เพลงรบ เพลงสงครามบนแผ่นดินฟากตะวันตก (7) สาละวินในสายตาลีซะ
คอลัมน์/ชุมชน
เขาเล่าถึงนกใหญ่ยักษ์ขนาดเท่าตัวคน หัวล้าน ปีกกระพือส่งเสียงมาไกลๆเหนือป่าสาละวิน เขายืนมองจากไหล่เขา มันบินมาจากฝั่งพม่า บอกไม่ได้ว่ากำลังหาเหยื่อ หรือแค่โฉบเฉี่ยวบินผ่านมา
หากมันอยากจะอุ้มคน มันอุ้มไปได้สบายๆ
ผมถาม นกในฝันหรือนกในนิทาน
เขาตอบ นกจริงๆ เห็นมันจริงๆ
นกผี นกปาฏิหาริย์ นกตระกูลไดโนเสาร์ที่ยังเหลืออยู่ก็ตาม เขาย้ำหนักแน่นว่า มันบินมาจากฝั่งพม่า
ความดุร้ายของมันเทียบเท่าเครื่องบินรบหรือไม่ ผมไม่ได้ถาม แต่คนเฒ่าคนแก่เล่าว่า นกยักษ์อุ้มคนหายไปอย่างลึกลับ เคยเกิดขึ้นมาแล้ว
แค่นี้ พอทำให้เขารู้สึกหวั่นไหว
มันบินหายเข้าไปยังฝั่งพม่า
เขาหนีกระทิงท่ามกลางสายฝนกลางป่าสาละวิน พอหยุดพัก เจ้ากระทิงหนุ่มก็ยืนอยู่ใกล้ๆแล้ว พร้อมจู่โจมเข้าใส่ เขาวิ่งไปทางไหน มันไล่ตามติด วิ่งข้ามป่าสู่ป่าจนหมดเรี่ยวแรง
นับแต่นั้น เขาหยุดล่าสัตว์ไปนาน
วันหนึ่งเขาหนีงูจงอาง เกล็ดแก่ดำเมื่อมสะท้อนแสงแดด เขาเชื่อว่ามันมาจากป่าฝั่งพม่า ข้ามน้ำสาละวิน มาถึงป่าสาละวิน มันเคลื่อนตัวครั้งใด ต้นไม้ไหวราวกับมีคนยืนขย่มต้นไม้ เสียงใบไม้กิ่งไม้แตกหัก อยู่ๆมันยืนสูงในระดับเหนือศีรษะ
วิ่งๆๆๆ มันไล่ตามติด วิ่งไปไหนมันวิ่งตาม
ป่าสาละวินเชื่อมต่อถึงป่าในพม่า มีเรื่องเช่นนี้เล่าต่อกันเสมอๆ
เขาเห็นป่าสาละวิน ราวกับที่รวมของความลี้ลับ ยากอธิบายด้วยตรรกะเหตุผล
มันเต็มไปด้วยบรรยากาศป่าแห่งความรู้สึก ราวกับป่าเวทมนต์
ลีซะ ชูชื่นจิตสกุล อีกเลือดเนื้อเชื้อไขปกากะญอบ้านแม่แฮคี้ (แม่แจ่ม-เชียงใหม่) ก่อนย้ายไปอยู่ห้วยไก่ป่าอำเภอขุนยวม แม่ฮ่องสอน เราเป็นเพื่อนในความรู้สึกของพี่น้อง ร่วมเดินทางร้องเพลงมาหลายดงป่าหุบห้วย ใต้ร่มเงาต้นไม้ ในเถียงไร่ข้าว บนบ้านไม้ไผ่ กลางลานหญ้าบนยอดเขาใต้แสงจันทร์
ไม่เว้น ร้านเหล้า ร้านอาหาร ในห้องบนตึกสูงใหญ่กลางเมือง
เขาเขียนเพลง สาละวิน เรานำมาร้องด้วยกัน
"สาละวิน สายน้ำตาและสายเลือด
ตำนานเผ่าพันธุ์ขื่นขม และมีเรื่องยาว
สายน้ำเกลียวคลื่น ลึกลับน้ำวนเยือกเย็น
มีสิ่งซ่อนเร้น ในดวงตา
สงคราม พลัดพรากชีวิตตามล่าล้างเผ่า
คนเคยปลูกข้าวสับสน มืดมนล่มจม
คนไร่ระเหเร่ร้อน ไร้บ้าน ไร้เมือง
เป็นคนจร คนไร้บ้าน แผ่นดินไร้เผ่า
สาละวิน สายน้ำตา
เสียงปืน ดังที่กิ่วดอย
ลูกชาย ไปสงคราม
เด็กน้อย ผวาตื่น ทุกคืน"
เป็นเพลงเดียว ที่เขาเขียนจากเสียงสะท้อนสงครามเหนือฝั่งน้ำสาละวิน