด็จพระสังฆราชพระญาณสังวรเมื่อเร็ว ๆ นี้ ทั้งคุณแม่ คุณป้า ต่างก็ปลื้มปิติอย่างยิ่ง

ขอให้วัดและศาสนสถานทุกแห่งเปิดให้ประชาชนเข้าไปสงบใจไปศึกษาศิลปะ ความงามสงบเย็นในวัดได้โดยสะดวก ตั้งแต่  ๖  โมงเช้าถึง  ๒  ทุ่ม ไม่เว้นวันหยุดราชการ เพื่อการเข้าสู่กระแสธรรมของทุกคนในสังคม โดยเฉพาะอย่างยิ่งเยาวชนคนรุ่นใหม่ ซึ่งมักใช้ห้างสรรพสินค้าหรือโรงหนัง เป็นที่นัดพบ  เพราะไปได้ง่ายตลอดเวลา   แต่ทางวัดเกรงว่าพระพุทธรูปหรือศาสนสมบัติจะถูกลักขโมย ไม่ปลอดภัย  จึงยิ่งต้องปิด ต้องรักษา ทำให้วัดกับคนห่างเหินกันมากขึ้น

ออกพรรษาแล้ว "คำขวัญงดเหล้า เข้าพรรษา" คงต้องเปลี่ยนเป็นงดเหล้า งดอบายมุข การพนัน สิ่งมอมเมาทุกชนิด ตลอดชีวิต ขอให้ทุกคน ทุกครอบครัว ทุกองค์กร ทุกหน่วยงาน ร่วมกันรณรงค์ให้คนไทยปฏิบัติธรรม รักษาศีล   เพื่อนำมาซึ่งความเป็นปกติสุขของบุคคล ครอบครัว ชุมชน ประเทศ เพื่อความมีสติสัมปชัญญะ รู้ตัวทั่วพร้อม จะกลับคืนสู่จิตใจของคนไทยทั้งมวล ให้เมืองไทยเป็นเมืองแห่งสติปัญญา  และศานติสุข     เป็นกัลยาณมิตรของมนุษย์สรรพสัตว์และ

ธรรมชาติ

ออกพรรษาแล้ว  อย่าออกจากศีล  ขอให้ศีลธรรมกำกับใจของทุกคน  เพื่อความร่มเย็น

เป็นสุข    ของตนเองและสังคมทั้งมวลตลอดไป