สอนหลานให้อ่านอังกฤษ ตอนที่ 9

เล่นกับเด็กต่างชาติ  ในช่วงที่อยู่สหรัฐฯ พวกผมเช่าห้องชุดของมหาวิทยาลัยอยู่ครับ  เขาทำเป็นหมู่บ้านมีสนามเด็กเล่นและศาลาอเนกประสงค์สำหรับกิจกรรมต่างๆ  คนที่อยู่ส่วนมากเป็นนักศึกษาต่างชาติและคนทำงานที่มาอยู่ชั่วคราว ส่วนมากแต่งงานแล้วและมีลูก  เด็กต่างชาติที่มาอยู่ได้ประมาณหนึ่งปีขึ้นไปก็มักจะพูดภาษาอังกฤษได้พอสมควร  ดังนั้น เจ้าหลานชายทั้งสองคนจึงมีโอกาสเรียนรู้ภาษาอังกฤษจากเด็กคนอื่นๆ ได้มาก ผมจึงใช้สภาพแวดล้อมนี้ให้เป็นประโยชน์ต่อพวกเขามากขึ้น

ในตอนบ่ายแก่ๆ หลังเลิกเรียน  เด็กหลายคน รวมทั้งหลานทั้งสองคน ก็จะมาที่สนามเด็กเล่น  ผมจึงปล่อยให้พวกเขาได้เล่นเพื่อเรียนรู้ภาษาอังกฤษที่ใช้ในสถานการณ์จริง โดยได้ฟิตร่างกายให้แข็งแรงเป็นของแถม  ในช่วงแรกๆ บางครั้งผมเดินผ่านเข้าไปในบริเวณที่พวกเขาเล่นและได้ยินเด็กคุยกัน  น่าแปลกนะครับ  เจ้าหลานน้อยทั้งสองที่ยังพูดภาษาอังกฤษไม่เป็นสามารถคุยกับเพื่อนต่างชาติที่พูดภาษาอังกฤษคล่องแล้วรู้เรื่อง และเล่นกันได้อย่างสนุกสนาน  เรื่องเล่นนี่คงเป็นธรรมชาติของเด็ก เหมือนกับความรักของคนหนุ่มสาวกระมังครับ  ขอให้อยู่ในสถานที่และเวลาที่เหมาะสมเถอะ ภาษาไม่ใช่กำแพงขวางกั้น

สิ่งหนึ่งที่ช่วยให้หลานชายทั้งสองปรับตัวได้เร็วมากก็คือ นิสัยชอบเล่นและไม่ค่อยอายครับ  แม้ว่าจะไม่รู้จักศัพท์ที่ต้องใช้ พวกเขาก็ใช้ภาษาใบ้หรือท่าทางประกอบโดยไม่กลัวหน้าแตกจนคู่สนทนาพอเดาออกว่าจะพูดอะไร  ผมว่าคุณสมบัติเช่นนี้เป็นสิ่งสำคัญนะครับในการเรียนภาษาอื่น อย่างที่เรามักจะเห็นว่าเด็กเรียนภาษาอังกฤษได้เร็วมาก ส่วนผู้ใหญ่อย่างเราๆ ท่านๆ พยายามอย่างไรก็ไม่ค่อยก้าวหน้า  เหตุผลก็คือ ค่าหมอค่ายาในการเย็บหน้ามันแพงใช่ไหมครับ เราต้องระมัดระวังในเรื่องการใช้จ่ายให้มากหน่อย

การเล่นในสนามเด็กเล่นช่วยพัฒนาการพูดคุยภาษาอังกฤษได้บ้าง แต่ไม่มาก เพราะเด็กไม่ได้พูดจาโต้ตอบกันมากนัก  การใช้เกมเป็นสื่อกลางในการพูดจาโต้ตอบกันจะช่วยได้มากขึ้น พอดีเจ้าหลานคนโตเขามีไพ่ยูกิจากเมืองไทย  ต่อมาได้เป็นของขวัญวันคริสต์มาสอีกคนละสำรับจากฝรั่งที่รู้จักกัน (เขาถามก่อนว่าเด็กอยากได้อะไร แล้วจึงซื้อให้เพื่อให้ถูกใจผู้รับ)  และต่อมาเราไปเจอไพ่นี้ในร้านขายของมือสอง จึงซื้อมาให้พวกเขาเล่น โดยทยอยแจกเป็นรางวัลเมื่อทำงานเรียบร้อยดี  ไพ่ยูกินี้ดังนะครับ มีขายในห้างสรรพสินค้าด้วย โดยจะมีชุดใหม่ออกมาขายเป็นระยะๆ และเด็กบางคนในหมู่บ้านนี้ก็เล่นและสะสมไพ่ยูกิ  เมื่อเด็กที่มีไพ่นี้รู้จักกันก็จะนัดกันเล่นเป็นครั้งคราว วงละสามถึงห้าคน  นอกจากนี้ เมื่อใครได้ไพ่ชุดใหม่มาก็จะมีการขอดูเพื่ออวดและแลกไพ่กัน  เท่าที่ดูผมว่าก็ดีครับ เจ้าหลานทั้งสองได้พูดภาษาอังกฤษมากขึ้น แต่ก็เป็นศัพท์เทคนิคเกี่ยวกับการเล่นไพ่มากกว่า ไม่ใช้คำที่จะใช้ในชีวิตประจำวัน

ไพ่ยูกิแต่ละใบมีรายละเอียดเป็นภาษาอังกฤษ  ตอนแรกเราหวังว่าเจ้าหลานน้อยทั้งสองคนคงจะอ่านไพ่ทุกใบอย่างจริงจัง และคงจะช่วยให้เรียนรู้ภาษาอังกฤษได้มากขึ้น  แต่พอเอาเข้าจริง เด็กก็คือเด็ก ไม่สนใจอ่านหรอกครับ เพียงแต่รู้ว่าไพ่ใบไหมมีค่าคะแนนเท่าไหร่ก็เล่นได้แล้ว  อีกอย่างก็คือ ไพ่แต่ละชุดราคาแพงเกินไปสำหรับคนไทยทั่วไปครับ และเขาทำชุดใหม่ออกมาขายเรื่อยๆ หากพ่อแม่คนไหนหลงไปซื้อให้ลูกเล่นก็คงต้องปวดหัวกับการที่ลูกจะมาขอให้ซื้อเรื่อยๆ เหมือนกัน  หากเป็นเรื่องเล่นเกม  ผมยังเห็นว่า Scrabble ที่เป็นเกมต่อคำศัพท์ยังเป็นเกมคลาสสิกในการเรียนรู้คำภาษาอังกฤษ  และซื้อเพียงครั้งเดียว เล่นได้ตลอดชีวิตเลยครับ

นอกจากการเล่นกับเพื่อนต่างชาติตามโอกาสและเวลาที่มีแล้ว ในตอนเช้าของวันจันทร์ถึงวันศุกร์ที่ต้องไปโรงเรียน ผมพยายามจะให้เจ้าหลานชายทั้งสองคนออกจากห้องพักเร็วที่สุด เพื่อให้ไปรอรถโรงเรียนที่ป้ายของหมู่บ้าน โดยหวังว่าพวกเขาจะได้ทักทายและพูดคุยกับเพื่อนฝูงบ้างในระหว่างที่รอรถประมาณ 15-20 นาที เป็นอย่างนี้เกือบทุกวันก็คงจะช่วยให้พวกเขาพัฒนาภาษาอังกฤษมากขึ้นได้บ้าง

คุณผู้อ่านในเมืองไทยที่อยากให้ลูกหลานได้เล่นกับเด็กต่างชาติที่พูดภาษาอังกฤษ ผมว่าคงจะยากนะครับ  เพราะถ้าเป็นเด็กต่างชาติที่มาอยู่และเรียนในโรงเรียนไทย เด็กเหล่านั้นก็คงจะอยากพูดภาษาไทยมากกว่าเพื่อให้เข้ากับเพื่อนฝูงได้  ยกเว้นเด็กที่เรียนในโรงเรียนอินเตอร์ทั้งหลาย  หรือใครมีประสบการณ์เรื่องนี้บ้างครับ ?